Kinderopvang in Rijswijk: Uitgebreid aanbod voor kinderen van 0 tot 12 jaar
juli 14, 2025
Hand-voet-mondziekte (HFMD) is een veelvoorkomende kinderziekte die regelmatig opduikt in kinderopvangen en kleuterscholen. De ziekte wordt veroorzaakt door een virus, meestal een coxsackievirus, en is vooral prevalent bij kinderen jonger dan tien jaar. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de symptomen, besmettelijkheid, preventieve maatregelen en richtlijnen voor kinderopvangers en ouders.
Wat is hand-voet-mondziekte?
Hand-voet-mondziekte is een virale aandoening die vooral bij jonge kinderen voorkomt. Het virus dat hieraan de oorzaak van is, behoort tot de groep enterovirussen en is zeer besmettelijk. De ziekte wordt vooral verspreid via druppeltjes bij hoesten en niezen, of via direct contact met besmette oppervlakken of voorwerpen.
De belangrijkste symptomen zijn: - Lichte koorts - Misselijkheid - Buikpijn - Overgeven - Keelpijn - Blaasjes in en rond de mond - Rode vlekjes of uitslag op handen en voeten - Soms huiduitslag op de billen
Niet ieder kind dat het virus oploopt, ontwikkelt duidelijke klachten. Bij sommige kinderen is de ziekte volledig asymptomatisch, wat betekent dat ze besmettelijk zijn zonder dat men het weet.
Hoe besmettelijk is hand-voet-mondziekte?
Hand-voet-mondziekte is zeer besmettelijk. Een kind kan al besmettelijk zijn vóórdat de klachten zich manifesteren, namelijk vanaf drie tot zeven dagen vóór de eerste symptomen. De ziekte blijft besmettelijk weken tot zelfs maanden na het herstellen.
Het virus kan worden verspreid via: - Druppeltjes bij hoesten en niezen - Direct contact met blaasjes of vocht van een besmet persoon - Besmette oppervlakken zoals wc-brillen, kraantjes en speelgoed
Kinderopvangen zijn een voornaam uitvalspunt voor de verspreiding van de ziekte, omdat kinderen dicht bij elkaar zijn en vaak dezelfde voorwerpen gebruiken. De hygiëne en preventie in zo’n omgeving zijn daarom van groot belang.
Wat zijn de risicogroepen?
Hoewel iedereen kan besmet raken, zijn jonge kinderen (0-10 jaar) het meest vatbaar. Binnen deze leeftijdsgroep zijn kinderen tussen de 1 en 5 jaar het meest getroffen.
Er zijn ook risicogroepen voor een ernstig verloop van de ziekte: - Immuungecompromitteerde kinderen - Kinderen die geen maternale antistoffen meer hebben (bijvoorbeeld jonge kinderen die hun moederlijke immuunbescherming zijn kwijtgeraakt) - Jongens van jonge leeftijd lijken meer kans te lopen op een ernstig verloop
Er zijn ook gerichte observaties dat de ziekte vaak in kinderopvangen voorkomt waar hygiëne minder strikt wordt nageleefd of waar grotere aantallen kinderen op een kleine ruimte zijn.
Wat zijn de richtlijnen voor kinderopvangers?
Kinderopvangers spelen een cruciale rol in het beheersen van de verspreiding van hand-voet-mondziekte. Het is belangrijk om regelmatig de kinderen in de gaten te houden en te controleren of symptomen zich voordoen. Een kind dat besmet is, kan meestal gewoon naar de opvang blijven zolang het zich goed voelt. Het is immers al besmettelijk voordat klachten optreden, dus het weglaten helpt niet om de verspreiding te stoppen.
De volgende maatregelen worden aanbevolen: - Regelmatig handen wassen met water en zeep - Hoesten en niezen in de elleboog of in een papieren zakdoek - Gebruikte zakdoeken direct wegwerpen - Vermijd contact met vocht uit blaasjes van een besmet kind - Onderricht ouders en kinderen in goede hygiënepraktijken
Het is ook belangrijk dat kinderopvangers ouders op de hoogte brengen als een kind hand-voet-mondziekte heeft. Op die manier kunnen andere ouders extra alert zijn bij hun eigen kind.
Wat kunnen ouders doen?
Ouders hebben een grote rol in het voorkomen en beheersen van hand-voet-mondziekte. Het is belangrijk om te weten dat de ziekte niet zomaar weggaat, maar meestal na een week verdwijnt. Bij pijnlijke blaasjes in de mond kan eten en drinken lastig worden, wat kan leiden tot dehydratatie. In dat geval is het raadzaam om contact op te nemen met de huisarts.
Ouders kunnen het volgende doen: - Wassen van handen na iedere activiteit, vooral na het toiletbezoek of na contact met besmette voorwerpen - Gebruik van een papieren zakdoek bij hoesten en niezen - Vermijden van direct contact met blaren of uitslag - Hou je kind in de gaten op de genoemde symptomen - Rapporteer aan de kinderopvang als je kind besmet is
Als een kind zware klachten heeft, zoals aanhoudend hoge koorts of pijnlijke blaasjes die het eten en drinken belemmeren, is het verstandig om medische hulp in te roepen.
Is er een vaccin of medicatie?
Helaas is er geen vaccin die hand-voet-mondziekte voorkomt. Ook zijn er geen specifieke medicijnen die de ziekte behandelen. De behandeling is symptoomgericht. Bijvoorbeeld: - Voor koorts en pijn kunnen pijnstillers zoals paracetamol worden gebruikt - Voor dehydratie kan orale hygiëne of vloeistofsupplementatie nodig zijn - In ernstige gevallen kan ziekenhuisopname nodig zijn, vooral bij kinderen met een verzwakt immuunsysteem
Wat is de rol van de GGD en huisarts?
De GGD en huisarts spelen een belangrijke rol in de beoordeling van de ernst van de ziekte en het voorkomen van uitbraken. Ouders kunnen terecht bij de GGD voor meer informatie over de ziekte en hygiënepraktijken. Bij twijfel over de ernst van de klachten, is het verstandig om contact op te nemen met de huisarts.
Bij neonaat of zwangere vrouwen is het belangrijk om extra attent te zijn. Een zwangere vrouw kan zich tegen kinkhoest laten vaccineren vanaf 22 weken zwangerschap. Voor hand-voet-mondziekte is er geen specifieke preventie voor zwangere vrouwen, maar het is raadzaam om contact met ziektekiemen te vermijden.
Conclusie
Hand-voet-mondziekte is een veelvoorkomende aandoening bij jonge kinderen, vooral in kinderopvangen en kleuterscholen. De ziekte is zeer besmettelijk, niet alleen tijdens de klachten, maar ook vóór en na het herstellen. Ondanks dat de ziekte meestal niet ernstig is, is het belangrijk om voorzichtige maatregelen te nemen om de verspreiding te beperken.
Kinderopvangers en ouders spelen een cruciale rol in het voorkomen van uitbraken en het zorgen voor een veilige omgeving voor de kinderen. Door goede hygiëne, waakzaamheid op symptomen en verantwoordelijkheid voor gezondheidsbeheer, kan de impact van hand-voet-mondziekte worden beperkt.
Er is geen vaccin of medicatie die de ziekte voorkomt, maar er zijn wel effectieve preventieve maatregelen die kunnen worden genomen. Het is van groot belang dat kinderopvangers en ouders samenwerken om kinderen zoveel mogelijk te beschermen tegen infectieziekten.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
