Professionele bachelor lichamelijke opvoeding: een weg naar een betrouwbare carrière in onderwijs en bewegingsonderwijs

De opleiding tot professionele bachelor lichamelijke opvoeding, ook wel ALO genoemd, is gericht op het opbouwen van kennis, vaardigheden en ervaringen die nodig zijn om leraar te worden in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs, en het mbo. Deze opleiding biedt een combinatie van theoretische kennis, praktijkervaring en professionele ontwikkeling, zodat studenten zich kunnen richten op het stimuleren van beweging en sport bij jongeren. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van deze opleiding toegelicht, inclusief de inhoud van de studie, praktijkervaring, toelatingseisen, en mogelijke carrièreën na afloop.

Inhoud van de studie

De opleiding tot leraar lichamelijke opvoeding is gericht op het ontwikkelen van professionele vaardigheden die nodig zijn om leerlingen te begeleiden bij het leren bewegen en sporten. Tijdens de studie ontwikkelen studenten zich tot professionals in bewegen, sport en educatie. Ze leren hoe ze beweegactiviteiten kunnen opzetten, leerlingen kunnen begeleiden bij beweegactiviteiten, en een veilig pedagogisch beweegklimaat kunnen creëren. Daarnaast leren studenten kritisch te reflecteren op de keuze van beweegactiviteiten en hoe leerlingen kunnen worden uitgedaagd om hun grenzen te verleggen.

De opleiding is gericht op zowel de theorie als de praktijk. Studenten werken aan projecten die in de praktijk van een leraar lichamelijke opvoeding relevant zijn. Ze maken producten aan die ook op school kunnen worden gebruikt, verzamelen materialen die tijdens de stage zijn gemaakt, en voeren assessmentgesprekken om hun ontwikkeling zichtbaar te maken. Daarnaast leren studenten hoe ze kritisch kunnen omgaan met kennis en hoe ze deze kunnen toepassen in de praktijk.

De studie bestaat uit verschillende fasen. In het eerste jaar leren studenten de basis van lichamelijke opvoeding en het opzetten van beweegactiviteiten. In het tweede en derde jaar worden de kennis en vaardigheden verder uitgebreid en verdiept. Studenten lopen opnieuw een stage en kiezen een minor om hun kennis verder te verdiepen. In het vierde jaar staat het afstuderen in het teken, waarbij studenten laten zien dat ze een startbekwame sportleraar zijn. Tijdens deze fase leren studenten ook werken in een community of learners (CoL), waarbij ze samenwerken met medestudenten om verdieping te zoeken en van elkaar te leren.

Praktijkervaring

Bijna 40% van de opleiding wordt in de praktijk gegeven. Dit betekent dat studenten actief betrokken zijn bij de dagelijkse werkdagen van een leraar lichamelijke opvoeding. Tijdens de praktijkervaringen leren studenten hoe ze leerlingen kunnen begeleiden bij beweging en sport, hoe ze een veilig klimaat kunnen creëren, en hoe ze actief kunnen zijn in het opzetten van beweegactiviteiten. De praktijkervaringen zijn gericht op het ontwikkelen van professionele vaardigheden en het leren omgaan met de uitdagingen van het werkveld.

De praktijkervaringen vinden plaats in samenwerking met scholen en andere instellingen. Studenten lopen stages op verschillende scholen, waardoor ze een brede ervaring opdoen. Binnen de opleiding wordt ook gewerkt aan het opzetten van praktijkleren, waarbij studenten samenwerken met docenten en andere leerkrachten. Dit helpt hen om de samenwerking met andere professionals te leren en ervaring op te doen in het werken met groepen leerlingen.

Toelatingseisen

Voor het aanmelden voor de opleiding tot leraar lichamelijke opvoeding zijn bepaalde vooropleidingseisen van toepassing. Studenten moeten aan bepaalde eisen voldoen om toegelaten te worden tot de opleiding. Deze eisen kunnen variëren per opleiding, maar meestal is een vwo- of havo-vooropleiding vereist. Daarnaast is er een aanvullende eis voor de opleiding, zoals het volgen van een bepaalde minor of het meenemen van een bepaalde cursus.

