Meertalig opvoeden: Hoe doe je dat?

Meertalig opvoeden is een veelvoorkomende strategie voor ouders die willen dat hun kinderen meerdere talen beheersen. Het is een methode waarbij kinderen op een natuurlijke manier talen leren, zowel binnen als buiten het gezin. Het kan om twee of meer talen gaan, afhankelijk van de situatie van de familie. In dit artikel worden de verschillende strategieën, voordelen en tips voor meertalig opvoeden besproken, gebaseerd op informatie uit meerdere bronnen.

Strategieën voor meertalig opvoeden

Er zijn verschillende strategieën die ouders kunnen kiezen om hun kind meertalig op te voeden. De meest bekende methode is de One Parent, One Language (OPOL) methode. Hierbij spreekt elke ouder één taal met het kind. Bijvoorbeeld, de moeder spreekt Nederlands en de vader spreekt Engels. Deze methode werkt het beste als de ouders goed in staat zijn in hun respectieve talen. Het is belangrijk dat de kinderen een frequent, kwalitatief goed en op maat gesneden taalaanbod krijgen en in de interactie worden betrokken bij de taal die ze aangeboden krijgen. In de praktijk zie je vaak dat het eerst heel goed gaat met beide talen. Het kind is niet anders gewend en pikt beide snel op. Op een gegeven moment komt daar verandering in. Het kind gaat bijvoorbeeld naar de opvang of later naar school en daar is de andere taal. Deze taal wordt meer en meer de dominante taal.

Een andere veelgebruikte strategie is de One Language, One Environment methode. Dit is een goede methode voor ouders die onderling eenzelfde taal spreken, die anders is dan de omgevingstaal die ze spreken. Deze ouders zouden er dan voor kunnen kiezen om thuis bijvoorbeeld Nederlands te praten, maar buitenshuis Engels. Het is belangrijk dat de kinderen een frequent, kwalitatief goed en op maat gesneden taalaanbod krijgen en in de interactie worden betrokken bij de taal die ze aangeboden krijgen.

Voorwaarden voor meertalig opvoeden

Voor meertalig opvoeden zijn een aantal dingen noodzakelijk. Kinderen leren het snelst een tweede taal als zij een frequent, kwalitatief goed en op maat gesneden taalaanbod krijgen en in de interactie in de nieuwe taal worden betrokken. Dit is meestal het geval op de nieuwe school en bijvoorbeeld op sportverenigingen of clubs. In de eerste situatie zijn mensen ervoor opgeleid het kind zich zo snel mogelijk thuis te laten voelen, met name in de nieuwe taal. In de tweede situatie, bij sportverenigingen en clubs, betreft het een omgeving die de kinderen aanspreekt. Op een gegeven moment zijn ze hierdoor zodanig (onbewust) intrinsiek gemotiveerd, dat ze de taal in zich opnemen en gaan gebruiken om deel te nemen aan die omgeving.

Positiviteit is belangrijk bij meertalig opvoeden. Het is belangrijk dat ouders vertrouwen hebben in hun kinderen en school is niet het allerbelangrijkste; als kinderen sociaal meekomen, zullen ze ook de taal snel oppikken. Het is ook belangrijk dat ouders thuis vaak hetzelfde taalrepertoire gebruiken. Kies welke taal je met hen spreekt en wees consequent! Blijf de tweede taal aanbieden. Om de afstand zo klein mogelijk te houden, is het belangrijk dat je ook die tweede (of derde) taal veelvuldig aanbiedt. Zo kun je regelmatig Skypen met familie in het andere land. Of bijvoorbeeld voorlezen uit Nederlandse kinderboeken en kinderprogramma’s kijken in de Nederlandse taal. Of je kind iedere week Nederlandse les laten volgen, om zo de taal levend te houden.

Voordelen van meertalig opvoeden

Meertalig opvoeden heeft veel voordelen. Ten eerste is het goed voor de cognitieve ontwikkeling van je kind. Omdat de hersenen steeds moeten switchen tussen de twee talen, worden deze als het ware 'getraind'. Ook op latere leeftijd zijn de voordelen merkbaar: het is makkelijker om nog meer vreemde talen te leren. En wist je dat tweetaligheid de kans op Alzheimer verkleint? Bovendien biedt tweetaligheid sociaal-emotionele voordelen, omdat je kind van jongs af aan met familieleden kan communiceren. Daarnaast heeft het op verschillende vlakken ook voordelen voor zijn carrière.

