Kinderopvang in Almere: Uitgebreide Faciliteiten en Pedagogische Standaarden
juli 14, 2025
Het omgaan met de wil van kinderen is een centraal thema in de opvoeding. In de kinderjaren, maar ook later, is het belangrijk om aandacht te besteden aan hoe kinderen hun wil tonen, wat erachter zit en hoe ouders en opvoeders hiermee om kunnen gaan. In de historie van de pedagogiek was het vroeger zelfs gangbaar om te menen dat de wil van kinderen "gebroken" moest worden, zodat deze later op een gedisciplineerde manier ontwikkeld kon worden. Deze idee is tegenwoordig echter verwerpelijk geacht, en in dit artikel bespreken we hoe kinderen met hun wil behandeld kunnen worden in een moderne, respectvolle en emotioneel veilige opvoeding.
In het verleden was het een gangbare opvoedingsaanscherping dat kinderen niet mogen doen wat ze zelf willen. De wil van kinderen werd gezien als iets onbeschaafd en ongedisciplineerd, dat eerst "gebroken" moest worden om te kunnen worden omgezet in een wil die in lijn was met de waarden van de volwene wereld. Zoals uitgesteld in de tekst van Jan Bransen, was de overtuiging dat de wil losgemaakt moest worden van de lichamelijke driften en gekoppeld aan het redelijke verstand. Hoewel het niet duidelijk is of deze opvatting consistent is, is wel duidelijk dat deze tegenwoordig als verwerpelijk wordt beschouwd.
De moderne opvoeding kent deze aanpak niet meer. Er is geen degelijke alternatieve methode in de plaats gekomen, maar de tendens is om de wil van kinderen te negeren of slechts af en toe in overweging te nemen. Een voorbeeld is wanneer een kind ouder is dan twaalf en zijn ouders scheiden, dan moet de rechter het kind vragen wat het het liefste wil. Ook bij het maken van een studiekeuze wordt het kind meegenomen in de beslissing. Dit toont aan dat er wel interesse is in de wil van het kind, maar dat het niet systematisch ingebed is in de dagelijkse opvoeding.
Niet elk kind heeft dezelfde mate van wil, maar sommige kinderen tonen een bijzondere mate van autonomie. Dit is vooral duidelijk bij hooggevoelige kinderen met een sterke wil, zoals uitgebreid besproken in de tekst van Rian Meddens. Het opvoeden van zo’n kind kan een uitdaging zijn, maar het kan ook een kracht zijn. Deze kinderen hebben bijvoorbeeld een intensieve belevingswereld, empathie en een duidelijk gevoel voor wat ze willen. Om hen effectief op te voeden, zijn er een aantal tips:
Een ander belangrijk aspect van het omgaan met de wil van kinderen is het stellen van grenzen. Volgens pedagoge Marjam Djajadiningrat is het stellen van grenzen in de opvoeding tegenwoordig vaak onvoldoende. Ze ziet in haar praktijk steeds meer kinderen die niet goed luisteren en ouders die onzeker zijn over wat ze moeten doen. Deze onzekerheid leidt ertoe dat kinderen leren dat zeuren loont, zoals bijvoorbeeld bij het eisen van een Happy Meal of extra snoep tijdens een boodschappenrit.
Als ouders niet duidelijk grenzen stellen, geven ze de regie aan de kinderen. Kinderen merken snel wanneer ouders twijfelen en leren zo dat negatief gedrag effectief is. Het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken en deze ook consequent te handhaven. Dit helpt bij het opbouwen van vertrouwen en veiligheid bij kinderen. Bovendien leren ze hierdoor hoe ze in de wereld kunnen functioneren, waar grenzen en regels een natuurlijke rol spelen.
Een sterke relatie tussen ouder en kind is een van de meest belangrijke factoren in een gezonde opvoeding. Volgens psycholoog Jim Furrow is het essentieel dat kinderen zich veilig voelen bij hun ouders. Dit biedt een fundament dat niet omver te blazen is, zelfs niet bij de moeilijkste levensomstandigheden. Een kind dat zich veilig genoeg voelt om zichzelf te zijn, om boos of blij te zijn, en om te zwijgen of te praten, heeft een sterke basis om op te bouwen.
Een goede relatie betekent niet alleen het geven van liefde en aandacht, maar ook het geven van ruimte. Kinderen leren zich goed in hun eigen huid voelen wanneer ze niet constant beoordeeld of beperkt worden. Ze leren ook dat hun wil en persoonlijkheid gewaardeerd worden. Dit is niet alleen goed voor hun psychische gezondheid, maar ook voor hun sociale ontwikkeling.
In sommige gevallen kan het gebeuren dat kinderen hun band met hun ouders verliezen of zelfs "breken". Dit kan gebeuren vanwege psychologische problemen, wrok of emotionele afhankelijkheid in relaties. Ook financiële problemen of conflicten binnen het gezin kunnen een rol spelen. Soms is het ook de gevolg van een traumatische ervaring, waarbij afstand nemen een noodzakelijke stap is.
Wanneer dit gebeurt, is het belangrijk om te communiceren. Ouders en kinderen moeten hun perspectief uitleggen en proberen tot een overeenkomst te komen. In sommige gevallen kan professionele hulp nodig zijn, zoals bijvoorbeeld een opvoedkundige of psycholoog. Het is belangrijk om niet te snel te oordelen of te concluderen dat er iets "verkeerd" is gegaan. Iedere situatie is uniek en vereist een individuele benadering.
In de context van religieuze opvoeding is het ook belangrijk om te beseffen dat een godvruchtige opvoeding geen garantie is voor het geloof van de kinderen. Zoals uitgelegd in het artikel van Ds. S.T. Lagendijk, zijn er voorbeelden van kinderen van gelovige ouders die toch hun geloof verliezen. Dit betekent niet dat de opvoeding onbelangrijk is, maar het benadrukt ook dat kinderen zelf verantwoordelijk zijn voor hun keuzes en geloof.
Het is belangrijk om kinderen te leren dat geloof niet alleen iets is wat je krijgt, maar ook iets wat je kiest. Het is niet genoeg dat ze naar de kerk gaan of dat ze de leer van hun ouders kennen. Wat er werkelijk toe doet, is of ze de Heere persoonlijk kennen en met Hem in relatie staan. Ook hier geldt: opvoeding is een proces van samenwerking tussen ouders en kinderen, waarin ruimte is voor persoonlijke keuzes en groei.
Het omgaan met de wil van kinderen is een complex, maar essentieel onderdeel van de opvoeding. Het is belangrijk om de wil van kinderen niet te breken, maar er respectvol mee om te gaan. Dit betekent het stellen van duidelijke grenzen, het bieden van ruimte voor autonomie en het bouwen van een sterke, emotionele band. Kinderen met een sterke wil, zoals hooggevoelige kinderen, vereisen extra aandacht en geduld, maar hun kracht kan ook een waardevolle bron zijn voor hun persoonlijke en sociale ontwikkeling.
De moderne opvoeding kent de idee van wilbreken niet meer, maar het is nog steeds belangrijk om bewust te zijn van hoe we met de wil van kinderen omgaan. Het is niet alleen een kwestie van autoriteit, maar ook van vertrouwen, respect en samenwerking. In een wereld die steeds complexer wordt, is het meer dan ooit belangrijk dat kinderen zich veilig en begrepen voelen, zodat ze kunnen groeien tot zelfstandige, gevoelige en verantwoordelijke mensen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet