Het Personenregister Kinderopvang (PRK) is een landelijk systeem dat sinds 2018 wettelijk verplicht is voor alle kinderopvangorganisaties. Het doel van dit register is om de veiligheid van kinderen te waarborgen door de aanwezige personen continu te screenen op strafbare feiten die een bezwaar vormen voor het werken in de kinderopvang. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van wie zich moet inschrijven in het register, wat de voorwaarden zijn en hoe het register werkt.
Wie moet zich inschrijven in het Personenregister Kinderopvang?
Iedereen die structureel aanwezig is in een kinderopvangorganisatie moet zich inschrijven in het Personenregister Kinderopvang. Dit geldt voor iedereen die minstens één keer per drie maanden minimaal 30 minuten op de locatie aanwezig is. Voorbeelden van personen die moeten inschrijven zijn:
- Gastouders en hun huisgenoten
- Pedagogisch en administratief personeel
- Uitzendkrachten en stagiairs
- Vrijwilligers en schoonmakers
- Bezoekers die regelmatig op de locatie komen, zoals buren
Particuliere oppassers vallen buiten deze verplichting. Zij hoeven zich niet in te schrijven in het Personenregister Kinderopvang. Ouders die een particuliere oppas gebruiken zijn zelf verantwoordelijk voor het beoordelen van de betrouwbaarheid van die persoon.
Wat is een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG)?
Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) is een document dat uitgegeven wordt door de politie en aangeeft dat een persoon geen strafbare feiten heeft gemaakt die een bezwaar vormen voor het uitoefenen van een beroep. Iedereen die wil werken of structureel aanwezig is in een kinderopvangorganisatie moet een geldige VOG hebben. De VOG is maximaal twee maanden oud en moet tijdens de inschrijving in het Personenregister Kinderopvang worden ingediend.
De VOG is verplicht om te bewijzen dat een persoon geschikt is om in de kinderopvang te werken. Als iemand een strafblad heeft dat een bezwaar vormt, kan hij of zij niet ingeschreven worden in het register en mag hij of zij niet blijven werken in de kinderopvang.
Hoe werkt het Personenregister Kinderopvang?
Het Personenregister Kinderopvang wordt beheerd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Iedereen die wil werken in de kinderopvang of structureel aanwezig is op een kinderopvanglocatie moet zich registreren via de website van DUO. De inschrijving verloopt in meerdere stappen:
- Aanvragen van een DigiD-code via digid.nl.
- Aanvragen van een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) bij de politie.
- Inschrijven in het Personenregister Kinderopvang via duo.nl/personenregisterkinderopvang.
- Een koppelverzoek indienen bij de kinderopvangorganisatie of het gastouderbureau.
- Na goedkeuring van het koppelverzoek is de registratie voltooid.
Als iemand voor meerdere kinderopvangorganisaties werkt, moet hij of zij zich apart registreren voor elke organisatie. De registratie is niet automatisch geldig voor meerdere organisaties.
Continue screening via Justis
Sinds 2018 is continue screening wettelijk verplicht. Justis, de dienst die de strafrechtsadministratie beheert, voert dagelijks controles uit op de registratie in het Personenregister Kinderopvang. Als er wijzigingen optreden in het strafblad van een ingeschreven persoon, wordt de kinderopvangorganisatie direct gewaarschuwd. Dit zorgt ervoor dat risico’s snel worden gesignaleerd en maatregelen kunnen worden genomen.
Als een medewerker een bedreiging vormt voor de veiligheid van kinderen, zet de werkgever hem of haar op non-actief. De medewerker moet dan een nieuwe VOG aanvragen. Als hij of zij deze niet krijgt, mag hij of zij niet blijven werken in de kinderopvang.
Verantwoordelijkheden van kinderopvangorganisaties
Kinderopvangorganisaties zijn verantwoordelijk voor het controleren van de inschrijving van hun medewerkers in het Personenregister Kinderopvang. Tijdens inspecties controleert de GGD het register om te zorgen dat alle structureel aanwezige personen correct zijn ingeschreven. Het register draagt bij aan een hoger vertrouwen van ouders in de kinderopvang en garandeert een veilige omgeving voor kinderen.
Organisaties moeten ook zorgen dat personen die structureel aanwezig zijn op de locatie, zoals schoonmakers of buurvrouwen die regelmatig op bezoek komen, op de hoogte zijn van de inschrijfplicht. Het is de verantwoordelijkheid van de gastouder of werkgever om deze personen te informeren en hen te ondersteunen bij de inschrijving in het register.
Buiten het register: particuliere oppassers
Particuliere oppassers vallen buiten de inschrijfplicht van het Personenregister Kinderopvang. Ouders die een particuliere oppas gebruiken zijn zelf verantwoordelijk voor het beoordelen van de betrouwbaarheid van deze persoon. Het is belangrijk dat ouders goed opletten bij de keuze van een oppas, omdat er geen wettelijke veiligheidsschermen zijn in werking voor deze situatie.
De rol van het Personenregister in externe activiteiten
Sinds 1 januari 2021 geldt de inschrijfplicht ook voor personen die structureel aanwezig zijn op externe locaties waar activiteiten van de kinderopvang plaatsvinden. Dit betreft bijvoorbeeld sportcentra, theaters of andere locaties waar kinderen naar reizen voor activiteiten. De inschrijfplicht is breder getrokken omdat kinderen op dergelijke locaties extra kwetsbaar zijn.
Personen die op deze externe locaties structureel aanwezig zijn, moeten eveneens een VOG aanvragen en zich registreren in het Personenregister Kinderopvang. Dit zorgt ervoor dat kinderen ook op dergelijke locaties veilig zijn en dat risico’s snel worden herkend.
Praktijkvoorbeelden van structurele aanwezigheden
In de praktijk betreft structurele aanwezigheden personen die regelmatig op de kinderopvanglocatie zijn. Voorbeelden zijn:
- Een schoonmaakster die wekelijks komt
- Een volwassen logé die in een gastoudergezin woont
- Een buurvrouw die dagelijks op bezoek komt
- Een tuinman die elke week op de locatie werkt
Een eenmalige klus van maximaal twee weken voldoet niet aan de criteria voor structurele aanwezigheden. Personen die in dergelijke situaties terechtkomen hoeven zich niet in te schrijven in het register.
Conclusie
Het Personenregister Kinderopvang is een belangrijke maatregel om de veiligheid van kinderen in de kinderopvang te waarborgen. Door continue screening en verplichte inschrijving van structureel aanwezige personen wordt het risico op ongeschikte medewerkers verlaagd. De verplichte inschrijving geldt voor gastouders, medewerkers, vrijwilligers en andere personen die regelmatig aanwezig zijn op een kinderopvanglocatie.
Het register draagt bij aan een hoger vertrouwen van ouders in de kinderopvang en zorgt voor een veilige omgeving voor kinderen. Het is belangrijk dat kinderopvangorganisaties, gastouders en medewerkers goed op de hoogte zijn van de regels en verplichtingen rondom het Personenregister Kinderopvang. Ook is het van belang dat ouders zich bewust zijn van de beperkingen rondom particuliere oppassers, omdat zij niet onder dezelfde veiligheidsschermen vallen.
