Mama Mia Kinderopvang: Kleinschalige kinderopvang in een persoonlijke sfeer
juli 14, 2025
Ouderbetrokkenheid speelt een centrale rol in de opvoeding van kinderen en heeft zich over de jaren ontwikkeld tot een essentieel onderdeel van zowel de scholastische als de maatschappelijke opvoeding. Volgens Mieke van Stigt, een ervaren pedagoog en schrijver op het gebied van jeugd en opvoeding, is het belang van ouderbetrokkenheid niet alleen voor de individuele groei van het kind, maar ook voor de samenwerking tussen school en ouders. In dit artikel worden de principes, historische context, huidige toepassing en maatschappelijke betekenis van ouderbetrokkenheid besproken, op basis van de visie en ervaringen van Mieke van Stigt en andere betrokken bronnen.
Visie op opvoeding en ouderbetrokkenheid
Mieke van Stigt benadrukt in haar visie dat opvoeding een collectieve verantwoordelijkheid is. In haar visie op de kinderopvang, zoals uitgelegd in de context van Gastouderopvang bij Tante Mieke, staat het kind centraal. De kinderen krijgen de ruimte om zich binnen een veilige, huiselijke omgeving vrij te kunnen ontwikkelen. Hierbij speelt de groepssituatie een belangrijke rol, omdat kinderen in een groep leren omgaan met regels, met anderen en met hun omgeving. De nadruk ligt op respect, duidelijkheid en structuur, zodat kinderen op hun eigen tempo leren omgaan met waarden en normen. Hierbij wordt het kind niet alleen gezien als individu, maar ook als deel van een groter geheel, net zoals in een gezin.
De visie benadrukt ook dat ouders een onmisbare rol spelen in de opvoeding van hun kind. Ouders zijn niet alleen verantwoordelijk voor het dagelijks gezagsvertoon, maar ook voor de communicatie met de opvoeders of kinderopvang. Volgens Van Stigt moeten ook de ouders zich thuis voelen in het opvoedingsproces, omdat zij de allerbelangrijkste schakel zijn in de ontwikkeling van het kind. Dit benadrukt het belang van een open en betrouwbare communicatie tussen ouders en professionals, zoals kinderopvang of scholen.
Historische ontwikkeling van ouderbetrokkenheid
De rol van ouders in de opvoeding van kinderen is in de loop van de jaren veranderd. In de jaren '70 was de rol van ouders nog beperkter, en de school had meer autonomie in het opvoedingsproces. In die tijd was het doel van opvoeding vooral gericht op het geluk van het kind, de sociale vaardigheden en het voelen van prettigheid op school. Echter, met de economische en maatschappelijke ontwikkelingen in de jaren '80 en '90 veranderde ook de opvoeding. De druk om presteren steeg, zowel in het voortgezet onderwijs als in de basisschool, zoals blijkt uit de toenemende aandacht voor diploma's en het CITO-examen.
Ouders werden in deze tijd ook meer betrokken bij de scholastische en sociale ontwikkeling van hun kind. Hierbij speelde ook de democratisering en emancipatie van de samenleving een rol. Ouders werden mondiger, kritischer en hadden toegang tot meer informatie, waardoor hun rol in de opvoeding van hun kind steeds actiever werd. In tegenstelling tot oudere generaties, waarbij de rol van de school dominante was, is de huidige opvoeding een samenwerking tussen ouders, kinderen en opvoeders.
De huidige rol van ouderbetrokkenheid
In de huidige tijd is ouderbetrokkenheid een noodzaak geworden, zowel voor ouders als voor scholen. De samenwerking tussen ouders en school is essentieel voor de ontwikkeling van het kind. Ouders worden bijvoorbeeld gevraagd om betrokken te zijn bij schoolactiviteiten zoals sportdagen, sinterklaasvieringen of het verzorgen van de schoolomgeving. Buiten de school, is er ook aandacht voor gezond eten, gezonde slaapgewoontes en het stimuleren van zelfstandigheid van het kind.
Van Stigt benadrukt dat de school niet alleen verantwoordelijk is voor het onderwijs en de opvoeding van het kind, maar ook voor de communicatie en het opbouwen van een betrouwbare relatie met de ouders. Deze relatie is van essentieel belang om de wensen en behoeften van het kind beter te begrijpen en te ondersteunen. Ouders die betrokken zijn, voelen zich meer verbonden met de school en de opvoeding van hun kind, wat weer positief uitwerkt op het leerproces en de sociale ontwikkeling.
