Rijke activiteiten in kinderopvang: creativiteit, beweging en ontdekking
juli 14, 2025
De inzet van zelfstandigen zonder personeel (ZZP’ers) in de kinderopvang speelt al jarenlang een rol in de organisatie van kinderopvangdiensten in Nederland. In 2022 bleek dat de branche hier circa € 100 miljoen extra aan kosten voor moest opbrengen, doordat kinderopvangorganisaties ZZP’ers inzetten in plaats van medewerkers in loondienst. Deze extra kosten zijn niet deels gedekt door de kinderopvangtoeslag, wat betekent dat de uurtarieven die ouders moeten betalen, verder stijgen. In dit artikel bespreken we de huidige situatie van uurtarieven voor ZZP’ers in de kinderopvang, de kosten die daarmee gepaard gaan, en de gevolgen voor kinderopvangorganisaties, ouders en de kwaliteit van de opvang.
Uurtarieven en extra kosten voor kinderopvangorganisaties
In 2022 was het gemiddelde uurtarief voor een ZZP’er in de kinderopvang € 42,50 per uur. Echter, de werkelijke kosten voor een kinderopvangorganisatie zijn aanzienlijk hoger. Dit komt doordat kinderopvangorganisaties ook BTW en bemiddelingskosten moeten betalen, die niet terug te vorderen zijn. Daardoor komt de werkelijke kostenprijs van een uurtarief uit op ongeveer € 54,15 per uur. Dit is ruim € 24,15 extra per uur in vergelijking met het gemiddelde tarief voor een medewerker in loondienst, die circa € 30 per uur kost.
Berekeningen laten zien dat, op basis van 6.600 freelancers die gemiddeld 9 uur per week werken, de extra kosten per week voor kinderopvangorganisaties € 1.434.362 zijn. Dat is op jaarbasis circa € 74,5 miljoen. Als we dit uitbreiden naar het totaal aantal ZZP’ers in de branche, geschat op ongeveer 10.000, komt het totaal op circa € 113 miljoen aan extra kosten per jaar. Deze kosten zijn dus bovenop de reguliere werkkosten van een medewerker in loondienst.
De rol van bemiddelingsorganisaties en het marktbeeld
De uurtarieven voor ZZP’ers worden beïnvloed door verschillende factoren, waaronder de vraag in de markt, de ervaring van de ZZP’er, en de aanwezigheid van bemiddelingsbureaus. Volgens een overzicht van richtprijsindicatoren per sector is de gemiddelde uurtarief voor ZZP’ers in de kinderopvang € 35 tot € 50 per uur. Dit is lager dan sommige andere sectoren zoals de zorg of het onderwijs, waar uurtarieven tot € 70 of € 100 kunnen oplopen. Echter, in de kinderopvang is het tarief vaak bepaald door contracttarieven of bemiddelingsbureaus, die de tarieven kunnen beïnvloeden. Het is daarom belangrijk dat ZZP’ers hun uurtarief goed kunnen onderhandelen, op basis van zowel hun persoonlijke kosten als de vraag van de markt.
Aantal ZZP’ers en de krimp in de inzet
In 2024 was het aantal ZZP’ers in de kinderopvang geschat op circa 17.000. Hierbij zijn ook gastouders, interim managers en andere zelfstandigen inbegrepen. Het aantal ZZP’ers dat specifiek werkt als pedagogisch medewerker wordt geschat op circa 10.000. In 2025 is er echter een duidelijke kentering in de inzet van ZZP’ers in de kinderopvang geconstateerd. Kinderopvangorganisaties kiezen steeds vaker voor eigen personeel of voor uitzendkrachten. Dit komt vooral door de handhaving van de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid, die sinds 1 januari 2025 actief is. Door deze maatregel is de inzet van ZZP’ers in de dagopvang en buitenschoolse opvang met circa 70 procent gedaald.
