De Fundamentele Elementen van Kindopvoeding: Een Gids voor Ouders en Opvoeders
juli 13, 2025
De opvoeding van kinderen en jongeren is een complexe taak, zeker in een dynamische omgeving zoals de regio Rijnmond. Verschillende factoren, waaronder culturele achtergronden, prestatiedruk en toenemende ongelijkheid, spelen een rol in de ontwikkeling van kinderen. Dit artikel belicht de verschillende vormen van ondersteuning en preventie die in Rotterdam worden ingezet om een veilige en positieve omgeving voor kinderen en jongeren te creëren, gebaseerd op beschikbare informatie uit diverse bronnen.
Onderzoek in wijken zoals Bloemhof, Afrikaanderwijk en Hillesluis heeft de leefwereld van meiden tussen de 12 en 18 jaar in kaart gebracht. Uit dit onderzoek blijkt dat meiden zich vaak meer geïsoleerd voelen dan jongens, en dat activiteiten in de wijk voornamelijk op jongens gericht zijn. Dit terwijl meiden, net als jongens, steeds vaker betrokken raken bij jeugdcriminaliteit. De culturele achtergrond speelt een belangrijke rol in de mate waarin meiden buiten willen of mogen spelen, waarbij de goedkeuring van de moeder cruciaal is. Daarnaast ervaren meiden druk van verschillende kanten, wat kan leiden tot betrokkenheid bij activiteiten zoals het handelen in wiet, snus en vapers. Het is belangrijk om inzicht te krijgen in hun behoeften om nieuwe activiteiten te ontwikkelen en bestaande inzet aan te scherpen.
Een fundamenteel recht van elk kind en elke jongere is het recht op een gelukkige en veilige opgroeiomgeving. Dit omvat het recht om trots te zijn op wie men is en wat men kan. Opvoeden is niet altijd gemakkelijk en soms is hulp nodig. Verschillende organisaties bieden ondersteuning aan zowel kinderen en jongeren als hun ouders, met als doel een goede basis te leggen voor een sterke en weerbare toekomst.
Pameijer biedt ondersteuning bij opgroeien en opvoeden, waarbij het meedoen in de omgeving centraal staat. De ondersteuning is persoonlijk en afgestemd op de individuele behoeften van het kind en het gezin. Doelen van de ondersteuning zijn onder andere het bevorderen van zelfredzaamheid, het aangaan van vriendschappen, het benutten van talenten en het zorgen voor een positieve schoolervaring. De aanpak is vindingrijk, waarbij gekeken wordt naar creatieve mogelijkheden en samengewerkt wordt met alle belangrijke personen in het leven van het kind. Voor kinderen met een ernstige meervoudige beperking of een (licht) verstandelijke beperking worden specifieke vormen van ondersteuning geboden, zoals gezinsondersteuning en logeerzorg.
Een belangrijk aspect van de aanpak in Rotterdam is Preventie met Gezag. Dit programma richt zich op het bieden van kansen aan jongeren en het voorkomen dat zij in de criminaliteit terechtkomen. Dit gebeurt onder andere door kwetsbare mensen te helpen een baan te vinden die bij hen past, en door het aanbieden van trajecten die gericht zijn op het verbeteren van sociaalmaatschappelijk gedrag en werkvaardigheden. De aanpak is laagdrempelig, op maat gemaakt, vrijwillig en flexibel, wat bijdraagt aan het succes ervan.
Effectieve preventie vereist een nauwe samenwerking tussen verschillende organisaties en scholen. Jeugdagenten bezoeken scholen om advies en voorlichting te geven en te kijken wat er leeft onder de jongeren. Samenwerking met organisaties zoals Jongerenwerk, Halt en Citystewards is essentieel om jongeren te begeleiden en te ondersteunen. Ook de inzet van rolmodellen en teamsport, zoals aangeboden door AJB (Amsterdams Jeugdwerk Bedrijf), kan een positieve invloed hebben op het prosociaal gedrag van jongeren. AJB werkt samen met scholen, verenigingen en ouders om jongeren te ondersteunen en te begeleiden.
In Rotterdam is de Lokale Kamer opgericht als een lokale samenwerkingsverband van partners uit de bestuurlijke, civiele, straf- en zorgketen. Deze kamer komt bijeen om vastgelopen casussen te bespreken en te zoeken naar oplossingen. Een procesregisseur zet zich in voor Rotterdammers die vastlopen met problemen op het snijvlak van zorg en veiligheid, en legt verbindingen tussen verschillende hulpverleners.
Voor jongeren met een hoog risico op recidive is er de Totaalaanpak Nazorg vanuit detentie. Deze jongeren krijgen intensieve en langdurige begeleiding, tot 6 uur per week gedurende maximaal drie jaar. Deze continuïteit in begeleiding is van groot belang om te voorkomen dat jongeren opnieuw in detentie terechtkomen. De begeleiding richt zich op praktische zaken, zoals het regelen van woonruimte en een identiteitskaart, en op het opbouwen van een vertrouwensband.
Ouders spelen een cruciale rol in de opvoeding en ontwikkeling van hun kinderen. Hun betrokkenheid en steun vergroten de kansen van hun kinderen. Het is belangrijk dat ouders zelf ook de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben, bijvoorbeeld bij geldzorgen, scheiding of psychische problematiek. Het opbouwen van vertrouwen tussen jongeren en hulpverleners is essentieel. Door tijd te investeren en een luisterend oor te bieden, kunnen jongeren zich openstellen en hulp vragen.
De wereld waarin kinderen en jongeren opgroeien in de regio Rijnmond is voortdurend in beweging. De superdiverse samenleving biedt oneindige mogelijkheden, maar brengt ook uitdagingen met zich mee, zoals prestatiedruk en groeiende ongelijkheid. Het is belangrijk dat professionals in het jeugddomein inspelen op deze veranderingen en de onderlinge samenwerking versterken. Een positieve en hoopvolle kijk op de toekomst is essentieel om de uitdagingen aan te gaan en een veilige en positieve omgeving voor kinderen en jongeren te creëren.
Het aanbieden van sport- en culturele activiteiten kan een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Deze activiteiten bevorderen het prosociaal gedrag, leren jongeren samenwerken en discipline, en bieden hen een positieve invulling van hun vrije tijd. De samenwerking met het Jeugdfonds Sport- en Cultuur en Stichting Leergeld zorgt ervoor dat materialen, kleding en het lidmaatschap voor deelnemers worden vergoed.
De aanpak in Rotterdam richt zich op een combinatie van preventie, ondersteuning en gezag. Door in te zetten op samenwerking tussen verschillende organisaties, scholen en ouders, en door het aanbieden van diverse vormen van hulp en begeleiding, wordt getracht een veilige en positieve omgeving te creëren voor kinderen en jongeren. De focus ligt op het bieden van kansen, het voorkomen van criminaliteit en het ondersteunen van de ontwikkeling van jongeren, zodat zij zich kunnen ontplooien tot zelfstandige en verantwoordelijke burgers. De erkenning van de complexiteit van de leefwereld van jongeren, met name meiden, en de noodzaak van een persoonlijke en flexibele aanpak, zijn daarbij essentieel.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet