Autisme en opvoeding: Wat ouders en verzorgers moeten weten
juli 11, 2025
De opvoeding van kinderen in een tweetalige omgeving heeft een significante invloed op de ontwikkeling van hun brein. Dit blijkt uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken en analyses, waaronder onderzoek uitgevoerd door Amerikaanse wetenschappers aan de Universiteit van Washington. Deze studies tonen aan dat het leren van twee talen niet alleen de taalontwikkeling beïnvloedt, maar ook het cognitieve vermogen en de functionering van het brein aantoonbaar verbetert. Dit artikel bespreekt de invloed van tweetalige opvoeding op het brein van baby’s, met aandacht voor de voordelen, mogelijke uitdagingen en wetenschappelijke ondersteuning.
De invloed van tweetalige opvoeding op de hersenontwikkeling
Volgens onderzoek van de Universiteit van Washington wordt duidelijk dat baby’s die opgroeien in een tweetalige omgeving hun brein tot een jaar na hun geboorte actief blijven gebruiken voor het verwerken van geluiden en klanken uit verschillende talen. Dit verschijnsel is niet alleen interessant vanwege de uitkomsten, maar ook omdat het een beter begrip oplevert van hoe het brein van jonge kinderen werkt. De hersenen van baby’s die slechts met één taal worden geconfronteerd, reageren na tien maanden nauwelijks nog op klanken en woorden uit andere talen. Dit verschijnsel wordt vaak beschreven als een ‘verdoving’ van het brein, wat kan leiden tot een beperkter begrip van taal en communicatie.
De hersenen van baby’s die in een tweetalige omgeving opgroeien, blijven actief en flexibel. Dit komt doordat ze zich moeten aanpassen aan het horen en verwerken van verschillende klanken en grammatica’s. De hersenactiviteit die hierbij ontstaat, is belangrijk voor de ontwikkeling van cognitieve vaardigheden zoals concentratie, probleemoplossend vermogen en het vermogen om te switchen tussen verschillende taken. Dit wordt vaak aangeduid als ‘executief functioneren’, een term die verwijst naar de vaardigheden die nodig zijn voor het plannen, structureren en beheren van taken.
Positieve effecten van tweetaligheid op het brein
Een van de belangrijkste voordelen van tweetalige opvoeding is de verbetering van het uitvoerende aandachtssysteem van het brein. Dit systeem is verantwoordelijk voor het concentreren op taken, het negeren van onbelangrijke informatie en het vermogen om te switchen tussen verschillende taken. Onderzoek aangevuld door Ellen Bialystok, een bekende onderzoeker in het gebied van tweetaligheid, toont aan dat kinderen die in een tweetalige omgeving opgroeien, beter in staat zijn om met meerdere taken om te gaan. Dit betekent dat ze sneller kunnen leren, beter kunnen focussen en efficiënter kunnen werken.
Daarnaast blijkt uit onderzoek dat tweetalige kinderen vaak eerder het vermogen ontwikkelen om de betekenis van een woord los te zien van de context waarin het woord voorkomt. Dit wordt vaak aangeduid als ‘metalinguïstisch bewustzijn’. Bij eentalige kinderen ontwikkelt dit vermogen meestal pas rond hun vierde levensjaar, terwijl tweetalige kinderen dit al vroeger kunnen. Dit verschijnsel kan leiden tot betere schoolprestaties en een beter begrip van taal en grammatica.
Tijdelijke taalachterstand en de overgang naar de tweede taal
Hoewel de voordelen van tweetalige opvoeding duidelijk zijn, kan er ook sprake zijn van tijdelijke uitdagingen. Volgens bronnen zoals de universiteit van Washington en andere onderzoeken is er bij jonge kinderen vaak een tijdelijke taalachterstand. Dit komt doordat de kinderen hun woordenschat in elke taal ontwikkelen, maar de totale hoeveelheid woorden in beide talen groter is dan bij eentalige kinderen. Dit kan er in eerste instantie voor zorgen dat de kinderen minder snel in staat zijn om te spreken of te begrijpen.
Echter, de nadelen van deze tijdelijke achterstand kunnen worden verkleind. Binnen de basisschoolperiode blijkt de woordenschat van tweetalige kinderen zich snel te ontwikkelen. Dit komt doordat de kinderen hun talen actief gebruiken en de kansen om te leren groter zijn. Bovendien is het belangrijk om te weten dat de woordenschat in elke taal van een tweetalig kind niet per se kleiner is dan die van een eentalig kind. Het verschil ligt vooral in het feit dat de woordenschat van een tweetalig kind over twee talen verdeeld is, in plaats van in één.
De rol van ouders bij de stimulering van taalontwikkeling
De opvoeding van kinderen in een tweetalige omgeving vereist actieve betrokkenheid van ouders. Volgens bronnen zoals de logopediepraktijk Marisplein en andere onderzoeken is het belangrijk dat ouders actief betrokken raken bij de taalontwikkeling van hun kind. Dit kan worden gedaan door veel met het kind te praten, verhalen voor te lezen, liedjes te zingen en actief deel te nemen aan het leren van de talen.
Een veelgebruikte strategie is de OPOL-strategie (One Parent, One Language), waarbij elke ouder zijn of haar moedertaal spreekt. Dit helpt de kinderen om de talen duidelijk te onderscheiden en te leren omgaan met de verschillen in grammatica, woordenschat en uitspraak. Bovendien is het belangrijk dat ouders actief betrokken zijn bij het leren van de talen, zodat het kind een rijk aanbod krijgt van taal.
Beperkingen en mogelijke uitdagingen
Hoewel de voordelen van tweetalige opvoeding duidelijk zijn, kan er ook sprake zijn van beperkingen. Bijvoorbeeld, kan het voorkomen dat de kinderen tijdelijk last hebben van taalverwarring of dat de woordenschat in elke taal kleiner is. Dit is echter geen bewijs van een achterstand, maar eerder een tijdelijke fase in de ontwikkeling van het kind. Bovendien is het belangrijk om te weten dat de combinatie van tweetaligheid en taalproblemen niet leidt tot extra taalachterstanden. Kinderen met taalproblemen zijn dus goed in staat om twee talen te leren, ondanks hun beperking.
Wetenschappelijke ondersteuning en conclusie
De wetenschappelijke ondersteuning voor de voordelen van tweetalige opvoeding is krachtig. Onderzoek uitgevoerd door wetenschappers aan de Universiteit van Washington, de Universiteit van Tel Aviv en andere instellingen toont aan dat het leren van twee talen het brein van baby’s positief beïnvloedt. De hersenen van deze kinderen blijven actief en flexibel, wat leidt tot betere cognitieve vaardigheden en een beter begrip van taal.
Conclusie: De opvoeding van kinderen in een tweetalige omgeving heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van het brein van baby’s. Dit wordt ondersteund door wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat het leren van twee talen de hersenactiviteit versterkt en de cognitieve vaardigheden van het kind verbetert. Hoewel er tijdelijke uitdagingen kunnen zijn, zoals een tijdelijke taalachterstand, kunnen deze problemen worden opgelost door actieve betrokkenheid van ouders en een rijk aanbod van taal. De voordelen van tweetalige opvoeding zijn dus duidelijk en kunnen bijdragen aan een betere ontwikkeling van het kind.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
