Seksuele opvoeding: Belang van vroeg en gevarieerd onderwijs in de basisschool
juli 11, 2025
Rookvrij opgroeien is een belangrijk onderdeel van gezond opvoeden en speelt een cruciale rol in de gezondheid van kinderen. Het gaat erom dat kinderen geen schadelijke stoffen uit de rook inademen, zowel in de vorm van tweedehands rook als derdehands rook. Het programma Rookvrij opgroeien, dat onder meer door het Trimbos-instituut en het Kenniscentrum Kraamzorg (KCKZ) wordt ondersteund, richt zich op het voorkomen van meeroken en het begeleiden van ouders bij het stoppen met roken. In dit artikel wordt uitgelegd wat rookvrij opgroeien inhoudt, waarom het belangrijk is, en hoe ouders en onderwijsinstellingen hierbij kunnen helpen.
Wat is rookvrij opgroeien?
Rookvrij opgroeien betekent dat kinderen opgroeien in een omgeving waarin geen rook aanwezig is. Dit omvat zowel het voorkomen van actief roken als het voorkomen van meeroken, oftewel het inademen van de rook van anderen. De term ‘rookvrij opgroeien’ wordt vaak gebruikt om aan te geven dat kinderen niet in aanraking komen met schadelijke stoffen uit de rook, zoals kankerverwekkende stoffen, en dat ze zelf ook geen rookgedrag leren. Het is belangrijk om te beseffen dat ook het inademen van de rook van anderen, ook wel ‘tweedehands rook’ genoemd, schadelijk kan zijn voor kinderen.
De bronnen laten zien dat kinderen die regelmatig meeroken vaker last hebben van longontstekeningen, astma, hoestklachten, oorontstekingen en andere gezondheidsproblemen. Bovendien zijn kinderen gevoeliger voor de gevolgen van meeroken omdat hun lichaam en hersenen nog in ontwikkeling zijn. De schadelijke stoffen uit de rook kunnen zelfs jaren later klachten veroorzaken, zoals longziekten en hart- en vaatziekten.
Waarom is rookvrij opgroeien belangrijk?
Rookvrij opgroeien is belangrijk omdat het de gezondheid van kinderen kan beschermen tegen de schadelijke gevolgen van roken. Kinderen die in een rookvrije omgeving opgroeien, hebben minder kans op ziekteverzuim, longproblemen en andere gezondheidsklachten. Bovendien is het ook belangrijk om te voorkomen dat kinderen zelf gaan roken, omdat ze gedrag kopiëren van volwassenen. Als ouders zelf roken, is er een hogere kans dat hun kinderen later ook gaan roken.
De bronnen laten zien dat het voorkomen van meeroken ook een bijdrage kan leveren aan het voorkomen van kanker en andere ernstige ziekten. Bovendien kan het voorkomen van rook in de omgeving van kinderen bijdrragen aan een gezondere leefstijl en betere gezondheid in de toekomst.
Hoe kun je rookvrij opgroeien bereiken?
Er zijn meerdere manieren om ervoor te zorgen dat kinderen rookvrij opgroeien. De belangrijkste stap is om zelf te stoppen met roken. Dit is niet alleen goed voor de gezondheid van de ouder, maar ook voor de gezondheid van de kinderen. Er zijn verschillende programma’s en hulpmiddelen beschikbaar om te stoppen met roken, waaronder de ‘Rookvrije Start’-opleiding, de e-learning ‘Rookvrije Start’ en het programma ‘Rookvrije Ouders’.
Daarnaast is het belangrijk om ook de omgeving van het kind rookvrij te houden. Dit betekent dat er nooit iemand mag roken waar het kind bij is, zelfs niet buiten of in de auto. Ouders moeten ook vragen aan familie en vrienden om niet te roken in de buurt van hun kind. Daarnaast is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het huis en de auto rookvrij zijn. Ook in de auto is het niet genoeg om een raampje open te zetten, want de schadelijke stoffen blijven in de lucht hangen.
De rol van de kraamverzorgende
De kraamverzorgende heeft een belangrijke rol bij het bespreken van rookvrij opgroeien met het kraamgezin. Het is belangrijk dat ze de ouders op een respectvolle manier en op maat gemaakt aanpakken. Er is een gesprekskaart beschikbaar die helpt bij het bespreken van rookvrij opgroeien. Deze kaart bevat voorbeeldzinnen die kunnen worden gebruikt om het gesprek aan te gaan.
De kraamverzorgende moet ook de rookstatus van de ouders bepalen en de motivatie om te stoppen met roken peilen. Daarnaast is het belangrijk om de ouders te informeren over de risico’s van meeroken en derdehands rook. De kraamverzorgende moet ook helpen bij het opstellen van een plan om te stoppen met roken, indien nodig.
De rol van de jeugdgezondheidszorg (JGZ)
De jeugdgezondheidszorg (JGZ) speelt een cruciale rol bij het voorkomen van roken bij kinderen en jongeren. De JGZ-professionals bespreken het onderwerp roken met ouders en helpen bij het opstellen van een plan om te stoppen met roken. Er is een methode ‘Rookvrij opgroeien’ beschikbaar, die helpt bij het bespreken van roken met ouders. Deze methode bevat stappenplannen, voorbeeldzinnen en oefencasussen.
De JGZ-professionals moeten ook de rookstatus van de ouders bijhouden en de gegeven voorlichting en adviezen registreren. Daarnaast is het belangrijk om de ouders te motiveren om te stoppen met roken en hen te helpen bij het vinden van hulp bij het stoppen met roken.
De rol van de school
De school speelt ook een rol bij het voorkomen van roken bij jongeren. De school kan actief zijn in het voorkomen van roken en het aanbieden van voorlichting over de gevolgen van roken. De school kan ook samenwerken met de JGZ om de ouders te begeleiden bij het stoppen met roken.
De bronnen laten zien dat het belangrijk is om bij jongeren het ‘niet-starten’ met roken bespreekbaar te maken. Dit kan worden gedaan via collectieve activiteiten, zoals voorlichtingscampagnes en gesprekken met de ouders.
Samenvatting
Rookvrij opgroeien is een belangrijk onderdeel van gezond opvoeden. Het gaat erom dat kinderen geen schadelijke stoffen uit de rook inademen, zowel in de vorm van tweedehands rook als derdehands rook. Het programma Rookvrij opgroeien, dat onder meer door het Trimbos-instituut en het Kenniscentrum Kraamzorg (KCKZ) wordt ondersteund, richt zich op het voorkomen van meeroken en het begeleiden van ouders bij het stoppen met roken. De kraamverzorgende, de jeugdgezondheidszorg en de school spelen een cruciale rol bij het voorkomen van roken bij kinderen en jongeren.
Conclusie
Rookvrij opgroeien is van groot belang voor de gezondheid van kinderen en jongeren. Het voorkomen van meeroken en derdehands rook is essentieel om de gezondheid van kinderen te beschermen. Ouders, kraamverzorgenden, jeugdgezondheidszorg en scholen hebben een rol bij het voorkomen van roken en het begeleiden van ouders bij het stoppen met roken. Door actief te werken aan een rookvrije omgeving, kunnen kinderen beter opgroeien en gezonder worden.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