Bij sommige opleidingen is er ook een bindend studieadvies (BSA) nodig om door te kunnen stromen naar het tweede studiejaar. Studenten moeten in het eerste jaar 50 van de 60 studiepunten behalen om door te kunnen stromen. Daarnaast kunnen er kwalitatieve eisen zijn, zoals het behalen van een bepaald vak. Studenten die niet voldoen aan deze eisen, krijgen een negatief bindend studieadvies en moeten de opleiding verlaten.

Mogelijke carrières na de opleiding

Na het afronden van de opleiding tot leraar lichamelijke opvoeding zijn er verschillende carrières mogelijk. Studenten kunnen lesgeven in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs of het mbo. Daarnaast kunnen ze werken als sportcoördinator, buurtsportcoach, of onderwijskundig medewerker in de volwasseneneducatie. Ook zijn er mogelijkheden in de gemeenschap, sportverenigingen en sportbureaus.

Verder is er de mogelijkheid om door te stromen naar een masteropleiding. Bijvoorbeeld de master Sport- en Bewegingsonderwijs, de master Lichamelijke Opvoeding en Sportpedagogiek, of de master Bewegingswetenschappen. Deze masters helpen studenten om verder te komen in hun carrière en zich te specialiseren in een bepaald onderdeel van het bewegingsonderwijs.

Kosten en financiële ondersteuning

Tijdens de opleiding zijn er verschillende kosten aanwezig. De cursus Medic First Aid (MFA) is onderdeel van het lesprogramma van het eerste studiejaar en kost ongeveer € 36,-. Daarnaast zijn er kosten aan verplichte kampen verbonden, zoals de Outdoor Experience, Watersport Experience en Wintersport Experience. Deze kampen kunnen variëren in kosten, afhankelijk van de discipline en gemaakte keuzes. Daarnaast zijn er ook kosten aan het kledingpakket voor sportpraktijklessen, van ongeveer € 260,-.

De opleiding is voorzien van een collegegeld, dat per jaar verschilt. Bijvoorbeeld bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen is het collegegeld in 2025-2026 € 2.601,-. Daarnaast zijn er kosten aan studiemateriaal, zoals readers en boeken, van ongeveer € 300,- in het eerste jaar. Er zijn ook mogelijkheden voor financiële ondersteuning, zoals de lerarenbeurs, die beschikbaar zijn voor studenten die zich verder willen specialiseren in het onderwijs.

Samenwerking met het werkveld

De opleiding is gericht op samenwerking met het werkveld. Studenten werken samen met scholen en andere instellingen om ervaring op te doen en kennis toe te passen. Tijdens de praktijkervaringen leren studenten hoe ze met andere professionals kunnen samenwerken en hoe ze actief kunnen zijn in het opzetten van beweegactiviteiten. Daarnaast worden er diverse minoren aangeboden, die studenten helpen om hun kennis verder te verdiepen en te verbreden.

De opleiding biedt ook de kans om te werken in een leergemeenschap van gemotiveerde collega’s. Studenten leren onderzoek uitvoeren naar de onderwijspraktijk en nemen nieuwe inspiratie op tijdens gastcolleges en internationale studiereizen. Hiermee worden ze voorbereid op een carrière in het onderwijs en het bewegingsonderwijs.

Conclusie

De opleiding tot professionele bachelor lichamelijke opvoeding is gericht op het opbouwen van kennis, vaardigheden en ervaringen die nodig zijn om leraar te worden in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs, en het mbo. De opleiding biedt een uitgebreid programma dat zowel theorie als praktijk omvat. Studenten leren hoe ze leerlingen kunnen begeleiden bij het leren bewegen en sporten, en hoe ze een veilig pedagogisch beweegklimaat kunnen creëren. Daarnaast zijn er veel mogelijkheden voor verdieping en verdere opleidingen. De opleiding is gericht op samenwerking met het werkveld en biedt studenten de kans om actief te werken aan innovatie in het bewegingsonderwijs.

Bronnen

1. Haagse Hogeschool
2. Hanze University of Applied Sciences
3. ALO-opleidingen
4. Lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding
5. Windesheim University of Applied Sciences
6. Lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding
7. Master Sport en Bewegingsonderwijs
8. Studentum - HBO-bachelor onderwijs en opvoeding
9. Bachelor in de lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen