Opvoeden op z’n Surinaams: Kenmerken, waarden en uitdagingen

In vele Surinaamse gezinnen is de opvoeding van kinderen gekenmerkt door een combinatie van traditionele waarden, een sterke familieband en een bepaalde manier van omgaan met discipline en respect. De opvoedstijl die vaak als “op z’n Surinaams” wordt omschreven, verschilt op meerdere punten van de Nederlandse opvoeding. Deze artikel bespreekt de kenmerken van de Surinaamse opvoedstijl, de waarden die hierbij een rol spelen en de uitdagingen die daarbij kunnen optreden.

Kenmerken van de Surinaamse opvoedstijl

De Surinaamse opvoedstijl wordt vaak gekenmerkt door een sterke nadruk op respect voor ouders, het gebruik van het formeel “u” bij het aanspreken van ouders en grootouders, en een duidelijke onderscheiding tussen de rol van volwassenen en kinderen. Volgens bron [2], is het bij Surinaamse gezinnen gebruikelijk dat kinderen geen woorden als “hoi” of “meneer” gebruiken, maar in plaats daarvan “u” zeggen. Dit is een vorm van beleefdheid en respect, wat vaak wordt opgemerkt als een kenmerk van de Surinaamse opvoedstijl. Ook wordt er vaak gewacht tot volwassenen hun zin hebben afgemaakt, voordat kinderen hun mening mogen geven. Dit is een vorm van discipline, waarin kinderen leren dat ze moeten luisteren en respect tonen.

Bij Surinaamse gezinnen is het ook gebruikelijk dat kinderen hun vragen of problemen meteen met hun ouders bespreken. Dit is in tegenstelling tot veel Nederlandse gezinnen, waarin kinderen vaak zelfstandig worden aangemoedigd om problemen op te lossen. In bron [6] wordt opgemerkt dat Surinaamse kinderen vaak leren dat je niet zomaar kunt gaan schelden of je gedrag onbeheerst laat verlopen. In veel Surinaamse gezinnen wordt er op gelet dat kinderen hun ouders respect tonen, wat vaak wordt gecorrigeerd als ze dat niet doen.

Waarden in de Surinaamse opvoeding

Een van de belangrijkste waarden in de Surinaamse opvoeding is het respect voor ouders en grootouders. Dit wordt op veel manieren belichaamd, zoals het gebruik van het formeel “u” en het vermijden van onbeschoeide taal. In bron [1] wordt opgemerkt dat Surinaamse kinderen vaak leren dat je niet binnenloopt met “hoi” bij de ouders van je vriendje of vriendinnetje, maar dat je respect moet tonen. Dit is een vorm van culturele waarden die vaak worden overgedragen van ouders op kinderen.

Een andere belangrijke waarde is het leren werken aan je eigen onafhankelijkheid. In veel Surinaamse gezinnen wordt er op aandacht besteed aan het leren werken, zodat kinderen zich op een later moment kunnen richten op hun eigen levensonderhoud. In bron [6] wordt opgemerkt dat Surinaamse kinderen vaak leren dat hun diploma hun man is, wat betekent dat ze moeten studeren en hun eigen onafhankelijkheid moeten verwerven. Dit is een belangrijke waarde in de Surinaamse opvoeding, waarin kinderen leren dat ze niet op hun vader of moeder mogen rekenen, maar hun eigen toekomst moeten opbouwen.

Samenwerking en familie

Een andere kenmerkende eigenschap van de Surinaamse opvoeding is de rol van de familie. In veel Surinaamse gezinnen is het niet ongebruikelijk dat de opvoeding van kinderen gedeeld wordt door verschillende familieleden, waaronder ooms, tantes en grootouders. Dit is opgenomen in bron [6], waarin wordt opgemerkt dat Surinaamse families vaak groot zijn en dat kinderen kunnen kiezen uit verschillende opvoeders. In veel gevallen wordt de opvoeding van kinderen gedeeld door meerdere generaties, wat leidt tot een sterke familieband.

Daarnaast wordt er vaak op gelet dat kinderen hun taken in het huishouden moeten doen. In bron [6] wordt opgemerkt dat Surinaamse kinderen vaak leren dat ze niet kunnen wegkomen met het laten schieten van hun taken. Het is belangrijk om te leren dat je je verantwoordelijkheden moet nemen, zodat je later kunt werken aan je eigen onafhankelijkheid.

Uitdagingen bij de Surinaamse opvoeding

Hoewel de Surinaamse opvoeding veel positieve aspecten heeft, zijn er ook uitdagingen die bij kunnen horen. In bron [1] wordt opgemerkt dat de Surinaamse opvoeding soms als autoritair wordt beschouwd, omdat er vaak wordt gekeken naar het gehoorzaamheid van kinderen. Dit kan leiden tot een beperkte ruimte voor autonomie en zelfstandig denken. In veel gevallen wordt er op gelet dat kinderen hun ouders moeten gehoorzamen, wat kan leiden tot een gebrek aan creativiteit of initiatief.

Een ander uitdaging is het feit dat Surinaamse kinderen vaak groeien zonder een vaderfiguur. In bron [5] wordt opgemerkt dat de opvoeding van kinderen in veel Surinaamse gezinnen wordt gedaan door moeders en andere familieleden. Dit kan leiden tot een beperkte rol van vaders in de opvoeding, wat op zichzelf al een uitdaging kan zijn voor kinderen die opgroeien zonder een vaderfiguur.

Samenwerking met ouders en professionals

In veel gevallen wordt er op aandacht besteed aan de samenwerking tussen ouders en professionals, zoals juf of leraar. In bron [5] wordt opgemerkt dat er in veel Surinaamse gezinnen een sterke band is tussen ouders en het onderwijs. Dit kan leiden tot een betere samenwerking tussen ouders en school, waardoor kinderen beter kunnen worden ondersteund in hun leerproces.

In bron [6] wordt ook opgemerkt dat Surinaamse ouders vaak een sterke rol spelen in het opvoeden van hun kinderen. Ze zijn vaak betrokken bij het leren van taal, rekenen en andere leerdoelen. Dit is een belangrijke waarde in de Surinaamse opvoeding, waarin ouders worden gezien als belangrijke ondersteuners van hun kinderen.

Conclusie

De Surinaamse opvoedstijl verschilt op meerdere punten van de Nederlandse opvoeding, met name op het gebied van respect, autonomie en de rol van de familie. In veel Surinaamse gezinnen wordt er op gelet dat kinderen leren om te luisteren, respect te tonen en hun eigen onafhankelijkheid te verwerven. Daarnaast is de rol van de familie in de opvoeding van grote betekenis, waardoor kinderen vaak worden opgevoed door meerdere generaties. Hoewel de Surinaamse opvoeding veel positieve aspecten heeft, zijn er ook uitdagingen, zoals het gebrek aan ruimte voor autonomie en de rol van vaders in de opvoeding. De samenwerking tussen ouders en professionals is hierbij van belang, zodat kinderen beter kunnen worden ondersteund in hun leerproces.

Bronnen

1. De Surinaamse opvoeding bestaat niet
2. 21x Opvoeden op zijn Surinaams
3. Waarom? Daarom! Opvoeden op z’n Surinaams
4. Ik scheld niet tegen mijn ouders
5. Veel Surinaamse kinderen opgroeien zonder vader
6. Surinaamse opvoedstijl
7. Opvoeden op z’n Surinaams en Nederlands winactie
8. De Surinaamse opvoeding van de puber van cabaretier Roué Verveer is zo gek nog niet