Tips voor het opvoeden van een hoogsensitief kind

Een hoogsensitief kind opvoeden vereist veel begrip, geduld en een specifieke aanpak. Volgens de bronnen is hoogsensitiviteit een aangeboren karaktereigenschap, waarbij het kind gevoeliger is voor prikkels, emoties en veranderingen. Hoogsensitiviteit komt voor bij ongeveer 15 tot 20 procent van de kinderen en wordt vaak niet altijd herkend of ondersteund. Het is belangrijk om de kwaliteiten van het kind te erkennen en tegelijkertijd de juiste omgeving te bieden om het kind te laten groeien. In dit artikel worden praktische tips gegeven om te werken met een hoogsensitief kind, met nadruk op structuur, rust, begrip en communicatie.

Hoogsensitiviteit: wat is het?

Hoogsensitiviteit is geen ziekte of stoornis, maar een aangeboren karaktereigenschap die wordt gekenmerkt door een gevoeliger zenuwstelsel. Een hoogsensitief kind neemt veel informatie op en denkt dieper na over wat het ziet, hoort of voelt. Het heeft meer tijd nodig om dingen te verwerken en is kwetsbaarder voor prikkels, zoals geluiden, geuren, of fysieke aanraking. Het is belangrijk om te weten dat hoogsensitiviteit niet moet worden opgevat als een nadeel, maar juist als een unieke eigenschap die veel potentie heeft. Veel hoogsensitieve kinderen zijn creatief, slim, en hebben een diepe empathie.

1. Structuur en voorspelbaarheid bieden

Een hoogsensitief kind heeft veel aan structuur en voorspelbaarheid. Veranderingen kunnen voor het kind erg stressvol zijn. Daarom is het belangrijk om een duidelijke dagindeling te hebben, waarin het kind weet wat er van hem of haar verwacht wordt. Dit voorkomt dat het kind overprikkeld raakt en het helpt het kind zich veilig en stabiel te voelen.

Bijvoorbeeld: een vaste ochtendroutine, waarin het kind weet wanneer het eet, wanneer het mag spelen en wanneer het moet slapen. Dit geldt zowel voor de werkdagen als voor het weekend en in de vakanties. Het is ook belangrijk om het kind op tijd voor te bereiden op veranderingen, zoals een verhuizing of een nieuwe klas. Door het kind van tevoren te informeren en te laten weten wat er gaat gebeuren, wordt de overgang makkelijker.

2. Rust en rustmomenten

Hoogsensitieve kinderen zijn zeer prikkelgevoelig en hebben daarom meer behoefte aan rust dan andere kinderen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat het kind voldoende slaap krijgt en dat er in de dag diverse rustmomenten zijn. Dit kan bijvoorbeeld zijn: een rustplekje waar het kind zich kan terugtrekken als het zich onrustig voelt, of een wandeling in de natuur om de prikkels te laten verdwijnen.

Een rustige omgeving helpt het kind om zich te ontspannen en te herstellen van overlast. Het is ook nuttig om te kijken naar de omgeving van het kind, zoals het vermijden van harde geluiden of te veel activiteiten op één dag. Het is belangrijk om te weten dat rust niet alleen fysiek is, maar ook emotioneel. Het kind heeft ruimte nodig om met zijn gevoelens om te gaan.

3. Begrip tonen

Een hoogsensitief kind voelt zich vaak niet begrepen. Het is daarom belangrijk om met het kind te praten en begrip te tonen. Luister naar het kind en probeer te begrijpen wat het nodig heeft. Een hoogsensitief kind heeft vaak meer tijd nodig om te reageren en heeft het gevoel dat het moet worden gehoord.

Bijvoorbeeld: als het kind boos is, dan is het belangrijk om dit niet af te keuren, maar om het kind te laten weten dat het begrepen wordt. Door begrip te tonen, voorkom je dat het kind zich schuldig voelt of dat het zijn gevoelens niet kan uiten. Het is ook belangrijk om het kind te leren omgaan met zijn gevoelens, zodat het later zelfstandiger kan zijn.

4. Tijd geven

Een hoogsensitief kind heeft meer tijd nodig om dingen te verwerken. Het is daarom belangrijk om het kind niet te veel druk te zetten. Laat het kind bijvoorbeeld taken opdelen in kleine stapjes en geef het de kans om het op zijn eigen manier aan te pakken. Hierdoor voelt het kind zich beter en durft het makkelijker een uitdaging aan te gaan.

