Tweetalig opvoeden: voordelen, uitdagingen en tips voor ouders
juli 11, 2025
De opvoeding van kinderen is een complex proces dat niet alleen de rol van ouders en verzorgers betreft, maar ook de invloed van het systeem waarin het kind opgroeit. In de bronnen die beschikbaar zijn, wordt duidelijk gemaakt dat een systeemgerichte aanpak essentieel is om de ontwikkeling van kinderen te ondersteunen, zowel op het gebied van gedrag als op het vlak van sociaal-emotionele ontwikkeling. Dit artikel bespreekt de rol van het systeem in de opvoeding, de invloed van verschillende systemen zoals het microsysteem, mesosysteem en exosysteem, en hoe deze samenwerking kunnen bieden om kinderen te ondersteunen in hun opvoeding.
De rol van het systeem in de opvoeding
Het opvoeden van een kind is niet alleen een persoonlijke taak van ouders, maar ook een samenwerking tussen verschillende systemen. Volgens bron [1] is het systeem onmisbaar bij de opvoeding. Dit betekent dat zowel het eigen familie- en vriendenomvang als het school- en jeugdwerkgeheugen een rol spelen in de ontwikkeling van het kind. Wanneer het systeem van het kind niet kan helpen, kan het nodig zijn om het systeem uit te breiden. Dit betekent dat ouders, leerkrachten en andere betrokkenen samenwerken om de opvoeding te ondersteunen.
Er zijn verschillende factoren die kunnen bijdragen aan moeizame opvoeding. Zo kunnen agressie of alcoholgebruik van ouders, externe problemen of depressieve klachten, eenzaamheid en lage zelfwaardering van het kind, problemen veroorzaken. Ook kan een slechte ouder-kindrelatie leiden tot gedragsproblemen. Daarom is het belangrijk om te kijken naar de krachten en knelpunten binnen het systeem van het kind, zodat er een passende oplossing kan worden gevonden.
Het model van Bronfenbrenner: het systeem waarin kinderen opgroeien
Het model van Bronfenbrenner wordt vaak gebruikt om uit te leggen hoe de sociale omgeving van kinderen invloed heeft op hun ontwikkeling. In dit model staan alle belangrijke partijen en zaken rondom het kind die invloed hebben op de ontwikkeling. Hierbij worden systemen genoemd, zoals het microsysteem, mesosysteem, exosysteem en macrosysteem.
Microsysteem
Het microsysteem is het dichtst bij het kind. Hieronder vallen het gezin, de school en de kinderopvang. Het is belangrijk om hier de beide kanten te benoemen. Zo heeft bijvoorbeeld het gedrag van de ouder invloed op het kind en andersom het gedrag van het kind invloed op de ouder.
Mesosysteem
Het mesosysteem is de omgeving die iets verder van het kind af staat. Hierbij gaat het om de gehele familie, de wijk, het dorp, de geloofsgemeenschap en de vriendenkring. In het mesosysteem gaat het ook om de contacten die de personen uit het microsysteem met elkaar hebben. Een voorbeeld hiervan is het contact tussen ouder en leerkracht. Ook gaat het er bij het mesosysteem om hoe de verschillende microsystemen elkaar beïnvloeden. Een kind kan zich bijvoorbeeld anders gaan gedragen op school door een verandering in het gezin.
Exosysteem
Het exosysteem heeft indirecte invloed op het kind. Dit gaat om omgevingen of organisaties waar kinderen niet direct mee in contact staan, maar die wel invloed hebben op hun ontwikkeling. Voorbeelden hiervan zijn media, de gezondheidszorg en de werksituatie van ouders.
Macrosysteem
Het macrosysteem staat het verst van het kind af. Hierbij gaat het om alle culturele, politieke en economische invloeden op de ontwikkeling van het kind. Denk bijvoorbeeld aan de wet- en regelgeving van een land.
Chronosysteem
Het chronosysteem is de buitenste laag. Dit systeem gaat over de invloed van de tijd waarin het kind opgroeit en de levensfase waarin het kind zit.
Systeemgerichte aanpak bij jeugdhulp
Volgens bron [1] wordt er in de jeugdhulp steeds vaker gekeken naar de eigen kracht van het gezin en diens omgeving. Dit betekent dat het gehele systeem – de familie, de school en de wijk – wordt bekeken en of daar iets moet worden aangepast. Daarnaast wordt er gekeken hoe dit systeem de ouders kan ondersteunen bij de zorg voor hun kind. Dit wordt systeemgerichte zorg genoemd. Bij deze zorg gaat de professional naar het gezin toe en kijkt naar hoe het thuis functioneert. Hierbij wordt het gehele sociale netwerk meegenomen en wordt gekeken naar waar de knelpunten en naar de krachten. Het gezin mag vervolgens beslissen wie de relevante mensen binnen het netwerk zijn; wie zij graag willen inzetten als hulp.
Opvoedingsondersteuning en systeemtherapie
Opvoedingsondersteuning is een vorm van hulp die ouders kan bieden bij het opvoeden van hun kinderen. Hierbij wordt gekeken naar de krachten en knelpunten binnen het systeem van het kind. Dit kan worden gedaan via gezinsbegeleiding, individuele therapie of ambulante begeleiding. Systeemtherapie wordt ook wel relatie- en gezinstherapie genoemd. Uitgangspunt is dat een probleem of een (psychische) klacht niet op zichzelf staat, maar dat de sociale, relationele en culturele context altijd een rol speelt. Tijdens de therapie wordt besproken welke invloed omgevingsfactoren hebben op het probleem en op alle betrokkenen. In systeemtherapie gaat het over interacties en relaties.
De invloed van het eigen systeem
Volgens bron [3] is het belangrijk om te kijken naar hoe het eigen systeem van het kind werkt. Dit kan bijdragen aan de opvoeding van het kind. Bijvoorbeeld door te kijken naar de krachten en knelpunten binnen het systeem. Ook is het belangrijk om te kijken naar de invloed van het systeem van het kind op de opvoeding. Dit kan worden gedaan via een systeemgerichte aanpak.
Conclusie
Het systeem is onmisbaar bij de opvoeding van kinderen. Het is belangrijk om te kijken naar de krachten en knelpunten binnen het systeem van het kind. Daarnaast is het belangrijk om te kijken naar de invloed van het systeem van het kind op de opvoeding. Door een systeemgerichte aanpak te kiezen, kunnen ouders en verzorgers helpen bij de ontwikkeling van kinderen. Dit kan worden gedaan via opvoedingsondersteuning, gezinsbegeleiding, individuele therapie of systeemtherapie.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
