Tips voor ouders bij het opvoeden s’ nachts

Inleiding

Het opvoeden van kinderen om ’s nachts zindelijk te worden is een proces dat zowel voor ouders als kinderen uitdagend kan zijn. Er zijn veel factoren die hierbij een rol spelen, waaronder de ontwikkeling van het zenuwstelsel, het aanmaken van hormonen en de grootte van de blaas. De bronnen geven een overzicht van praktische tips, aanpakken en strategieën die ouders kunnen gebruiken om hun kind te helpen bij het leren om ’s nachts zindelijk te worden. In dit artikel worden de belangrijkste tips en aanbevelingen uitgewerkt, met als doel ouders te ondersteunen bij dit proces.

De ontwikkeling van het zenuwstelsel en het aanmaken van hormonen

Een van de belangrijkste factoren die bepalen of een kind ’s nachts zindelijk kan worden, is de ontwikkeling van het zenuwstelsel. Het kind moet in staat zijn om wakker te worden van het signaal dat de blaas vol zit. Dit vermogen ontwikkelt zich bij elk kind op een ander moment. Bovendien speelt het aanmaken van het juiste hormoon, antidiuretisch hormoon (ADH), een rol. Tijdens de slaap produceert het lichaam ADH, wat de urineproductie beperkt. Sommige kinderen maken daar aanvankelijk nog niet genoeg van aan, waardoor ze meer plassen in hun slaap. De grootte van de blaas is ook belangrijk. Jonge kinderen kunnen simpelweg nog niet genoeg urine vasthouden om de hele nacht door te slapen zonder te plassen.

De juiste aanpak bij het stimuleren van de nachtzindelijkheid

Om het proces van het leren om ’s nachts zindelijk te worden soepeler te laten verlopen, zijn er verschillende stappen die ouders kunnen nemen. De meeste bronnen suggereren dat kinderen rond de leeftijd van 6-7 jaar ’s nachts volledig zindelijk zijn. Het is daarom belangrijk om te starten met het stimuleren van de nachtzindelijkheid wanneer je merkt dat je kind bij het wakker worden ‘s ochtends steeds vaker een droge luier heeft. Het is voor je kind het fijnste om te starten op het moment dat er verder geen spannende dingen op stapel staan.

Tips om je kind te helpen bij het leren om ’s nachts zindelijk te worden

1. Start met uitleg
   Wanneer je wil starten om je kind ’s nachts zindelijk te maken, is het belangrijk dat je kind eerst weet wat de bedoeling is, wat er precies gaat veranderen, wat er van je kind verwacht wordt en wat je kind ’s nachts eventueel zelf kan doen. Leg dat aan je kind uit, natuurlijk op zo’n manier dat je kind het kan begrijpen. Daarbij kun je bijvoorbeeld gebruik maken van prenten- of kinderboeken of pictogrammen.

2. Naar het toilet vóór het slapengaan
   Laat je kind vóór het slapengaan altijd even rustig op de wc zitten. Het is goed om daar een vast onderdeel van het bedritueel van te maken, zodat je kind structuur en duidelijkheid heeft. Probeer ervoor te zorgen dat je kind zijn/haar blaas dan goed leeg plast. Pak dat op een rustige en ontspannen manier aan. Laat je kind ook door de dag op vaste momenten naar de wc gaan.

3. Zindelijk worden is een leerproces
   Het ’s nachts zindelijk worden en droog blijven is een leerproces. Dat betekent niet alleen dat er training en geduld voor nodig is, maar ook dat het met vallen en opstaan gaat. Als je kind ’s nachts droog is gebleven, dan laat je kind weten dat het dat goed gedaan heeft. Benoem expliciet: ‘Wat goed dat je broek en bed nog droog zijn. Dat heb je heel goed gedaan!’ Als je kind ’s nachts toch in bed geplast heeft, dan reageer je neutraal: ‘Kom, we gaan jou en het bed verschonen’. Geef je kind in ieder geval géén straf als het onverhoopt toch in bed plast, want dat kan een averechts effect hebben.

4. Je kind ’s nachts wakker maken
   In het begin van het zindelijk worden kun je je kind ’s nachts wakker maken om hem/haar te laten plassen. Het is belangrijk dat je kind dan wel goed wakker is. Daarvoor zou je bijvoorbeeld een wachtwoord kunnen afspreken; als je kind ’s nachts het wachtwoord kan zeggen, mag je ervan uitgaan dat het voldoende wakker is. Mocht je kind niet goed wakker worden, dan heb je wellicht niet het goede moment in zijn/haar slaapcyclus te pakken, waardoor je kind nog te diep slaapt en dus niet goed wakker wordt. Probeer het dan een half uurtje later opnieuw of de volgende dag een half uurtje eerder. Zo kun je op zoek gaan naar het moment waarop je kind wél goed wakker wordt.

5. Gebruik een matrasbeschermer
   Onder het motto: voorkomen is beter dan genezen. Het bed dubbel opmaken, is ook een goed idee, dan hoef je ‘s nachts in het geval van een ongelukje alleen de bovenste laag eraf te halen. Een matrasbeschermer is in deze fase onmisbaar, maar denk ook aan een wasbaar kinderdekbed, zoals het Zelesta Kiddybed. Ongelukje gebeurd? Dan hoef je niet te slepen met een dik dekbed dat niet in de wasmachine past. De dekbedden van Zelesta zijn wasbaar, drogen snel en blijven zacht. Dat scheelt niet alleen werk, maar ook frustratie.