Bijvoorbeeld: als het kind een taak moet maken, dan is het handig om samen te bespreken wat het nodig heeft en hoe het het beste kan worden gedaan. Het is belangrijk om te weten dat het kind niet altijd direct kan reageren, maar dat het eerst moet nadenken en zich moet voorbereiden. Door dit te accepteren, bouw je het zelfvertrouwen van het kind op.

5. Omgaan met prikkels

Hoogsensitieve kinderen zijn gevoeliger voor prikkels. Het is daarom belangrijk om te letten op de hoeveelheid prikkels in de omgeving. Dit kan bijvoorbeeld zijn: het vermijden van te veel activiteiten op één dag, het kiezen van een rustige plek om te spelen, of het beperken van het aantal bezoeken aan vriendjes. Door de prikkels te doseren, helpt het kind om zich beter te voelen.

Bijvoorbeeld: als het kind moe is of zich overprikkeld voelt, dan is het handig om te zorgen dat het kind genoeg ruimte krijgt om zich te herstellen. Dit kan zijn: een pauze nemen, een wandeling maken, of gewoon even rustig zitten. Door dit te leren, kan het kind zelfstandiger worden in het omgaan met prikkels.

6. Ouders zelf ook in balans houden

Een hoogsensitief kind opvoeden vraagt veel van ouders. Het is belangrijk dat ouders ook voor zichzelf zorgen en in balans blijven. Dit kan bijvoorbeeld zijn: voldoende rust krijgen, tijd hebben voor zichzelf, en hulp vragen als het moeilijk wordt. Door zelf in balans te blijven, kan het kind beter worden ondersteund.

Bijvoorbeeld: ouders die zichzelf niet goed verzorgen, kunnen moeite hebben met het omgaan met het gedrag van het kind. Het is daarom belangrijk dat ouders ook hun eigen behoeftes in de gaten houden en zich niet te veel overhoren. Door dit te doen, is het makkelijker om rustig en duidelijk te reageren op het gedrag van het kind.

7. Communicatie en helderheid

Een hoogsensitief kind heeft veel behoefte aan heldere communicatie. Het is belangrijk om duidelijk te zijn in wat je verwacht en wat je wilt. Gebruik een rustige toon en benoem het gedrag van het kind op een positieve manier. Dit helpt het kind om te leren wat er van hem of haar verwacht wordt.

Bijvoorbeeld: in plaats van te zeggen “Je doet weer stom”, kun je zeggen “Ik hoor dat je boos bent, maar het is belangrijk om rustig te praten.” Door dit te doen, voorkom je dat het kind zich schuldig voelt en helpt het om beter met emoties om te gaan.

8. Ondersteuning zoeken

Het opvoeden van een hoogsensitief kind kan soms lastig zijn. Het is daarom belangrijk om te weten dat je hulp kunt vragen, zowel aan andere ouders als aan professionals. Er zijn veel bronnen en trainingen beschikbaar om ouders te begeleiden bij het omgaan met een hoogsensitief kind. Het is ook nuttig om met de juf of meester van het kind te praten, zodat deze ook rekening kan houden met de behoeftes van het kind.

Conclusie

Een hoogsensitief kind opvoeden vereist veel begrip, geduld en een specifieke aanpak. Het is belangrijk om structuur, rust, begrip en communicatie te bieden. Door dit te doen, kan het kind zich veilig en stabiel voelen en kan het zich ontwikkelen op zijn eigen manier. Het is ook belangrijk dat ouders zelf in balans blijven, zodat ze het kind beter kunnen ondersteunen. Door deze tips te volgen, kan het opvoeden van een hoogsensitief kind een succes worden.

Bronnen

1. Hooggevoelig kind: kenmerken en opvoedtips
2. 8 tips om verantwoord om te gaan met hoogsensitieve kinderen
3. Hooggevoeligheid: hoe ga je hiermee om?
4. Omgaan met een hoogsensitief kind: opvoedtips
5. De beste opvoedstijl voor hoogsensitieve kinderen
6. Een hoogsensitief kind opvoeden: hoe doe je dat?
7. Mijn kind is hooggevoelig: hoe ga ik hiermee om?
8. Een hoogsensitief kind opvoeden: als HSP