Zonbescherming in de Kinderopvang: Veilig en Creatief Genieten van de Zon
juli 14, 2025
Lichamelijke opvoeding (LO) speelt een essentiële rol in het onderwijs van jongeren, zowel op het basisonderwijs als op het voortgezet onderwijs. Het vak helpt leerlingen om bewust te worden van hun lichaam, om te leren bewegen en sport te beoefenen, en om beweging als onderdeel van een gezonde levensstijl te zien. Buiten de fysieke aspecten draagt lichamelijke opvoeding ook bij aan de mentale en sociale ontwikkeling van kinderen. In dit artikel worden de kernaspecten van lichamelijke opvoeding in het onderwijs belicht, inclusief de leerdoelen, de vakinhoud, de rol van de docent en de opbrengsten van het vak.
Wat is lichamelijke opvoeding?
Lichamelijke opvoeding is een onderwijsvak dat beweging en sport centraal stelt. In de volksmond wordt het vaak kortweg ‘gym’ genoemd. Het vak is bedoeld om leerlingen te leren bewegen, spel te beoefenen en zich bewust te worden van de waarde van beweging en sport voor gezondheid. In Nederland is lichamelijke opvoeding verplicht voor alle leerlingen op middelbare scholen, behalve voor leerlingen op VAVO-scholen. Het vak telt mee in het combinatiecijfer voor het eindexamen.
Het vak wordt ook gegeven op het basisonderwijs en is daar standaard op het leerplan. In de jaren zestig en zeventig was gymnastiek vaak gescheiden per geslacht, maar tegenwoordig is het vak vrijwel altijd gemengd. Het is van belang dat leerkrachten van hetzelfde geslacht als de leerlingen zijn om risico’s op misbruik te beperken.
Leerdoelen van lichamelijke opvoeding
De leerdoelen van lichamelijke opvoeding zijn verdeeld in drie categorieën:
Motorische leerdoelen: Hierbij gaat het om het ontwikkelen van motorische vaardigheden zoals coördinatie, balans, snelheid en kracht. Leerlingen leren bijvoorbeeld hoe ze een bal goed kunnen gooien, vangen en omhoog stoten.
Sociale en emotionele leerdoelen: Door sport en spel leren leerlingen samenwerken, respect tonen, sportiviteit en eerlijk spel waar te schatten en hun emoties te beheersen. Ze leren om te gaan met winnen en verliezen en te werken in een team.
Cognitieve leerdoelen: Hierbij gaat het om het begrijpen van regels van sporten, het nadenken over strategieën en het inzicht krijgen in de invloed van beweging op gezondheid.
In het voortgezet onderwijs zijn de leerdoelen onderverdeeld in verschillende domeinen. Deze omvatten:
- Algemene vaardigheden, zoals het goed meespelen in een groep.
- Bewegen, waarbij leerlingen leren deelnemen aan verschillende sporten zoals balsporten, turnen, atletiek en bewegen op muziek.
- Bewegen en regelen, zoals het organiseren van toernooien.
- Bewegen en gezondheid, waarbij leerlingen leren dat beweging belangrijk is voor hun gezondheid.
- Bewegen en samenleving, waarbij leerlingen een mening kunnen geven over maatschappelijke aspecten van sport en beweging.
Vakinhoud en activiteiten
Lichamelijke opvoeding omvat een breed aanbod aan activiteiten die gericht zijn op het ontwikkelen van fysieke en mentale vaardigheden. De kerndoelen van het vak zijn onder andere:
- Spel: Leerlingen leren sporten zoals voetbal, basketbal, volleybal en handbal te spelen.
- Turnen: Activiteiten zoals rekenen, hangen, klimmen en rollen.
- Atletiek: Oefeningen zoals rennen, springen en gooien.
- Bewegen op muziek: Activiteiten zoals dansen en ritmische bewegingen.
- Zelfverdediging: Sporten zoals judo en karate.
- Aanleren of correctie van gezonde lichaamshouding: Leerlingen leren zich bewust te worden van hun postuur en te bewegen met de juiste techniek.
Het vak richt zich niet alleen op het fysieke aspect van sport, maar ook op het psychologische aspect. Door sport en beweging leren leerlingen zich beter te concentreren, stress af te voeren en zelfvertrouwen op te bouwen. Daarnaast leren ze het belang van gezond eten en voldoende slaap voor hun prestaties.
De rol van de docent lichamelijke opvoeding
Docenten lichamelijke opvoeding spelen een centrale rol in het onderwijs aan jongeren. Ze zijn verantwoordelijk voor het ontwikkelen van lessen die leerlingen aanspreken, motiveren en uitdagen. Een goede docent heeft pedagogische vaardigheden, is creatief en kan complexe onderwerpen makkelijk uitleggen. Buiten het lesgeven is de docent ook betrokken bij het organiseren van sportdagen, wedstrijden en excursies.
Een docent lichamelijke opvoeding moet goed om kunnen gaan met drukte en onverwachte situaties. Hij of zij moet een veilige leeromgeving creëren waarin leerlingen zich op hun gemak voelen. De docent draagt bij aan de positieve sfeer op school en werkt samen met andere docenten om leerlingen te ondersteunen.
