Positief opvoeden: Een benadering met aandacht voor kind en relatie
juli 13, 2025
De Week van de Opvoeding is een jaarlijks evenement dat zich richt op het belang van opvoeden en ouderschap. Van 13 tot en met 19 oktober 2025 organiseert het Nederlands Jeugdinstituut deze week, met als thema ‘Samen puzzelen’. Dit thema benadrukt dat opvoeden een voortdurende zoektocht is, waarbij ouders, professionals en het sociale netwerk samenwerken om de best mogelijke ondersteuning te bieden. Gedurende deze week worden door het hele land meer dan 1200 activiteiten georganiseerd, gericht op ontmoeting, ervaringen delen en inspiratie opdoen. De landelijke opening vindt plaats in ’s-Hertogenbosch.
Doelstellingen van de Week van de Opvoeding
De Week van de Opvoeding heeft als primair doel het belang van een goede opvoeding te onderstrepen en de samenwerking tussen alle betrokken partijen te bevorderen. Opvoeden is niet altijd eenvoudig en ouders kunnen vaak behoefte hebben aan ondersteuning, informatie en uitwisseling van ervaringen. De week biedt een platform voor het organiseren van activiteiten die hieraan bijdragen. Het thema ‘Samen puzzelen’ illustreert dat er geen universele handleiding voor opvoeden bestaat en dat ouders, samen met anderen, de puzzel van het ouderschap moeten leggen. Dit vereist een gezamenlijke inspanning van ouders, familie, vrienden, professionals en de gemeenschap.
Activiteiten en Initiatieven
De activiteiten tijdens de Week van de Opvoeding zijn divers en variëren van lezingen en workshops tot evenementen en bijeenkomsten. Zo werd in Vught een lezing gehouden over kinderen en Facebook, een actueel thema gezien de invloed van sociale media op jongeren. Gemeenten en lokale organisaties organiseren evenementen in hun regio, waardoor ouders en belangstellenden gemakkelijk toegang hebben tot relevante informatie en ondersteuning. De Opvoedbus trekt door het land, waardoor de week ook buiten de grotere steden zichtbaar is.
Voorgaande edities van de Week van de Opvoeding hebben inspirerende activiteiten opgeleverd die als voorbeeld kunnen dienen voor toekomstige initiatieven. Er zijn werkvormen ontwikkeld voor ouderbijeenkomsten die interactie en reflectie stimuleren, waardoor ouders op een laagdrempelige manier met elkaar in gesprek kunnen gaan. Deze werkvormen zijn niet alleen tijdens de Week van de Opvoeding bruikbaar, maar kunnen het hele jaar door worden ingezet tijdens ouderavonden en themabijeenkomsten.
De Rol van Professionals en Beleidsmakers
Professionals en beleidsmakers spelen een cruciale rol in de Week van de Opvoeding. Zij kunnen bijdragen aan het creëren van een ondersteunende omgeving voor ouders en het aanbieden van professionele hulp en begeleiding. Het is belangrijk dat professionals zich bewust zijn van de uitdagingen waarmee ouders worden geconfronteerd en dat zij een versterkende rol kunnen spelen in het ouderschap. Wanneer het goed gaat met de ouder, gaat het vaak ook goed met het kind. Opvoeden is hard werken, maar het is vooral ook genieten.
De Week van de Opvoeding biedt een gelegenheid voor professionals om hun kennis en expertise te delen en om samen met ouders en andere betrokkenen te zoeken naar oplossingen voor opvoedvragen. Het thema ‘Staan en Opvallen’ benadrukt het belang van veerkracht en het vermogen om tegenslagen te overwinnen. Professionals kunnen ouders helpen om hun veerkracht te vergroten en om zich fijn te voelen in het ouderschap.
Ondersteuning en Hulp bij Opvoeden
Opvoeden doe je niet alleen. Ouders kunnen rekenen op de steun van familie, vrienden, collega’s, wijkteams, huisartsen en andere ouders. Het is belangrijk om te erkennen dat het oké is om hulp te vragen en dat er verschillende vormen van ondersteuning beschikbaar zijn. De Week van de Opvoeding biedt een overzicht van de mogelijkheden en verwijst naar relevante organisaties en instanties.
In sommige situaties kan professionele hulp noodzakelijk zijn. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen of stoornissen. De gemeente kan in deze gevallen jeugdhulp aanbieden, die kan worden ingezet in de vorm van begeleiding, behandeling of ondersteuning. De aard, frequentie en omvang van de benodigde hulp worden bepaald op basis van een individuele beoordeling.
