Effectieve opvoedprogramma’s voor ouders: Dreumestijd, Triple P en Opstapje

In de huidige maatschappelijke context is het opvoeden een complexe taak, waarbij zowel ouders als opvoeders hun rol goed moeten kunnen uitoefenen. Er zijn verschillende programma’s ontwikkeld die gericht zijn op het versterken van de opvoedvaardigheden van ouders, het voorkomen van opvoedproblemen en het stimuleren van een gezond ontwikkelingsklimaat voor kinderen. In dit artikel worden drie van dergelijke programma’s besproken: Dreumestijd, Triple P en Opstapje. Deze programma’s zijn gericht op verschillende leeftijdsgroepen en bieden zowel theoretische als praktische ondersteuning voor ouders en opvoeders.

Dreumestijd: Preventief opvoedprogramma voor ouders van dreumesen

Dreumestijd is een preventief opvoedprogramma dat gericht is op laagdrempelige ondersteuning aan ouders van dreumesen van 1 tot 2 jaar. Het programma bestaat uit tien bijeenkomsten van 2 uur, waarin elke week een ander thema wordt besproken volgens een standaardprogramma. Tijdens de bijeenkomsten worden ervaringen uitgewisseld, wordt het thema besproken en is er ruimte voor vragen. Dit gebeurt onder leiding van een professional, die ook iedere week een activiteit uitvoert.

De rode draad door de bijeenkomsten is dat wat een dreumes leert tussen 1 en 2 jaar (ontwikkelingsopgaven) en wat dreumesen in deze periode en later nodig hebben van hun opvoeders (opvoedvaardigheden). Tijdens de bijeenkomsten speelt de professional actief in op situaties die zich voordoen, zodat opvoeders het thema direct in de praktijk kunnen oefenen. Op die manier wordt spelenderwijs de theorie en praktijk met elkaar verweven.

Dreumestijd is een positief moment voor opvoeders én kinderen. Het is een moment om samen wijzer te worden over opvoeden. Het doel van het programma is het voorkomen van opvoedproblemen, door opvoedvragen en opvoedingsspanningen weg te nemen en door opvoedvaardigheden, opvoedvertrouwen en sociale steun te versterken. Het programma is een eigen product van de Van Veldhuizen Stichting en is opgenomen als goed onderbouwde interventie in de databank Effectieve Jeugdinterventies van het Nederlands Jeugdinstituut.

De bijeenkomsten worden gegeven door een professionele begeleider, die ook kan helpen bij de implementatie van het programma binnen een instelling of praktijk. Voor meer informatie kan contact worden opgenomen met de Van Veldhuizen Stichting via hun website of via een contactformulier.

Triple P: Probleemoplossende vaardigheden voor ouders

Triple P, of Positive Parenting Programma, is een opvoedprogramma dat gericht is op het leren van probleemoplossende vaardigheden bij ouders. Het programma helpt ouders om risico’s van tevoren in te schatten en daarop te anticiperen, bijvoorbeeld door zich goed voor te bereiden. Ook het tijdig kunnen bijsturen van situaties die uit de hand dreigen te lopen is een belangrijk aspect van probleemoplossend denken.

Triple P biedt een breed scala aan ondersteuning, waaronder online programma’s zoals Triple P Online, dat gericht is op het versterken van de opvoedvaardigheden van ouders. Het programma is effectief en heeft een groot bereik, waardoor het veel ouders kan bereiken, waaronder ouders die anders misschien niet worden bereikt. De sessies kunnen worden gevolgd op een computer, tablet of smartphone en zijn beschikbaar in verschillende talen.

Onderzoek laat zien dat sociale-, emotionele- en gedragsproblemen bij kinderen afnemen als gevolg van de cursus. Ouders geven aan meer vertrouwen te hebben in het omgaan met ongewenst gedrag van kinderen. Ook ervaren ze minder stress, woede en conflicten over de opvoeding. Al na 3 sessies zijn er significante gedragsveranderingen te zien. Verder heeft onderzoek aangetoond dat het programma ADHD-symptomen bij kleuters vermindert.

Triple P Online biedt ook ondersteuning via een online platform, waar ouders zelf bepalen waar, wanneer en in welk tempo ze het programma volgen. Het programma is geschikt voor ouders die op de wachtlijst staan, voor ouders die niet in de gelegenheid zijn om aanwezig te zijn bij face-to-face bijeenkomsten, of voor ouders die liever niet deelnemen aan face-to-face bijeenkomsten.

