Uurtarieven en uurloon in de kinderopvang in 2024: overzicht en toelichting
juli 14, 2025
Hand-voet-mondziekte is een veelvoorkomende, besmettelijke aandoening die vooral jonge kinderen treft. In de kinderopvang en op de kleuterschool kan de ziekte snel verspreiden, aangezien kinderen dicht op elkaar wonen en vaak intensief contact met elkaar hebben. In dit artikel bespreken we de symptomen, de besmettelijkheid, de rol van de kinderopvang en de maatregelen die ouders en medewerkers kunnen nemen om de verspreiding van de ziekte te beheersen.
Wat is hand-voet-mondziekte?
Hand-voet-mondziekte is een virusziekte die meestal voorkomt bij jonge kinderen jonger dan tien jaar. De ziekte wordt veroorzaakt door verschillende virussen, waaronder het Coxsackievirus A16 en het Enterovirus type 71. In Nederland is de ziekte vooral in de zomer- en herfstmaanden aanwezig. De ziekte is meestal mild, maar kan bij sommige kinderen pijnlijke klachten veroorzaken die het eten en slapen bemoeilijken.
Typische symptomen van hand-voet-mondziekte zijn: - Lichte koorts - Keelpijn - Hoesten - Pijnlijke blaasjes in de mond - Rode vlekjes of blaasjes op de handen en voeten - Soms ook buikpijn of diarree
De klachten ontwikkelen zich meestal binnen een paar dagen na besmetting. De ziekte duurt meestal 7 tot 10 dagen en de symptomen gaan vanzelf over. In zeldzame gevallen kunnen complicaties zoals meningitis optreden, maar dit is uitzonderlijk.
Hoe verspreidt hand-voet-mondziekte zich?
Hand-voet-mondziekte is erg besmettelijk. Het virus kan zich verspreiden via: - Ademhaling van druppeltjes bij hoesten en niezen - Contact met speelgoed, keukenspullen of oppervlakken die besmet zijn - Direct contact met vocht uit de blaasjes van een zieke persoon
Een belangrijk aspect is dat de ziekte al besmettelijk is voor de klachten zich manifesteren. Een kind kan dus al besmettelijk zijn zonder dat het zelf klachten heeft. Daarna kan het virus ook nog weken tot maanden besmettelijk blijven, zelfs als de klachten zijn overgegaan.
Hand-voet-mondziekte in de kinderopvang
In de kinderopvang is het niet ongebruikelijk dat meerdere kinderen tegelijk hand-voet-mondziekte krijgen. Omdat kinderen dicht op elkaar wonen en veel contact met elkaar hebben, verspreidt de ziekte zich snel. Voor ouders en pedagogisch medewerkers is het belangrijk te weten hoe met de ziekte om te gaan.
Mag een kind met hand-voet-mondziekte naar de kinderopvang?
Als een kind zich goed voelt, is het toegestaan om naar de kinderopvang of school te gaan. De ziekte is namelijk al besmettelijk voordat de klachten zich voordoen, en thuiskomen helpt daarom niet om de verspreiding te beheersen. Echter, als een kind te veel pijn heeft of moeilijk kan eten en drinken, is het beter om tijdelijk thuis te blijven om het kind extra zorg te kunnen geven.
Het is belangrijk dat ouders de pedagogisch medewerker informeren als hun kind hand-voet-mondziekte heeft. De medewerker kan dan andere ouders informeren en eventueel extra hygienemaatregelen nemen, zoals vaker schoonmaken van oppervlakken of het plaatsen van een deurbriefje.
Wat is een deurbriefje?
Een deurbriefje is een informatieve kaart die wordt geplaatst op de deur van een klas of groep in een kinderopvang of school. Het doel van het deurbriefje is om ouders en verzorgers op de hoogte te brengen van een eventuele uitbraak van een infectieziekte, zoals hand-voet-mondziekte. Het briefje bevat uitleg over de ziekte, hoe deze zich verspreidt en wat ouders kunnen doen om de verspreiding te beperken.
Een deurbriefje helpt bijvoorbeeld ouders om te beseffen dat hun kind misschien ook ziek kan worden en hoe ze de ziekte herkennen. Het is een efficiënte manier om informatie te delen zonder dat individuele ouders apart moeten worden benaderd.
Wat kunnen ouders doen?
Ouders spelen een cruciale rol bij het beheersen van de verspreiding van hand-voet-mondziekte. Hier zijn enkele maatregelen die ouders in de kinderopvang-omgeving kunnen nemen:
1. Goede hygiëne
- Handen wassen: Laat je kind regelmatig handen wassen met water en zeep, vooral na het toiletbezoek of na het spelen met speelgoed.
- Niet in de hand hoesten of niezen: Ouders en kinderen moeten leren om te hoesten of niezen in de elleboog of in een zakdoek. Zakdoeken moeten direct worden weggegooid.
