Schoolmaatschappelijk Werk: Ondersteuning bij Opvoeden en Opgroeien
juli 11, 2025
Inleiding
In de huidige tijd worden kinderen steeds vroeger geïntroduceerd in wetenschappelijke en sociale vaardigheden. Raketmodellen en deelname aan projecten zoals RAKET bieden een unieke manier om deze vaardigheden op een speelse en leerzame manier te leren. In dit artikel worden zowel de praktische toepassing van modelraketten in het onderwijs als de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen in de kleutergroep besproken. De informatie is gebaseerd op gegevens uit meerdere bronnen, waaronder documenten over modelbouwraketten, het RAKET-programma, en opvoedstijlen.
Raketmodellen in het Onderwijs
Modelbouwraketten en Wetenschappelijke Opleiding
Modelbouwraketten worden vaak gebruikt in het onderwijs om kinderen kennis te laten maken met natuurkundige principes, zoals kracht, luchtweerstand, en zwaartekracht. Deze raketten zijn gemaakt van lichte materialen, zoals balsahout en dunwandige kartonnen buisjes, en worden voortgestuwd door speciaal gefabriceerde raketmotortjes. De NAVRO biedt een modelbouwraketgroep aan, waarin jeugdleden hun eigen raketken leren bouwen onder toezicht van ervaren leden. Deze activiteiten worden uitgevoerd volgens de internationaal gehanteerde NAR-veiligheidscode en de Nederlandse wetgeving.
In het onderwijs worden modelraketten vaak gebruikt als onderdeel van wetenschappelijke lessen. Zo biedt eXplorion modelraketten aan voor kinderen vanaf groep 1, waarmee ze leren over ruimtevaart, satellieten, en aardobservatie. Voor kinderen vanaf groep 3 kunnen ze hun eigen raket maken en lanceren. Leerlingen uit voortgezet onderwijs krijgen apparatuur voor het meten van de snelheid en het bepalen van de bereikte hoogte van de raketten.
Praktijkvoorbeelden
Bij Mad Science wordt een les aangeboden over raketwetenschap, waarin leerlingen een Skyblazer II modelraket bouwen. Tijdens het bouwen licht de Mad Scientist de functie van elk onderdeel toe. De leerdoelen van deze les omvatten het leren van astronauten, liftkracht, luchtweerstand, stuwkracht, en zwaartekracht. Deze lessen worden vaak gegeven met een workshopprijs van € 7,50 per leerling.
Een ander voorbeeld is de les "Ruimtereizen", waarin leerlingen leren over de belangrijkste delen van een raket en de werking van de stuwkracht. Tijdens deze les worden ballonnen gebruikt om de werking van de stuwkracht van raketmotoren duidelijk te maken. Daarna wordt het geleerde in de praktijk gebracht tijdens de lancering van de Skyblazer II modelraket.
Materialen en Aanbiedingen
Modelraketten zijn te koop bij verschillende leveranciers, zoals Modelraketten.NL. Hier zijn ook waterraketten verkrijgbaar, zoals de Rokit en M4 water raket. Deze modellen worden vaak gebruikt in lessen over natuurkunde en wetenschap.
Een ander voorbeeld is het bouwen van een modelraket met behulp van een vaste brandstof-motor. Deze motoren zijn in verschillende 'sterktes' verkrijgbaar, waarmee hoogtes van ongeveer 100 meter tot zelfs 1 kilometer bereikt kunnen worden. Bijvoorbeeld, het model A8-3 kan zelfs worden gelanceerd met behulp van een echte vaste brandstof raketmotor.
Sociale Vaardigheden en RAKET
Wat is RAKET?
RAKET is een sociale vaardigheidstraining voor kleuters uit de 3e kleuterklas. Het programma is sterk wetenschappelijk onderbouwd en steunt op de wetenschappelijke inzichten van het Oregon Social Learning Centre in de Verenigde Staten. Het RAKET-programma richt zich op het leren van sociale vaardigheden, zoals luisteren, probleemoplossend denken, en het geven van complimenten.
Werking van het RAKET-Programma
Tijdens 16 RAKET-lesjes gaan de RAKET-begeleider en de klasleerkracht aan de slag met de sociale vaardigheden van de kinderen. Ouders krijgen toelichting over de werking en visie van RAKET tijdens ouderbabbels en kijk-en-doe-momenten in de klas. Ook het volledige leerkrachtenteam wordt goed geïnformeerd, zodat de RAKET-visie zich kan verspreiden op school.
Resultaten en Feedback
Het RAKET-programma heeft veel positieve resultaten opgeleverd. Bijvoorbeeld, bij de Vrije Basisschool De Dames in Antwerpen werd gemeld dat de kleuters beter in staat zijn om problemen op te lossen en elkaar meer complimenten te geven. Ook bij de Sint-Lucia basisschool in Oegelem werd gemeld dat de kinderen zich beter kunnen inleven en meer inzicht krijgen in hun eigen gevoelswereld en die van de anderen.
Opvoedstijlen en RAKET
In het kader van opvoedstijlen worden verschillende benaderingen geïntroduceerd, waaronder de autoritaire, democratische, toegewijde, en verwaarlozende opvoedingsstijl. De RAKET-lesjes kunnen worden aangepast aan de verschillende opvoedstijlen, zodat ze passen bij de individuele behoeften van de kinderen.
Samenwerking en Ouderbetrokkenheid
Ouderbetrokkenheid
Deelname aan het RAKET-programma vergt een actieve betrokkenheid van de ouders. Tijdens ouderbabbels en kijk-en-doe-momenten in de klas krijgen ouders toelichting over de werking en visie van RAKET. Deze samenwerking is essentieel voor het succes van het programma.
Feedback van Ouders
De feedback van ouders is positief. Bijvoorbeeld, bij de Sint-Lutgardis basisschool in Antwerpen werd gemeld dat de kleuters minder impulsief reageerden en meer probleemoplossend gingen denken. Ook bij de GBS 't Kofschip in Duffel werd gemeld dat de kinderen groeien in hun sociale en emotionele vaardigheden, waaronder het geven van complimenten en het samen zoeken naar oplossingen.
Conclusie
Modelraketten en het RAKET-programma bieden een unieke manier om kinderen te leren over wetenschappelijke principes en sociale vaardigheden. Modelbouwraketten helpen kinderen bij het begrijpen van natuurkundige verschijnselen, terwijl het RAKET-programma helpt bij het leren van sociale vaardigheden, zoals luisteren, probleemoplossend denken, en het geven van complimenten. Deelname aan zulke programma’s vereist een actieve betrokkenheid van zowel de ouders als de leerkrachten. De resultaten zijn duidelijk: kinderen groeien in hun sociale en emotionele vaardigheden, en leren om te werken aan oplossingen voor problemen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