De maatschappelijke betekenis van ouderbetrokkenheid
Een van de belangrijkste ontwikkelingen in opvoeding in de afgelopen decennia is dat de opvoeding van kinderen steeds meer een “versnipperde” aangelegenheid is geworden. In het verleden werd het kind gezamenlijk opgevoed door de gemeenschap – het dorp, de familie en de kerk. Tegenwoordig zijn ouders vaak geïsoleerd en hebben ze minder directe contacten binnen hun sociale netwerk. Gezinnen zijn kleiner, buren wonen verder weg en de rol van de kerk is afgenomen. In deze context is ouderbetrokkenheid niet alleen een educatieve, maar ook een maatschappelijke noodzaak.
Van Stigt benadrukt dat ouderbetrokkenheid een bindmiddel kan zijn voor de samenleving. Het biedt een kans om de gaten in de maatschappij te vullen, zoals sociale cohesie, gemeenschapszin en overdracht van waarden en normen. Deze visie is ook terug te vinden in het begrip “Pedagogische Civil Society”, zoals uitgelegd door Micha de Winter. Dit benadrukt dat ouderbetrokkenheid niet alleen gericht is op het kind, maar ook op de bredere maatschappelijke context.
Uitdagingen bij ouderbetrokkenheid
Hoewel ouderbetrokkenheid veel voordelen biedt, zijn er ook uitdagingen. Niet alle ouders weten wat de school van hen verwacht, en sommige ouders voelen zich onzeker of onbevoegd in hun rol. Een onderzoek van Ecorys liet zien dat ruim een kwart van de ouders aangeeft instructies te missen, wat aangeeft dat er ruimte is voor verbetering in de communicatie tussen school en ouders. Daarnaast kan het ook zijn dat ouders geconfronteerd worden met verplichtingen die niet in lijn zijn met hun eigen visie op opvoeding. Hierbij is het belangrijk dat scholen duidelijke richtlijnen en verwachtingen communiceren, zodat ouders zich op hun gemak voelen in hun rol.
De toekomst van ouderbetrokkenheid
De toekomst van ouderbetrokkenheid ligt in de versterking van de samenwerking tussen ouders, scholen en de bredere maatschappij. Hierbij is het belangrijk om duidelijke communicatie, respect en transparantie te bevorderen. Ouders moeten niet alleen betrokken worden bij scholastische activiteiten, maar ook in de sociale en maatschappelijke ontwikkeling van hun kind. Hierbij kan de school een rol spelen als plek waar ouders ondersteuning en informatie kunnen krijgen over opvoeding en gezondheid.
Mieke van Stigt benadrukt ook dat het belangrijk is om de behoeften van ouders en scholen gelijkwaardig te zien. Ouders hebben behoefte aan betrokkenheid, samenhang en zin in hun bijdrage aan de opvoeding van hun kind. Scholen hebben behoefte aan ondersteuning en samenwerking om kinderen goed te kunnen onderwijzen en opvoeden. De overheid heeft behoefte aan een samenleving waarin waarden en normen op een betrouwbare manier worden overgedragen. In deze context kan ouderbetrokkenheid een krachtige tool zijn om deze behoeften te verenigen.
Conclusie
Ouderbetrokkenheid speelt een essentiële rol in de opvoeding van kinderen en heeft zich over de jaren ontwikkeld tot een noodzakelijke samenwerking tussen ouders, scholen en de bredere maatschappij. Mieke van Stigt benadrukt dat ouders niet alleen verantwoordelijk zijn voor het dagelijks gezagsvertoon, maar ook voor de communicatie en betrokkenheid bij de opvoeding van hun kind. In de huidige tijd is ouderbetrokkenheid niet alleen een educatieve, maar ook een maatschappelijke noodzaak, aangezien de samenleving steeds fragmentarier wordt.
De uitdagingen bij ouderbetrokkenheid zijn duidelijk, maar met goede communicatie, respect en samenwerking kan ouderbetrokkenheid een krachtige bijdrage leveren aan de ontwikkeling van kinderen en de cohesie van de samenleving. Het is van groot belang dat scholen en ouders samen werken om de wensen en behoeften van het kind zo goed mogelijk te ondersteunen. In deze visie ligt de toekomst van ouderbetrokkenheid, waarin betrokkenheid, samenwerking en zin in opvoeding centraal staan.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
