Opleiding tot kinderbegeleider: een weg naar een betrokken rol in de jeugd
juli 12, 2025
Lichamelijke opvoeding is een essentieel onderdeel van het onderwijs in Nederland. Het dient om de lichamelijke ontwikkeling, gezondheid en bewegingsvaardigheden van leerlingen te bevorderen. In sommige gevallen kan een leerling echter geen onderwijs in lichamelijke opvoeding volgen. In dat geval kan een ontheffing worden verleend. Deze ontheffing wordt bepaald door het schoolbestuur, en moet voldoen aan bepaalde voorwaarden. In dit artikel wordt uitgelegd wat een ontheffing is, wanneer deze kan worden verleend, en hoe dit in de praktijk wordt toegepast. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de regels voor topsporters, psychische klachten en de verantwoordelijkheden van de school.
Wat is een ontheffing lichamelijke opvoeding?
Een ontheffing lichamelijke opvoeding houdt in dat een leerling in dat vak geen onderwijs hoeft te volgen of examen hoeft te doen. Dit is bepaald in de Wet voortgezet onderwijs 2020 en de Uitvoeringsbesluit WVO 2020. De ontheffing wordt verleend als de leerling lichamelijk niet in staat is om gymlessen te volgen. Het is belangrijk om te weten dat een ontheffing niet automatisch wordt verleend, maar dat het schoolbestuur dit zelf beoordeelt.
Bij psychische klachten kan het zijn dat een leerling lichamelijk niet in staat is om mee te doen aan het vak lichamelijke opvoeding. In dat geval kan het schoolbestuur ook een ontheffing verlenen. De directeur moet zelf beoordelen of een leerling met een mentale of psychische aandoening een ontheffing kan krijgen. Dit kan gebeuren als blijkt dat de leerling daardoor niet in staat is om mee te doen aan het lichamelijk onderwijs.
Ontheffingen voor topsporters
Leerlingen die op een reguliere school zitten, hebben geen recht op vrijstelling voor lichamelijke opvoeding als hun reden is om geen blessure(s) te krijgen, ook niet als ze op hoog niveau sporten. Echter, voor erkende topsporters aan een reguliere school bestaat sinds 2020 wel de mogelijkheid om een ontheffing te krijgen voor LO. De reguliere school moet daarvoor wel aan voorwaarden voldoen en toestemming krijgen van de minister. De school kan hiervoor contact opnemen met het Expertisecentrum voortgezet onderwijs en topsport (Evot).
Leerlingen die op een Topsporttalentschool zitten, kunnen een ontheffing krijgen voor lichamelijke opvoeding. Dit is geregeld in de Beleidsregel verstrekking licentie topsporttalentschool VO 2020. De voorwaarden zijn daarbij duidelijk geregeld, zodat de ontheffing kan worden verleend aan leerlingen die voldoen aan de criteria van de Topsporttalentschool.
Wat gebeurt er op de cijferlijst?
Bij een ontheffing wordt op de cijferlijst achter lichamelijke opvoeding vermeld ‘vr’ van vrijstelling of voluit ‘vrijstelling’ of ‘ontheffing’. Dit is geregeld in de Uitvoeringsbesluit WVO 2020. De leerling krijgt dan geen cijfer voor lichamelijke opvoeding, maar de ontheffing wordt wel op de cijferlijst vermeld. Dit is belangrijk voor de beoordeling van het leerlingencijfer en het bepalen van de eindcijfers.
Toepassing in de praktijk
De toepassing van ontheffingen in de praktijk gebeurt via het schoolbestuur. De directeur moet beoordelen of een leerling een ontheffing kan krijgen. Dit gebeurt op basis van een medische beoordeling, waarin wordt vastgesteld of de leerling lichamelijk of psychisch niet in staat is om mee te doen aan het vak lichamelijke opvoeding.
In het geval van psychische klachten is het belangrijk dat het schoolbestuur ook rekening houdt met de mentale toestand van de leerling. De leerling moet in staat zijn om mee te doen aan andere onderdelen van het onderwijs, maar bij lichamelijke beperkingen kan een ontheffing worden verleend.
Verantwoordelijkheden van de school
De school heeft de verantwoordelijkheid om te beoordelen of een leerling een ontheffing kan krijgen. Hierbij moet het schoolbestuur rekening houden met de regels van de Wet voortgezet onderwijs en de Uitvoeringsbesluit WVO. Daarnaast moet het schoolbestuur ook rekening houden met de situatie van de leerling, zoals eventuele lichamelijke of psychische beperkingen.
De school moet ook rekening houden met de regels voor topsporters. Bijvoorbeeld, als een leerling op een Topsporttalentschool zit, dan kan de school een toestemming aanvragen voor een ontheffing. Dit gebeurt via het Expertisecentrum voortgezet onderwijs en topsport (Evot).
Conclusie
Een ontheffing lichamelijke opvoeding kan in bepaalde gevallen worden verleend aan leerlingen die lichamelijk of psychisch niet in staat zijn om mee te doen aan het vak lichamelijke opvoeding. De ontheffing wordt bepaald door het schoolbestuur, en moet voldoen aan bepaalde voorwaarden. Voor topsporters gelden aparte regels, waarbij de school toestemming moet aanvragen. De toepassing van ontheffingen in de praktijk gebeurt op basis van medische beoordelingen, en de school moet rekening houden met de situatie van de leerling.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
