De Rol van een Studiemeester-Opvoeder in het Onderwijs en de Zorg
juli 11, 2025
De methode van samen opvoeden is een unieke aanpak binnen de kinderopvang, waarbij ouders actief betrokken raken bij de opvoeding van hun kind. Deze vorm van opvoeding, ook wel samen opvoeden genoemd, verschilt van traditionele opvangvormen, waarbij het kind meestal gedurende langere uren per dag wordt opgevangen door professionele verzorgers. Bij samen opvoeden wordt de rol van de ouder centraal gesteld, met als doel de kinderen een veilige, betrokken en gezonde omgeving te bieden. In dit artikel worden de essentie, voordelen, en praktijk van samen opvoeden toegelicht aan de hand van de beschikbare bronnen.
Wat is samen opvoeden?
Samen opvoeden is een vorm van kinderopvang waarbij ouders zelf de verantwoordelijkheid nemen voor de opvoeding van hun kind. Dit gebeurt vaak in een gemeenschappelijke ruimte, waarin ouders hun kinderen opvangen en begeleiden. Een voorbeeld hiervan is Samen Opvoeden, een creche en buitenschoolse opvang (BSO) in Utrecht-Oost, die volledig wordt gerund door ouders. Hier wordt er op gelet dat kinderen zich veilig en prettig voelen, en dat ze kunnen groeien in een omgeving waarin ze zowel fysiek als emotioneel gesteund worden.
Deze vorm van opvoeding staat ook wel bekend als samen opvoeden in plaats van ouder op afstand. Dit betekent dat ouders niet alleen de verantwoordelijkheid nemen voor hun kind, maar ook actief betrokken raken bij de dagelijkse activiteiten van hun kind. In plaats van dat de opvoeding volledig op de pleegouder valt, wordt er geprobeerd een balans te vinden tussen de rol van de ouder en de ondersteuning van professionele medewerkers.
Hoe werkt samen opvoeden in de praktijk?
In de praktijk wordt samen opvoeden vaak gerealiseerd via een combinatie van ouders en professionele medewerkers. Bijvoorbeeld bij BSO ’t Ruime Sop, wordt de opvang grotendeels beheerd door ouders, maar worden er ook pedagogisch medewerkers ingezet om de kinderen te begeleiden. Deze medewerkers zorgen ervoor dat de kinderen op een veilige en gezonde manier worden opgevangen, terwijl ouders hun kinderen kunnen bezoeken of zelfs hun dagelijkse activiteiten kunnen delen.
Bij Samen Opvoeden, een creche in Utrecht, wordt de opvang volledig beheerd door ouders. Hier wordt er op gelet dat de kinderen een prettige en veilige omgeving krijgen, en dat ze kunnen groeien in een omgeving waarin ze zowel fysiek als emotioneel gesteund worden. De locatie van deze creche is gevestigd aan de Mgr. van de Weteringstraat 13 in Utrecht, en de locatie is bereikbaar via een wachtlijst.
Voordelen van samen opvoeden
Er zijn verschillende voordelen aan de methode van samen opvoeden. Ten eerste biedt deze vorm van opvang de mogelijkheid voor ouders om actief betrokken te raken bij de opvoeding van hun kind. Dit kan bijdragen aan een sterker gevoel van verantwoordelijkheid en betrokkenheid. Daarnaast kan de samenwerking tussen ouders en professionele medewerkers leiden tot een betere ondersteuning van de kinderen, zowel op het gebied van ontwikkeling als op het gebied van gedrag.
Een ander voordeel is dat kinderen zich in een omgeving kunnen bewegen waarin ze zich veilig en prettig voelen. Bijvoorbeeld bij BSO ’t Ruime Sop wordt er gewerkt met een open deurenbeleid, waarbij kinderen zich vrij mogen bewegen over de verschillende ruimtes. Hierdoor kunnen kinderen hun fantasie en creativiteit ontwikkelen, en wordt er ruimte geboden voor zowel vrije spel als georganiseerde activiteiten.
Beperkingen en uitdagingen
Hoewel samen opvoeden veel voordelen heeft, zijn er ook beperkingen en uitdagingen. Een van de grootste uitdagingen is het tekort aan pleegouders. Dit komt doordat de vraag naar pleegzorg aanhoudt, terwijl het aantal nieuwe pleeggezinnen is afgenomen. Hierdoor wordt het steeds moeilijker om kinderen te plaatsen, en moeten kinderen vaak genoegen nemen met een plek buiten hun eigen gemeente.
Daarnaast is er een tekort aan pleegouders voor kinderen boven de tien jaar, wat leidt tot problemen bij het plaatsen van broertjes en zusjes samen. Ook is het belangrijk om te beseffen dat het samen opvoeden niet altijd toegankelijk is voor iedereen. Bijvoorbeeld bij Samen Opvoeden in Utrecht is er een wachtlijst, wat betekent dat ouders niet altijd meteen toegang krijgen tot de opvang.
Samenwerking tussen ouders en professionele medewerkers
De samenwerking tussen ouders en professionele medewerkers is een cruciaal onderdeel van de methode van samen opvoeden. Bijvoorbeeld bij BSO De Kaap, worden de kinderen opgehaald bij De Globetrotter en De Schalm, en wordt er een betrokken oudercommissie ingezet om de samenwerking te faciliteren. Ook bij BSO ’t Ruime Sop wordt er gewerkt met een open deurenbeleid, wat inhoudt dat de kinderen zich vrij mogen bewegen over de verschillende ruimtes.
De rol van de pedagogisch medewerkers is hierbij belangrijk, omdat zij zorgen voor een veilige en gezonde omgeving voor de kinderen. Deze medewerkers helpen bij het begeleiden van de kinderen en zorgen ervoor dat de activiteiten goed worden opgezet.
Samen opvoeden in vergelijking met andere vormen van opvang
In vergelijking met andere vormen van opvang, zoals pleegzorg, buitenschoolse opvang, of kinderopvang via ouders, heeft samen opvoeden een unieke aanpak. Bij pleegzorg wordt het kind opgevangen in een pleeggezin, terwijl bij buitenschoolse opvang het kind meestal gedurende de ochtend of namiddag wordt opgevangen. Bij kinderopvang via ouders wordt er vaak gewerkt met een groepje ouders die samenwerken om de opvang te realiseren.
Een van de belangrijkste verschillen is dat bij samen opvoeden de ouder centraal staat en actief betrokken is bij de opvoeding van het kind. Dit verschilt van traditionele vormen van opvang, waarbij de ouder vaak beperkt betrokken is.
Conclusie
Samen opvoeden is een unieke vorm van kinderopvang, waarbij ouders actief betrokken raken bij de opvoeding van hun kind. Deze methode biedt een veilige en gezonde omgeving voor kinderen, waarin ze zich kunnen ontwikkelen en groeien. Hoewel er beperkingen zijn, zoals het tekort aan pleegouders en het feit dat er soms een wachtlijst is, biedt samen opvoeden een betere ondersteuning voor ouders en kinderen. De samenwerking tussen ouders en professionele medewerkers is hierbij cruciaal, en levert een betere opvang op voor de kinderen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