- Schoonmaken van voorwerpen: Oppervlakken zoals de wc-bril, kraan of speelgoed kunnen besmet zijn. Het is belangrijk deze regelmatig te reinigen.
2. Let op klachten
Ouders moeten goed op hun kind letten. Als het kind klachten vertoont zoals lichte koorts, buikpijn of pijnlijke blaasjes in de mond, is het belangrijk om dit te melden aan de pedagogisch medewerker of de huisarts. Hoewel de ziekte meestal mild verloopt, is het belangrijk om eventuele complicaties vroegtijdig te herkennen.
3. Zorg voor rust en vocht
Bij hand-voet-mondziekte is het belangrijk dat het kind genoeg rust krijgt en voldoende drinkt. Drinken met een zuurgehalte, zoals vruchtensap, kan pijn doen in de mond. Water is daarom het meest geschikt. Als het kind last heeft van koorts of pijn, kan paracetamol worden toegediend, maar dit moet altijd in overleg met de huisarts.
Wat kunnen kinderopvangen doen?
Kinderopvangen kunnen maatregelen nemen om de verspreiding van hand-voet-mondziekte te beheersen. Deze maatregelen zijn zowel gericht op de preventie als op het opsporen van besmettingen.
1. Hygiënebeleid
Het is essentieel dat kinderopvangen een goed hygiënebeleid hanteren. Dit omvat: - Regelmatig schoonmaken van oppervlakken - Disinfecteren van speelgoed en voorwerpen - Onderwijzen van kinderen hoe ze zich goed te houden
2. Communicatie met ouders
Een open communicatie met ouders is van groot belang. Als er meerdere kinderen ziek worden, is het nuttig om ouders via een deurbriefje of een briefje op de hoogte te brengen. Dit zorgt ervoor dat ouders alert zijn op eventuele klachten bij hun kind en extra maatregelen kunnen nemen.
3. Samenwerking met de GGD
Als er sprake is van een grotere uitbraak of als er vragen zijn over de ziekte, is het verstandig om contact op te nemen met de GGD. De GGD kan extra advies geven en eventueel extra hygienemaatregelen aanbevelen.
Wanneer is medische hulp nodig?
Hoewel hand-voet-mondziekte meestal mild verloopt, zijn er situaties waarin medische hulp nodig is. Ouders moeten op de hoogte worden gesteld wanneer het kind bijvoorbeeld: - Heftige pijn heeft in de mond, waardoor het niet kan eten of drinken - Hoge koorts heeft die niet reageert op gewone koortsmiddelen - Suf of apathisch aanvoelt - Symptomen van een neurologische complicatie vertoont, zoals hoofdpijn, duizeligheid of verwardheid
In dergelijke gevallen is het verstandig om direct contact op te nemen met de huisarts. In sommige gevallen kan ook spoedhulp nodig zijn.
Hand-voet-mondziekte versus mond- en klauwziekte
Het is belangrijk om hand-voet-mondziekte niet te verwarren met mond- en klauwziekte (MKZ), een ziekte die voorkomt bij dieren. MKZ wordt veroorzaakt door een ander virus, namelijk een Aphthovirus, en heeft niets te maken met de ziekte die bij kinderen voorkomt. MKZ komt vooral voor bij runderen, schapen en geiten en is niet besmettelijk voor mensen in de normale betekenis.
In uiterst zeldzame gevallen kan MKZ via contact met besmet vee of rauw vlees overgedragen worden op mensen, maar dit leidt meestal niet tot ernstige ziektebeelden. De klachten zijn meestal licht en verdwijnen binnen een paar dagen.
Preventie en vaccinatie
Er is helaas geen vaccin tegen hand-voet-mondziekte. De ziekte kan ook meerdere keren voor komen bij hetzelfde kind, omdat verschillende virussen de ziekte kunnen veroorzaken. Ouders en kinderopvangen moeten daarom vooral rekenen op goede hygiëne en waakzaamheid als preventie.
Voor bepaalde andere ziektes, zoals kinkhoest, zijn wel vaccins beschikbaar. Het is verstandig om kinderen op tijd te vaccineren tegen ziektes die ernstige complicaties kunnen veroorzaken.
Conclusie
Hand-voet-mondziekte is een veelvoorkomende ziekte bij jonge kinderen die zich snel verspreidt in de kinderopvang. Hoewel de ziekte meestal mild verloopt, is het belangrijk dat ouders en pedagogisch medewerkers goed op de hoogte zijn van de symptomen, de besmettelijkheid en de maatregelen om de verspreiding te beheersen. Een goede hygiëne, open communicatie en waakzaamheid zijn essentieel bij het beheersen van de ziekte. Ouders moeten weten dat een kind met hand-voet-mondziekte mag naar de kinderopvang als het zich goed voelt, maar extra maatregelen zijn soms nodig. Bij twijfel of bij ernstige klachten is het verstandig om contact op te nemen met de huisarts of de GGD.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
