Adaptief Onderwijs: Een Persoonlijke Aanpak voor Kinderen
juli 13, 2025
De opvoeding van kinderen is een complexe taak, waarin ouders vaak met uitdagingen te maken krijgen. Verschillende organisaties in de regio Sittard-Geleen en omliggende gemeenten bieden ondersteuning en trainingen aan om ouders te helpen bij deze taak. Deze ondersteuning richt zich op verschillende aspecten, waaronder de ouder-kindrelatie, sociale vaardigheden van kinderen, en het omgaan met specifieke situaties zoals scheidingen of puberteit. Dit artikel geeft een overzicht van de beschikbare mogelijkheden en benadrukt het belang van empowerment van ouders.
Effectieve opvoedondersteuning is gebaseerd op een aantal kernprincipes. Ten eerste is het belangrijk dat ouders toegang hebben tot begrijpelijke en passende informatie en middelen. Gerichte informatie van goede kwaliteit kan de relatie tussen ouder en jeugdarts of -verpleegkundige gelijkwaardiger maken en het gevoel van controle bij de ouders vergroten. Ouders zoeken zelf actief informatie in tijdschriften, brochures, op televisie en via internet, maar de mate waarin dit gebeurt, hangt samen met hun sociaal-economische achtergrond. Het is essentieel dat de informatie aansluit bij de behoeften en verwachtingen van de ouder.
Ten tweede zijn de vaardigheden van zowel ouders als professionals van belang. De competenties van ouders kunnen versterkt worden door inzicht in eigen handelen en het beschikbaar stellen van kennis over de ontwikkeling van kinderen. Professionals moeten relevante competenties hebben om ouders te ondersteunen.
Ten derde is de motivatie van ouders cruciaal. Ouders die gemotiveerd zijn, zijn meer tevreden en betrokken bij de opvoedingsondersteuning en hebben meer zelfvertrouwen. Motivatie neemt toe wanneer er aansluiting is bij de behoeften, mogelijkheden en oplossingen van het gezin.
In de Westelijke Mijnstreek worden diverse trainingen en cursussen aangeboden die gericht zijn op het ondersteunen van ouders. Zo is er de training ‘Bikkels pakken door’ voor kinderen in groep 3 en 4, die spelenderwijs leren om sterker te worden in sociale situaties en meer zelfvertrouwen en weerbaarheid op te bouwen. Ook is er de cursus ‘Omgaan met pubers’, die ouders helpt om te gaan met de veranderingen die tijdens de puberteit plaatsvinden en de verbinding met hun puber te behouden.
Voor aanstaande brugklassers is er de training ‘Kickstart’, die kinderen een goede basis meegeeft om de uitdagingen van het voortgezet onderwijs met vertrouwen aan te gaan. Daarnaast zijn er trainingen gericht op specifieke situaties, zoals ‘Kinderen scheiden niet’ voor kinderen van groep 5 t/m 8 van wie de ouders in een scheidingssituatie zitten, en ‘Stoere Schildpadden’ en ‘Dappere Dino’s’ voor kinderen van ouders die gescheiden zijn.
Verder worden er cursussen aangeboden zoals ‘Mijn geldzaken? Die regel ik zelf!’ en workshops zoals ‘Blijf in balans’ voor mantelzorgers. Ook zijn er trainingen gericht op het versterken van sociale vaardigheden en assertiviteit, en op het welzijn van leerlingen, zoals de training '#GoodVibes'.
Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) spelen een belangrijke rol in de opvoedondersteuning. Ouders moeten eenvoudig toegang hebben tot deze centra, evenals tot opvoedbureaus, wijkcentra en gezondheidscentra. CJG’s moeten outreachend werken, met name ten behoeve van ‘moeilijk bereikbare’ ouders. Tijdens bezoeken aan het consultatiebureau is er een actieve uitwisseling van kennis tussen ouders en professionals, waarbij ouders worden versterkt in hun rol door kennisoverdracht, steun en zelfmanagementadviezen.
De communicatie tussen professionals en ouders is van groot belang. Er vindt een verschuiving plaats van een paternalistische benadering naar een situatie waarin ouders meer toegang krijgen tot informatie, gecoacht worden in hun situatie en worden aangespoord zelf in te grijpen en te handelen. De persoonlijke en sociale omgeving van ouders speelt hierbij een belangrijke rol.
Empowerment van ouders wordt bepaald door toegang tot informatie, competenties en motivatie. Het vergroten van het inzicht van ouders in hun eigen situatie is een belangrijke stap. Dit kan door middel van het monitoren van de situatie, bijvoorbeeld door het bijhouden van een dagboekje. Het is belangrijk dat ouders zelf besluiten nemen in de zorg voor hun kind, maar wel openstaan voor deskundig advies.
Het contact met andere ouders kan ook bijdragen aan empowerment. Internetfora en chats met deskundigen bieden mogelijkheden om kennis uit te wisselen en steun te vinden. Keuzehulpmiddelen, zoals websites waar ouders doelen kunnen formuleren, kunnen ook helpen bij het nemen van beslissingen.
Een gezonde leefstijl is van groot belang voor de ontwikkeling van kinderen. Wie als kind gewend is om goed te eten en regelmatig te bewegen, zal dat ook op latere leeftijd makkelijker doen. Een gezonde leefstijl bevordert niet alleen de lichamelijke conditie en motoriek, maar ook het gevoel van eigenwaarde en de cognitieve prestaties. Sport leert kinderen respectvol met anderen om te gaan.
Ecsplore biedt verschillende mogelijkheden om een gezonde, actieve leefstijl te bevorderen, zoals universele sport-, beweeg- en voedingsprogramma’s. Ook worden er activiteiten georganiseerd die kinderen kennis laten maken met kunst en cultuur.
Het team Kind & Adolescent (K&A) kan hulp bieden wanneer er problemen ontstaan in de ontwikkeling van een kind, zoals somberheid, angst, piekeren, of moeilijkheden in contact met anderen. K&A biedt geestelijke gezondheidszorg die is afgestemd op de persoonlijke situatie van het kind en het gezin, met goede samenwerking en actieve inbreng van de ouders.
Voor ouders die in een scheidingssituatie zitten, is er de training ‘Kinderen scheiden niet’, die kinderen en ouders helpt om met de verandering om te gaan. Ook is er ondersteuning beschikbaar voor mantelzorgers, die vaak veel op hun bordje hebben en het risico lopen overbelast te raken.
De ondersteuning van ouders in de Westelijke Mijnstreek is divers en omvat trainingen, cursussen, en de inzet van Centra voor Jeugd en Gezin. De focus ligt op het versterken van de ouder-kindrelatie, het bevorderen van een gezonde leefstijl, en het bieden van hulp bij specifieke problemen. Empowerment van ouders is een belangrijk uitgangspunt, waarbij ouders toegang krijgen tot informatie, hun competenties worden versterkt, en hun motivatie wordt gestimuleerd. Door deze integrale aanpak wordt bijgedragen aan het welzijn van kinderen en hun families in de regio.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet