Plastische Opvoeding: Creativiteit en Vormgeving in het Onderwijs
juli 13, 2025
De jaarwisseling is een periode die vaak geassocieerd wordt met vuurwerk, maar brengt ook risico’s met zich mee, vooral voor kinderen. Het is belangrijk dat ouders en verzorgers kinderen goed voorbereiden op deze periode en hen bewust maken van de gevaren van vuurwerk. Deze informatie is gebaseerd op beschikbare richtlijnen en aanbevelingen.
De Risico’s van Vuurwerk
Vuurwerk is niet zonder risico’s. Jaarlijks raken mensen gewond door vuurwerk, en een aanzienlijk deel van deze slachtoffers is jonger dan 15 jaar. De risico’s variëren van brandwonden en oogletsel tot gehoorbeschadiging. Het is belangrijk om te realiseren dat zelfs zogenaamd ‘kindervuurwerk’ zoals sterretjes en knalerwten gevaarlijk kan zijn. Een sterretje kan bijvoorbeeld een temperatuur van 1100 graden Celsius bereiken. Het afsteken van vuurwerk brengt niet alleen risico’s met zich mee voor de persoon die het afsteekt, maar ook voor omstanders.
Leeftijdsgrenzen en Wettelijke Regels
De wetgeving rondom vuurwerk is specifiek. Kinderen onder de 12 jaar mogen geen vuurwerk kopen of afsteken. Vanaf 12 jaar mogen ze jeugdvuurwerk (categorie F1, ook wel fopvuurwerk genoemd) kopen en afsteken. Dit vuurwerk is minder gevaarlijk en mag in principe binnenshuis worden afgestoken, hoewel voorzichtigheid altijd geboden is. Het is belangrijk om te weten dat illegaal vuurwerk, vuurwerk dat niet in de legale handel wordt verkocht of buiten de vastgestelde verkoopdagen wordt gekocht, zeer gevaarlijk is en strafbaar is. Het bezit, vervoer of afsteken van illegaal vuurwerk kan leiden tot een boete of zelfs gevangenisstraf. De minimale boete bedraagt €100,-, en het afsteken van vuurwerk kan €250,- kosten, met een aantekening in het strafblad. Jongeren tot 18 jaar kunnen bij minder zware overtredingen een Halt-straf krijgen.
Veiligheidsmaatregelen en Voorbereiding
Om de risico’s te minimaliseren, is een goede voorbereiding essentieel. Ouders kunnen kinderen uitleggen wat wel en niet mag, en wat wel en niet gevaarlijk is. Het is belangrijk om te benadrukken dat vuurwerk nooit zelf gemaakt mag worden, omdat dit levensgevaarlijk is. Vuurwerk moet altijd gekocht worden bij erkende verkooppunten tijdens de laatste drie dagen van het jaar. Bewaar vuurwerk op een droge en koele plaats, buiten het bereik van kinderen en nooit in zakken. Lees altijd de gebruiksaanwijzing voordat je vuurwerk afsteekt.
Tijdens het afsteken van vuurwerk is het belangrijk om de volgende veiligheidsmaatregelen te nemen: steek vuurwerk altijd buiten af, draag geen synthetische kleding of een capuchon, steek maximaal één stuk vuurwerk tegelijk af, steek geen vuurwerk uit je hand af, en zet siervuurwerk stevig en stabiel neer op een vlakke ondergrond. Gebruik altijd een aansteeklont in plaats van een aansteker, omdat de vlam van een aansteker te snel bij het kruit kan komen.
Omgaan met Groepsdruk en Illegaal Vuurwerk
Groepsdruk kan een belangrijke rol spelen bij het gebruik van vuurwerk. Het is belangrijk om met kinderen te bespreken hoe ze met groepsdruk om kunnen gaan en dat ze niet mee moeten doen als anderen illegale of gevaarlijke dingen doen. Het is ook belangrijk om kinderen bewust te maken van de gevaren van illegaal vuurwerk. Illegaal vuurwerk wordt niet gekeurd en getest, waardoor het onvoorspelbaar en extra gevaarlijk is. Let op vuurwerk zonder Nederlandse gebruiksaanwijzing en CE-keurmerk, dit is waarschijnlijk illegaal.
Alternatieven voor Vuurwerk
Voor mensen die geen fan zijn van vuurwerk, of die de risico’s te groot vinden, zijn er diverse alternatieven om de jaarwisseling te vieren. Denk aan georganiseerde vuurwerkshows, die veilig worden afgestoken en prachtig zijn om te zien. Steeds meer gemeentes kiezen voor lichtshows met drones als alternatief voor traditioneel vuurwerk. Andere mogelijkheden zijn het organiseren van een spelletjesavond met het gezin, het maken van een tijdcapsule met herinneringen aan het afgelopen jaar, of het gebruik van glow in the dark sticks voor een feestelijke sfeer. In Nieuw-Zeeland is het traditie om het nieuwe jaar in te luiden met potten, pannen en houten lepels.
De Rol van Ouders en Halt
Ouders spelen een cruciale rol in de voorlichting over vuurwerk. Halt, een organisatie die zich bezighoudt met jeugdcriminaliteit, heeft een film gemaakt die de rol van ouders benadrukt en aandacht besteedt aan het omgaan met groepsdruk. Als jongeren worden aangehouden door de politie voor vuurwerkovertredingen, worden ze vaak naar Halt gestuurd, waar ze een gesprek krijgen met hun ouders en aan het werk worden gezet.
Veiligheidstips van Experts
Experts benadrukken het belang van een goede voorbereiding en het naleven van de veiligheidsregels. Koop alleen legaal vuurwerk bij erkende verkooppunten, lees de gebruiksaanwijzing zorgvuldig door, en draag een vuurwerkbril. Steek vuurwerk altijd buiten af, op een veilige afstand van mensen en dieren. Wees extra voorzichtig met kindervuurwerk, en laat oud vuurwerk nooit opnieuw afsteken.
Wat te doen bij Ongelukken
Ondanks alle voorzorgsmaatregelen kunnen er toch ongelukken gebeuren. Bij verwondingen door vuurwerk is het belangrijk om direct medische hulp in te schakelen.
De Impact van Vuurwerk op Dieren
Het is belangrijk om rekening te houden met de impact van vuurwerk op dieren. Veel dieren zijn bang voor de harde knallen en kunnen gestrest raken. Zorg ervoor dat je huisdieren binnen zijn tijdens de vuurwerkperiode, en creëer een rustige omgeving voor ze.
Conclusie
Vuurwerk kan een feestelijke toevoeging zijn aan de jaarwisseling, maar het brengt ook aanzienlijke risico’s met zich mee. Door kinderen goed voor te lichten, de veiligheidsregels te volgen, en alternatieven te overwegen, kunnen ouders en verzorgers bijdragen aan een veilige en plezierige jaarwisseling. Het is essentieel om te onthouden dat voorzichtigheid en verantwoordelijkheid de sleutel zijn tot een veilige viering.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