Meertalige kinderen kunnen communiceren in meerdere talen, kunnen vaak beter reflecteren op taal dan eentaligen en leren ook gemakkelijker nieuwe talen. Dit 'meertalig en multicultureel kapitaal' leidt niet alleen tot een beter carrièreperspectief, maar zorgt ook voor een betere band tussen kind en ouder. Deze voordelen gaan op voor kinderen die beide talen (goed) beheersen. Een goed ontwikkelde thuistaal heeft verder ook voordelen voor het leren van de schooltaal, want concepten en vaardigheden in de niet-Nederlandse taal kunnen overgedragen worden naar het Nederlands.

Tips voor meertalig opvoeden

Er zijn verschillende tips die ouders kunnen volgen om hun kind meertalig op te voeden. De belangrijkste tip is om te blijven praten in de taal die je spreekt. Blijf de tweede taal aanbieden. Het is belangrijk dat de kinderen een frequent, kwalitatief goed en op maat gesneden taalaanbod krijgen en in de interactie worden betrokken bij de taal die ze aangeboden krijgen. Het is ook belangrijk dat ouders vertrouwen hebben in hun kinderen en school is niet het allerbelangrijkste; als kinderen sociaal meekomen, zullen ze ook de taal snel oppikken.

Blijf consequent in de taal die je spreekt tegen je kind. Wanneer jij als individu beide talen door elkaar gebruikt, kan dit verwarrend zijn voor je kind. Je kunt ook onderzoeken of er een basisschool in de buurt is die passend tweetalig onderwijs aanbiedt. Het is belangrijk dat je kind de taal op een goede manier hoort – vaak wordt de strategie één persoon, één taal geadviseerd. Dus, in het geval van een Turks-Nederlands koppel: mama spreekt Turks, papa Nederlands.

Meertalig opvoeden en de school

Als je kind meertalig opgroeit, gebruikt één ouder of gebruiken beide ouders thuis een andere taal dan het Nederlands, en leert het kind Nederlands op de kinderopvang of op school. Ook als er thuis dialect of een streektaal zoals het Limburgs gesproken wordt, is er sprake van meertaligheid. Meertalig opgroeien heeft veel voordelen: meertalige kinderen kunnen communiceren in meerdere talen, kunnen vaak beter reflecteren op taal dan eentaligen en leren ook gemakkelijker nieuwe talen. Dit 'meertalig en multicultureel kapitaal' leidt niet alleen tot een beter carrièreperspectief, maar zorgt ook voor een betere band tussen kind en ouder. Deze voordelen gaan op voor kinderen die beide talen (goed) beheersen. Een goed ontwikkelde thuistaal heeft verder ook voordelen voor het leren van de schooltaal, want concepten en vaardigheden in de niet-Nederlandse taal kunnen overgedragen worden naar het Nederlands.

Ondersteuning en advies voor ouders

Ouders die meertalig opvoeden willen, kunnen ondersteuning vinden in verschillende bronnen. Er zijn veel praktijkvoorbeelden en tips beschikbaar, zoals te vinden op de websites van Dutch for Children, Logopediepraktijk Marisplein, en meertalig.nl. Daarnaast zijn er ook veel blogs en forums waar ouders ervaringen en tips kunnen delen. Het is belangrijk dat ouders zich bewust zijn van de voordelen en nadelen van meertalig opvoeden en dat ze zichzelf ondersteuning zoeken bij deskundigen.

Conclusie

Meertalig opvoeden is een waardevolle strategie voor ouders die willen dat hun kinderen meerdere talen beheersen. Het is een methode waarbij kinderen op een natuurlijke manier talen leren, zowel binnen als buiten het gezin. Er zijn verschillende strategieën beschikbaar, waaronder de One Parent, One Language methode en de One Language, One Environment methode. De voordelen van meertalig opvoeden zijn talrijk, waaronder betere cognitieve ontwikkeling, betere sociaal-emotionele vaardigheden, en een beter carrièreperspectief. Het is belangrijk dat ouders zich bewust zijn van de voordelen en nadelen van meertalig opvoeden en dat ze zichzelf ondersteuning zoeken bij deskundigen.

Bronnen

1. https://dutchforchildren.nl/nl/meertalig-opvoeden-hoe-doe-je-dat/
2. https://www.logopediepraktijkmarisplein.nl/tweetalig-opvoeden-hier-moet-je-op-letten/
3. https://www.tijdschriftmeertaal.nl/art/50-6797_Meertalig-opvoeden-hoe-dan
4. https://www.kekmama.nl/artikel/kind/tweetalig-opvoeden-zo-pak-je-dat-aan
5. https://taaluniebericht.org/artikel/tweetalig-opvoeden-hoe-doe-je-dat
6. https://www.cjgcursus.nl/pagina/baby/ontwikkeling/spraak--en-taalontwikkeling/meertaligheid/617576