Gebruikelijke Hulp en de Rol van de Gemeente
Bij het beoordelen van de behoefte aan jeugdhulp wordt rekening gehouden met de ‘gebruikelijke hulp’ die ouders kunnen bieden. Dit is de hulp die naar algemeen aanvaarde opvattingen in redelijkheid mag worden verwacht van de naasten, rekening houdend met hun eigen mogelijkheden en het probleemoplossend vermogen. De zorgplicht van ouders strekt zich uit over verzorging, begeleiding en opvoeding die past bij de leeftijd en ontwikkelingsfase van het kind.
De gemeente heeft een leveringsplicht als het gaat om jeugdhulp die is opgelegd door een kinderrechter of een strafrechter. In deze gevallen overlegt de gemeente met de betrokken instanties om de juiste vorm van hulp te bepalen. Er is ook de mogelijkheid om een familiegroepsplan op te stellen, waarin ouders, familieleden en anderen in het sociale netwerk samenwerken om de opvoedsituatie te verbeteren.
Huishoudelijke Ondersteuning en Praktische Hulp
Naast emotionele en pedagogische ondersteuning kan praktische hulp ook een belangrijke rol spelen bij het opvoeden. In sommige gevallen kan huishoudelijke ondersteuning noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld wanneer ouders overbelast zijn of wanneer er sprake is van specifieke omstandigheden, zoals een kind met een beperking. De gemeente kan huishoudelijke hulp verlenen in de vorm van het overnemen van huishoudelijke taken of het bieden van regie bij het organiseren van het huishouden.
De toekenning van huishoudelijke hulp is afhankelijk van een beoordeling van de individuele situatie. Er wordt gekeken naar de aard van de taken, de frequentie en de omvang van de benodigde hulp. In uitzonderlijke situaties kan de frequentie van de hulp worden verhoogd.
Kansrijke Start en de Eerste 1000 Dagen
Een goede start in het leven is cruciaal voor de ontwikkeling van een kind. De eerste 1000 dagen, vanaf 10 maanden voor de geboorte tot ongeveer 2 jaar, zijn bijzonder belangrijk. In deze periode ontwikkelt de baby zich razendsnel en wordt de basis gelegd voor de fysieke en mentale gezondheid. Het actieprogramma Kansrijke Start zet in op het ondersteunen van (aanstaande) ouders in een kwetsbare situatie, zodat elk kind de best mogelijke start kan krijgen.
Professionals in de geboortezorg en andere zorgverleners signaleren vroegtijdig risico’s en bieden passende ondersteuning. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een prenatale huisbezoek door de jeugdgezondheidszorg, waarbij de situatie in kaart wordt gebracht en er wordt besproken wat er nodig is. Door de samenwerking tussen verschillende ketenpartners wordt ervoor gezorgd dat zwangeren in een kwetsbare situatie op een goede manier worden begeleid.
Juridische Aspecten en Beleidsregels
Gemeenten hebben beleidsregels vastgesteld omtrent maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp. Deze regels bepalen op welke manier de gemeente omgaat met de afweging van belangen, de vaststelling van feiten en de uitleg van wettelijke voorschriften. Het is belangrijk dat ouders en professionals op de hoogte zijn van deze regels, zodat zij weten welke rechten en plichten zij hebben.
De beoordeling van de behoefte aan jeugdhulp is gebaseerd op verschillende factoren, zoals de aard van de problemen, de medische situatie van het kind en de leeftijd en ontwikkelingsfase van het kind. De gemeente kan een onderzoek uitvoeren om de situatie in kaart te brengen en te bepalen welke vorm van hulp het meest geschikt is.
Conclusie
De Week van de Opvoeding is een belangrijk initiatief dat het belang van opvoeden en ouderschap onder de aandacht brengt. Het thema ‘Samen puzzelen’ benadrukt dat opvoeden een gezamenlijke inspanning is, waarbij ouders, professionals en het sociale netwerk samenwerken om de best mogelijke ondersteuning te bieden. Door activiteiten te organiseren, kennis te delen en elkaar te inspireren, kan de Week van de Opvoeding bijdragen aan een gezondere en gelukkigere toekomst voor alle kinderen. De week biedt een platform voor het versterken van de samenwerking tussen alle betrokken partijen en het creëren van een ondersteunende omgeving voor ouders.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