Gevolgen voor de kwaliteit van de kinderopvang
De inzet van ZZP’ers heeft verschillende gevolgen voor de kwaliteit van de kinderopvang. Enerzijds helpt het voorkomen dat groepen gesloten moeten worden en zo de werkbare situatie van ouders veiliggesteld blijft. Anderzijds leidt het vaak tot meer wisselende gezichten in de opvanggroepen, wat betekent dat ZZP’ers minder kennis hebben van de kinderen, de procedures en de beleidsregels. Hierdoor kan het risico op fouten groter worden.
Daarnaast veroorzaken ZZP’ers vaak extra werkdruk voor de vaste medewerkers in loondienst, omdat ZZP’ers bijna geen administratieve taken uitvoeren. Dit heeft een negatieve impact op de werklust en het welbevinden van medewerkers. Bovendien is de kwaliteit van de opvang in gevaar, omdat de extra kosten van ZZP’ers niet gelijk worden teruggevorderd via de uurtarieven voor ouders. Hierdoor kan het tot een achteruitgang van de algemene kwaliteit in de kinderopvang komen.
De rol van de kinderopvangtoeslag
De kinderopvangtoeslag is een belangrijke financieringsbron voor ouders, maar deze dekt de extra kosten van ZZP’ers niet. Ouders moeten dus extra betalen voor de inzet van ZZP’ers, wat kan leiden tot hogere uurtarieven. Dit is een nadeel voor ouders, vooral voor diegenen met een beperkt budget.
Een interessante aspect is dat ZZP’ers ook zelf kinderopvangtoeslag kunnen ontvangen, maar dit is beperkt tot de uren die ze aan hun bedrijf besteden. Dit betekent dat een ZZP’er niet de volledige toeslag kan ontvangen voor de tijd die hij of zij in de kinderopvang doorbrengt. Deze regeling helpt ZZP’ers om hun kosten te dekken, maar is geen volledige oplossing voor de financiële druk die het werken als ZZP in de kinderopvang met zich meebrengt.
De toekomst van ZZP in de kinderopvang
In 2025 zien we een duidelijke verandering in de inzet van ZZP’ers in de kinderopvang. Kinderopvangorganisaties kiezen voor eigen medewerkers of uitzendkrachten in plaats van ZZP’ers. Dit is een reactie op de handhaving van de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid. Deze keuze heeft gevolgen voor de organisatie, de kwaliteit van de opvang en voor de ZZP’ers zelf.
De toekomstige richting van de inzet van ZZP’ers hangt af van de regelgeving rondom schijnzelfstandigheid en de financiële haalbaarheid voor kinderopvangorganisaties. Als de regels verder worden aangescherpt, is het waarschijnlijk dat de inzet van ZZP’ers verder afneemt. Dit zou betekenen dat kinderopvangorganisaties meer investeren in loondienstverhoudingen, wat op lange termijn kan leiden tot een stabilisering van de kwaliteit van de opvang en het welzijn van medewerkers.
Conclusie
De inzet van ZZP’ers in de kinderopvang heeft in 2022 leiding gegeven tot extra kosten van circa € 100 miljoen voor kinderopvangorganisaties. Deze kosten worden niet gedekt door de kinderopvangtoeslag en moeten dus volledig door de ouders worden betaald. De uurtarieven voor ZZP’ers liggen gemiddeld rond € 42,50 per uur, maar de werkelijke kosten voor organisaties zijn hoger, doordat ook BTW en bemiddelingskosten moeten worden betaald. In 2025 is er een duidelijke ommezwaai in de inzet van ZZP’ers, met een afname van circa 70 procent in de dagopvang en buitenschoolse opvang. Deze keuze heeft gevolgen voor de kwaliteit van de opvang, de werkdruk van vaste medewerkers en de financiële situatie van ouders.
De toekomst van ZZP’ers in de kinderopvang hangt af van de regelgeving en de financiële haalbaarheid voor kinderopvangorganisaties. Het is duidelijk dat de inzet van ZZP’ers een belangrijke rol speelt in de organisatie van kinderopvang, maar ook uitdagingen met zich meebrengt. Het is belangrijk dat kinderopvangorganisaties, ouders en ZZP’ers samenwerken om de kwaliteit van de opvang te waarborgen en de financiële druk zo ver mogelijk te beheersen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
