Spiegelen als leerproces: hoe kinderen gedrag leren via hun omgeving
juli 11, 2025
In de regio Den Haag zijn verschillende scholen speciaal ingericht voor kinderen met specifieke onderwijsondersteuningsbehoeften. Deze scholen richten zich met name op leerlingen met gedragsproblemen, leerachterstanden of andere uitdagingen die een speciaal onderwijs vereisen. In dit artikel wordt ingegaan op de aard van deze scholen, de methoden die worden toegepast, de rol van de onderwijsbegeleiding en de beschikbare ondersteuningsmaatregelen voor ouders en leerlingen.
Onderwijs voor moeilijk opvoedbare kinderen
In de bronnen wordt duidelijk gemaakt dat er verschillende categorieën zijn van leerlingen die een speciaal onderwijs nodig hebben. ZMOK staat voor Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen, terwijl ZMOLK staat voor Zeer Moeilijk Opvoedbare (en moeilijk) Lerende Kinderen. Deze leerlingen hebben vaak een gediagnosticeerde gedragsstoornis en kunnen in veel gevallen ook een laag of benedengemiddeld intelligentieniveau hebben. De scholen die deze leerlingen ondersteunend onderwijs bieden, zorgen voor een veilige, uitdagende omgeving waarin de kinderen zich kunnen ontwikkelen.
De Blokpoelschool biedt bijvoorbeeld zowel ZMOK- als ZMOLK-groepen aan. In ZMOLK-groepen zitten maximaal 12 leerlingen, terwijl in ZMOK-groepen maximaal 15 leerlingen per groep zitten. Dit kleinere aantal zorgt voor een intensievere begeleiding en een gerichte aanpak op maat van de leerling. De plaatsing gebeurt op basis van de onderwijsbehoeften van de leerling, zodat iedereen de juiste ondersteuning krijgt.
Een ander voorbeeld is de Inspecteur S. de Vriesschool, die gespecialiseerd is in het onderwijs voor zeer moeilijk lerende leerlingen. De school biedt een rustige en groene omgeving aan, waarin de leerlingen zich veilig en beveiligd voelen. De focus ligt op de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen, aangezien een goed gevoel van zichzelf leidt tot betere prestaties op cognitief vlak.
Sociaal-emotionele ontwikkeling en onderwijsbegeleiding
Een van de kernpunten van het onderwijs voor moeilijk opvoedbare kinderen is de sociaal-emotionele ontwikkeling. In de bronnen wordt duidelijk gemaakt dat veel leerlingen last hebben met communicatie, spraakontwikkeling en het begrijpen van taal. Daarom is het belangrijk dat het onderwijs hier aandacht aan besteedt.
De Cor Emousschool is een voorbeeld van een school die speciaal is ingericht voor leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) of slechthorendheid (SH). De leerkrachten zijn gespecialiseerd in het lesgeven aan kinderen met deze aandoeningen. Er wordt veel gebruikgemaakt van visuele hulpmiddelen, zoals afbeeldingen, pictogrammen en Nederlands ondersteund met Gebaren (NmG). Dit helpt de leerlingen om hun communicatie en zelfredzaamheid te ontwikkelen.
De Bernardusschool richt zich op leerlingen die een grote ontwikkelingsachterstand hebben. Het doel van de school is om de talenten van deze leerlingen zo ver mogelijk te ontwikkelen. De school biedt een veilige en uitdagende omgeving aan, waarin leerlingen kunnen leren om zichzelf te ontwikkelen en te groeien.
Onderwijsvormen en ondersteuningsmaatregelen
Er zijn verschillende onderwijsvormen die beschikbaar zijn voor moeilijk opvoedbare kinderen. Het speciaal onderwijs (SO) is bedoeld voor leerlingen van 4 tot 13 jaar, terwijl het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) gericht is op leerlingen van 12 tot 18 jaar. In het VSO worden praktijkonderwijs en verschillende leerwegen aangeboden, waaronder de onderbouw VMBO en het voortgezet onderwijs.
Bij de Blokpoelschool worden leerlingen in groepen geplaatst, waarin ze hun eigen leerpad kunnen volgen. De school biedt ook ambulante begeleiding aan, zodat leerlingen hun onderwijs kunnen blijven volgen, ook als ze tijdelijk in behandeling zijn bij een zorginstelling.
De Pleysier College biedt Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) aan voor leerlingen van 12 tot 20 jaar. De leerlingen hebben vaak een gedragsstoornis of psychiatrische problematiek, en de school werkt met een ontwikkelingsperspectief, waarin leerlingen hun eigen doelen leren stellen en samen met de school een plan maken om deze te bereiken.
Ondersteuning voor ouders en leerlingen
Ouders en leerlingen hebben in veel gevallen behoefte aan hulp en ondersteuning bij het omgaan met de uitdagingen van het onderwijs. De Cor Emousschool en de Blokpoelschool bieden bijvoorbeeld een vertrouwd persoon aan, die als ondersteuning kan optreden bij onveilige situaties. De vertrouwd persoon kan helpen bij het oplossen van problemen en kan ook contact opnemen met de klachtenfunctionaris als nodig is.
De Yulius Onderwijs biedt een klachtenprocedure aan, waarbij ouders en leerlingen hun klachten kunnen indienen. De klachtenfunctionaris helpt bij het oplossen van klachten over het onderwijs, ongewenst gedrag of privacy. Dit zorgt voor een betrouwbare en transparante aanpak van klachten.
Samenwerking met andere instanties
De scholen werken vaak samen met andere instanties, zoals de Jeugdbescherming, het Centrum Jeugd & Gezin (CJG) en het Jongeren Informatie Punt (JIP). Deze instanties helpen bij het oplossen van problemen met opvoeding, gezondheid en opvang. De samenwerking zorgt ervoor dat ouders en leerlingen een breed aanbod van ondersteuning kunnen krijgen.
De Inspecteur S. de Vriesschool en de Blokpoelschool werken ook samen met de Jeugdbeschermingstafel, die een samenwerking is tussen de gemeente en de Raad voor de Kinderbescherming. Hiermee kunnen problemen met het kind opgelost worden, waarbij meerdere organisaties betrokken zijn.
Conclusie
De scholen in Den Haag die gespecialiseerd zijn in het onderwijs voor moeilijk opvoedbare kinderen, bieden een uitgebreid aanbod van onderwijs, begeleiding en ondersteuning. De nadruk ligt op de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen, het aanbieden van maatwerk en het werken met een veilige, uitdagende omgeving. De samenwerking met andere instanties en het aanbieden van klachtenprocedures zorgen voor een betrouwbare en transparante aanpak. Voor ouders en leerlingen is het belangrijk om op zoek te gaan naar een school die past bij de behoeften van het kind en waarin de leerling zich veilig en beveiligd voelt.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