6. Houd het drinken na het avondeten beperkt
   Geef je kind overdag voldoende te drinken, maar beperk de inname vanaf een uur of zes. Geen strenge regels, maar let erop dat je kind niet vlak voor bedtijd nog een hele beker melk wegdrinkt. Het is belangrijk om te weten dat het drinken na het avondeten het bedplassen kan stimuleren, maar dat moet op een verantwoorde manier.

7. Gebruik een rustgevende slaapomgeving
   Een rustige, donkere kamer met een comfortabele temperatuur kan de slaap van je kind bevorderen. Vermijd te veel lawaai en te veel licht, en overweeg een whitenoise machine of ventilator om een consistent, rustgevend achtergrondgeluid te creëren. Een goed matras, een veilig bedje en comfortabele slaapkleding kunnen helpen om de slaap van je kind te verbeteren.

8. Sta je kind toe om te leren
   Zindelijk worden is een leerproces. Het betekent niet alleen dat er training en geduld voor nodig is, maar ook dat het met vallen en opstaan gaat. Als je kind ’s nachts droog is gebleven, dan laat je kind weten dat het dat goed gedaan heeft. Benoem expliciet: ‘Wat goed dat je broek en bed nog droog zijn. Dat heb je heel goed gedaan!’ Als je kind ’s nachts toch in bed geplast heeft, dan reageer je neutraal: ‘Kom, we gaan jou en het bed verschonen’. Geef je kind in ieder geval géén straf als het onverhoopt toch in bed plast, want dat kan een averechts effect hebben.

9. Blijf geduldig en consistent
   Het is belangrijk om geduldig en consistent te zijn bij het leren om ’s nachts zindelijk te worden. Het kan even duren voordat je kind dit onder de knie heeft. Als je kind niet direct reageert op je instructies, dan is het belangrijk om niet te veel druk uit te oefenen. Laat het tempo bij je kind liggen. Dwing niets af, en maak het onderwerp niet beladen. Droge nachten komen vanzelf, zodra je kind en zijn lijf daar klaar voor zijn.

Ondersteuning bij nachtangst en slaapproblemen

Soms komt er sprake van nachtangst, ook wel pavor nocturnus genoemd. Dit is een toestand waarbij een kind plotseling huilend wakker wordt, meestal binnen twee uur na het in slaap vallen. Het kind is dan niet echt wakker, maar wel overstuur en ontroostbaar. Het is erg moeilijk om je kind wakker te krijgen. Wakker maken, oppakken of je kind vasthouden maakt de angst vaak erger. Nachtangst duurt meestal niet zo lang. Een ‘aanval’ duurt tussen de 5 minuten en een half uur. Sommige kinderen hebben elke nacht, en meerdere keren per nacht last van nachtangst. Het kan kort duren of meerdere weken tot jaren aanhouden. Het kan plots verdwijnen en ook weer plots terug komen. Kinderen met een pavor nocturnus ontwikkelen zich doorgaans normaal.

Samen slapen en veiligheid

Een aanbevolen manier om je kind te ondersteunen bij het leren om ’s nachts zindelijk te worden, is samen slapen. Je baby wil niets liever dan dag en nacht zo dicht mogelijk bij je zijn. En waarom zou dat niet kunnen? Als je voldoende maatregelen neemt om je bed en de omstandigheden veilig te maken, is dit het beste dat je jezelf en je kindje kunt bieden. Veilig samen slapen betekent in ieder geval dat je niet rookt, drinkt of drugs gebruikt en daarna naast je baby gaat liggen. Het is daarnaast veiliger om grote kussens en dekbedden te verwijderen, een stevig matras te gebruiken.

Conclusie

Het opvoeden van kinderen om ’s nachts zindelijk te worden is een proces dat zowel voor ouders als kinderen uitdagend kan zijn. Er zijn veel factoren die hierbij een rol spelen, waaronder de ontwikkeling van het zenuwstelsel, het aanmaken van hormonen en de grootte van de blaas. De bronnen geven een overzicht van praktische tips, aanpakken en strategieën die ouders kunnen gebruiken om hun kind te helpen bij het leren om ’s nachts zindelijk te worden. Door geduldig en consistent te zijn, kan het leren om ’s nachts zindelijk te worden voor ouders en kinderen een uitdaging worden die ze samen kunnen overwinnen.

Bronnen

1. Zindelijk worden in de nacht: praktische tips voor minder gedoe
2. Hoe maak je je kind zindelijk voor de nacht: 5 tips van een expert
3. Slaaptips
4. Baby doorslapen
5. Zindelijkheid trainen s’ nachts slapen
6. Kind niet zindelijk s’ nachts: tips
7. Zindelijkheid: hoe pak je nacht zindelijkheid aan in vijf stappen
8. 11 tips bij slaapproblemen
9. Zeven tips om om te gaan met nachtangst
10. Tips voor goede nachtrust ouders
11. Hoe maak ik mijn kind nacht zindelijk