Opstapje: Stimuleren van de onderwijskansen bij kinderen

Opstapje is een gezinsgericht programma dat zich richt op het bevorderen van de onderwijskansen van kinderen met praktisch opgeleide ouders. Het programma richt zich primair op het bevorderen van een stimulerend gezinsklimaat. Door aandacht te besteden aan taalactiviteiten wordt ook de ontwikkeling van de taal, cognitie, motorische en sociale competenties gestimuleerd. Vooral de aandacht voor de eerste taal, waarmee recht wordt gedaan aan mogelijkheden van ouders, is een belangrijk aangrijpingspunt om taalactiviteiten in de thuissituatie te ontplooien.

Opstapje is gericht op ouders met kinderen van 2 tot 4 jaar met een risico op onderwielsachterstand. Gedurende twee jaar voeren ouders minimaal tweemaal per week een spelactiviteit van Opstapje uit met hun kind. Dit doen ze aan de hand van instructiebladen met activiteiten. Daarnaast heeft Opstapje prentenboeken die de ouders gaan voorlezen of vertellen. Ook zijn er digitale activiteiten. De ouders krijgen wekelijks instructie van een speciaal getrainde begeleider die zo mogelijk de taal van de doelgroep spreekt.

De interventie duurt in totaal twee jaar. Daarbij doen ouders minimaal twee keer per week een spelactiviteit met hun kind. Ook nemen de ouders eens per twee weken deel aan een groepsbijeenkomst op een centrale locatie in de buurt. Er zijn in totaal 30 contactmomenten per jaar, waarbij er afwisseling is van huisbezoeken en groepsbijeenkomsten.

Samenwerking tussen ouders en opvoeders

De programma’s Dreumestijd, Triple P en Opstapje laten zien dat opvoeding niet alleen een taak is van de ouders, maar ook van de opvoeders. In veel gevallen is er een samenwerking tussen ouders en opvoeders, waarbij de opvoeders worden begeleid door professionals. Zo helpen de programma’s bij het opvoeden van kinderen in een veilige en stimulerende omgeving.

In het EO-programma De Opvoeders laten vijf verschillende gezinnen hun opvoedmethodes zien. Een aantal camera’s in huis laten ons zien hoe het er in het gezin aan toegaat. Ontwikkelingspsycholoog en gezinstherapeut Steven Pont laat weten wat er in zijn ogen goed en minder goed gaat in het gezin. Het programma helpt ons om te leren van elkaar. Ook worden er opvoedkwesties voorgelegd aan een panel van ruim honderd Nederlandse opvoeders. Zij laten weten of zij situaties hetzelfde of juist anders zouden aanpakken.

Ondersteuning via online platforms

Naast de traditionele bijeenkomsten zijn er ook programma’s die online worden aangeboden. Het programma ACTief opvoeden, ontwikkeld in het vernieuwde platform van Therapieland, helpt ouders in zes stappen het inzicht in zichzelf als opvoeder te vergroten. Het maakt helder wat belangrijk en nodig is. Het maakt duidelijk hoe jij wil zijn. Je leert je gedrag te beïnvloeden, zodat je flexibeler om kunt gaan met moeilijke opvoed situaties. Hierdoor kan jij reageren zoals jij wilt en op de manier die jouw kind nodig heeft.

Het programma is gebaseerd op Acceptance & Commitment Therapy (ACT). Het is bedoeld voor ouders en opvoeders die beter willen leren omgaan met lastige opvoed situaties. Het programma kan worden gevolgd via een online platform. Voor wie het programma wil starten, is het nodig om een zelfhulpaccount aan te maken. Als je al een account hebt, maak dan een nieuw account aan, gebruik hierbij een nieuw (ander) wachtwoord.

Conclusie

De programma’s Dreumestijd, Triple P en Opstapje bieden zowel ouders als opvoeders een uitgebreid overzicht van opvoedstrategieën en ondersteunende maatregelen. Ze helpen bij het opvoeden van kinderen in een veilige en stimulerende omgeving. De programma’s zijn gericht op verschillende leeftijdsgroepen en bieden zowel theoretische als praktische ondersteuning. Daarnaast zijn er ook programma’s beschikbaar via online platforms, die ouders en opvoeders helpen bij het opvoeden van kinderen. Deze programma’s zijn effectief en kunnen helpen bij het voorkomen van opvoedproblemen en het versterken van de opvoedvaardigheden van ouders.

Bronnen

1. Dreumestijd – Preventief opvoedprogramma voor opvoeders
2. ACTief opvoeden – Online programma op basis van ACT
3. Programma’s over opvoeding op NPO
4. De Opvoeders – programma van de EO
5. Triple P – Opvoedprogramma voor ouders
6. Opstapje – Preventie van onderwijsachterstand
7. Triple P Online – Effectieve online opvoedondersteuning
8. De Opvoeders – programma van de EO
9. Forum over software en drivers
10. Forum over reset van de imprimante