Seksuele opvoeding in het zesde leerjaar: Wat ouders en leerkrachten moeten weten

Seksuele opvoeding is een belangrijk onderdeel van het onderwijs, met name in de basisschoolleeftijd. In het zesde leerjaar, dat overeenkomt met de leeftijd van ongeveer 11 tot 12 jaar, ligt de nadruk op het begrijpen van seksualiteit, relaties en gezondheid. De opvoeding is gericht op het geven van kennis, het ontwikkelen van waarden en het aanbieden van praktische vaardigheden. In dit artikel wordt uitgelegd hoe seksuele opvoeding in het zesde leerjaar wordt gegeven, welke onderwerpen hierbij aan de orde komen en wat ouders en leerkrachten hierover moeten weten.

Seksuele ontwikkeling in de basisschoolleeftijd

De seksuele ontwikkeling van kinderen in de basisschoolleeftijd verloopt vanzelf. Het is een voorbereiding op de beleving van seksualiteit later in hun leven. Tussen 6 en 12 jaar worden kinderen zich meer bewust van de mening van anderen. Ook gaan ze hun eigen lichaam vergelijken met dat van anderen. In grote lijnen verloopt hun seksuele ontwikkeling zo:

• 6 jaar: Vanaf 6 jaar weten kinderen dat het aanraken van je eigen geslachtshoofden iets is wat je doet zonder dat anderen erbij zijn. Soms vertellen kinderen op deze leeftijd schuine moppen of tekenen ze geslachtshoofden in hun schrift om anderen uit te dagen. De meeste kinderen gaan vanaf hun 6e jaar steeds meer vragen stellen aan hun ouders over seksualiteit.
• 7 jaar: In dit stadium leren kinderen meer over hun lichaam, relaties en seksualiteit. Ze worden nieuwsgierig naar seks en stellen vragen over het verschijnsel van seks.

Deze ontwikkeling gebeurt op een natuurlijke manier, maar het is belangrijk dat ouders en leerkrachten dit ondersteunen. Ze moeten onzekerheden en vragen serieus nemen en de kinderen helpen om verantwoord om te gaan met hun lichaam en relaties.

Seksuele opvoeding in het zesde leerjaar

In het zesde leerjaar wordt seksuele opvoeding gegeven in het kader van de relationele en seksuele vorming. Dit is een onderdeel van het onderwijs dat gericht is op het ontwikkelen van kennis, waarden en vaardigheden op het gebied van relaties en seksualiteit. De opvoeding is gericht op het geven van informatie, het stimuleren van normen en waarden en het leren van maatschappelijke normen en waarden. De doelen zijn dat kinderen zich ontwikkelen tot mensen die verantwoorde keuzes kunnen maken op het gebied van relaties en seksualiteit en seksualiteit op een gezonde en bevredigende manier beleven, met respect voor een ander.

In het zesde leerjaar leren kinderen over de lichamelijke veranderingen, het begrijpen van seksualiteit, het opbouwen van relaties en het veilig omgaan met seksualiteit. Ze leren ook over de risico’s van seksuele activiteiten en hoe ze zich kunnen beschermen tegen seksueel overgedragen ziektes (SOA’s) en onbedoende zwangerschappen.

Onderwerpen in de seksuele opvoeding

In het zesde leerjaar worden verschillende onderwerpen behandeld, waaronder:

1. Lichamelijke veranderingen

Kinderen in het zesde leerjaar gaan zich bewust worden van de lichamelijke veranderingen die plaatsvinden tijdens de puberteit. Ze leren over de veranderingen in hun lichaam, zoals de ontwikkeling van seksualiteit, het verschijnen van baardhaardharen bij jongens en het ontwikkelen van borst bij meisjes. Ze leren ook over de menstruatie en hoe dit verband houdt met de voortplanting.

2. Seksualiteit en relaties

Kinderen leren over seksualiteit en relaties. Ze leren wat seksualiteit is, hoe ze hun eigen seksualiteit kunnen begrijpen en hoe ze met anderen kunnen omgaan. Ze leren ook over de verschillende soorten seksualiteit, waaronder heteroseksualiteit, homoseksualiteit en bisexueelheid. Ze leren ook over romantische relaties, hoe ze verantwoord om kunnen gaan met liefde en hoe ze hun eigen grenzen kunnen stellen.

3. Seksuele veiligheid

Kinderen leren over seksuele veiligheid, waaronder het gebruik van condooms en het begrijpen van de risico’s van seks. Ze leren ook over de verschillende manieren van seksuele bescherming en hoe ze zich kunnen beschermen tegen onbedoende zwangerschappen en SOA’s.

4. Seksuele rechten en verantwoordelijkheden

Kinderen leren over hun seksuele rechten en verantwoordelijkheden. Ze leren dat iedereen het recht heeft op seksuele vrijheid en dat het belangrijk is om respect te hebben voor de keuzes van anderen. Ze leren ook over de verantwoordelijkheden die horen bij seksualiteit, waaronder het geven van toestemming en het respecteren van de grenzen van anderen.

Praktijkvoorbeelden van seksuele opvoeding

In het zesde leerjaar wordt seksuele opvoeding vaak gegeven in het kader van biologieles of als onderdeel van de relationele en seksuele vorming. In sommige gevallen worden er ook praktische lessen gegeven, waarbij kinderen leren hoe ze een condoom kunnen aanbrengen op een plastic model. Daarnaast worden er ook filmpjes getoond die kinderen helpen om over seksualiteit te praten en te begrijpen.

In sommige gevallen worden er ook spelletjes gespeeld, waarbij kinderen leren over seksualiteit en relaties. Bijvoorbeeld het bekertjes-spel, waarbij kinderen leren over de verspreiding van SOA’s en het belang van veilig seksueel gedrag. Ook wordt er vaak gesproken over de risico’s van seks en hoe je je kunt beschermen.

Ouders en leerkrachten in de praktijk

Ouders en leerkrachten spelen een belangrijke rol in de seksuele opvoeding. Ze moeten de kinderen ondersteunen en helpen bij het stellen van vragen over seksualiteit. Ze moeten ook zorgen dat de kinderen weten dat ze naar hen kunnen vragen als ze vragen hebben over seksualiteit.

Leerkrachten moeten de kinderen helpen bij het begrijpen van seksualiteit en relaties. Ze moeten ook zorgen dat de kinderen weten dat seksualiteit een natuurlijk onderdeel is van het leven en dat het belangrijk is om er verantwoord mee om te gaan.

Bronnen

1. Seksuele opvoeding van kinderen in de basisschoolleeftijd
2. Hoe moet ik beginnen met seksuele opvoeding?
3. Seksuele voorlichting in groep 6
4. Workshop Relationele en seksuele vorming
5. Seksuele voorlichting lijkt aanleiding brandstichting Belgische basisscholen
6. Seksualiteit
7. Welke soorten seksualiteit zijn er allemaal?
8. Relationele en seksuele vorming
9. Wat betekent seksuele orientatie?
10. Hoeveel seksualiteiten zijn er?
11. Seksuele ontwikkeling