Lichamelijke opvoeding is een vak dat tekort komt aan docenten. Dit betekent dat er goede kansen zijn voor mensen die dit vak willen leren geven. Docenten lichamelijke opvoeding kunnen lesgeven in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs en hoger onderwijs. Buiten het onderwijs zijn er ook baankansen in sportverenigingen, buurtsport, combinatiefunctionarissen en sportinstructeurs.
Opleiding tot docent lichamelijke opvoeding
Docenten lichamelijke opvoeding worden opgeleid aan een Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO). De opleiding is een hbo-bachelor en duurt in voltijd drie jaar. De opleiding is ook mogelijk in deeltijd en er zijn versnelde trajecten voor mensen met een mbo-sportopleiding of een pabo-achtergrond.
Bij de opleiding leren studenten hoe ze jongeren kunnen motiveren om sport te beoefenen en beweging als onderdeel van hun levensstijl te zien. Ze leren ook hoe ze lessen plannen, sporten uitleggen en veilige omgevingen creëren. Daarnaast leren ze samenwerken met andere docenten en sportverenigingen.
De ALO-opleiding bereidt studenten voor op het lesgeven in de onder- en bovenbouw. In de onderbouw ligt de nadruk op brede motorische vaardigheden en basisprincipes van sporten. In de bovenbouw is er meer aandacht voor specialisatie, conditietraining en sporttheorie.
Lichamelijke opvoeding en gezondheid
Een van de belangrijkste doelen van lichamelijke opvoeding is het aanleren van een gezonde levensstijl. Door sport en beweging leren leerlingen hoe ze hun lichaam onderhouden en hoe ze gezond eten en voldoende slapen. Lichamelijke opvoeding helpt leerlingen om hun conditie te verbeteren, stress af te voeren en zich mentaal sterk te voelen.
In het voortgezet onderwijs leren leerlingen ook hoe beweging een positieve invloed heeft op hun concentratie en leerprestaties. Door sport te beoefenen leren ze zich beter te concentreren op hun studie en te leren omgaan met stress.
Lichamelijke opvoeding helpt ook bij het aanleren van gezonde lichaamshouding. Leerlingen leren hoe ze zich correct bewegen en hoe ze postuurproblemen voorkomen. Dit is vooral belangrijk voor jongeren die veel tijd doorbrengen in de klas of achter een computer.
Lichamelijke opvoeding in de praktijk
In de praktijk betekent lichamelijke opvoeding dat leerlingen deel nemen aan verschillende sporten en activiteiten. Ze leren bijvoorbeeld hoe ze een voetbalwedstrijd spelen, hoe ze een atletiekbaan afleggen en hoe ze zich veilig voelen in een sportzaal. Docenten lichamelijke opvoeding geven instructies, geven feedback en helpen leerlingen om hun sportieve grenzen te verleggen.
Het vak draagt bij aan de mentale en emotionele ontwikkeling van jongeren. Leerlingen leren hoe ze zich beter te concentreren, hoe ze stress af te voeren en hoe ze zelfvertrouwen op te bouwen. Ze leren om te gaan met winnen en verliezen en hoe ze samen te werken in een team.
Lichamelijke opvoeding is niet alleen gericht op het fysieke aspect van sport, maar ook op het psychologische aspect. Door sport en beweging leren leerlingen zich beter te concentreren, stress af te voeren en zelfvertrouwen op te bouwen. Daarnaast leren ze het belang van gezond eten en voldoende slaap voor hun prestaties.
Conclusie
Lichamelijke opvoeding speelt een essentiële rol in het onderwijs van jongeren. Het vak helpt leerlingen om bewust te worden van hun lichaam, om te leren bewegen en sport te beoefenen en om beweging als onderdeel van een gezonde levensstijl te zien. Buiten de fysieke aspecten draagt lichamelijke opvoeding ook bij aan de mentale en sociale ontwikkeling van kinderen.
Docenten lichamelijke opvoeding spelen een centrale rol in het onderwijs aan jongeren. Ze zijn verantwoordelijk voor het ontwikkelen van lessen die leerlingen aanspreken, motiveren en uitdagen. Een goede docent heeft pedagogische vaardigheden, is creatief en kan complexe onderwerpen makkelijk uitleggen.
Lichamelijke opvoeding is een vak dat tekort komt aan docenten. Dit betekent dat er goede kansen zijn voor mensen die dit vak willen leren geven. Docenten lichamelijke opvoeding kunnen lesgeven in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs en hoger onderwijs. Buiten het onderwijs zijn er ook baankansen in sportverenigingen, buurtsport, combinatiefunctionarissen en sportinstructeurs.
Lichamelijke opvoeding is niet alleen gericht op het fysieke aspect van sport, maar ook op het psychologische aspect. Door sport en beweging leren leerlingen zich beter te concentreren, stress af te voeren en zelfvertrouwen op te bouwen. Ze leren om te gaan met winnen en verliezen en hoe ze samen te werken in een team.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
