Positieve Gezondheid in het onderwijs: een brede blik op gezondheid en veerkracht

In het huidige onderwijs wordt steeds vaker aandacht besteed aan positieve gezondheid. Dit concept, geïnitieerd door arts Machteld Huber, stelt leerlingen in staat om zich bewust te zijn van hun eigen gezondheid, veerkracht en het vermogen om invloed te uitoefenen op hun eigen welzijn. In tegenstelling tot traditionele gezondheidsbenaderingen die zich richten op het vermijden van ziekte, richt positieve gezondheid zich op het stimuleren van gezondheid, veerkracht en het vermogen om met uitdagingen om te gaan. Dit concept is niet alleen van toepassing op het gebied van lichamelijke gezondheid, maar ook op mentale, sociale en zingevinggezondheid. In dit artikel wordt ingegaan op de essentie van positieve gezondheid, hoe het in het onderwijs toegepast kan worden, en de rol van leraren, ouders en scholen bij de implementatie van dit gedachtegoed.

Wat is positieve gezondheid?

Positieve gezondheid is een brede benadering van gezondheid, die uitgaat van veerkracht en eigen regie. Het gaat erom dat mensen in staat zijn om zich aan te passen aan de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. In plaats van alleen op de afwezigheid van ziekte en beperkingen te focussen, richt positieve gezondheid zich op het vermogen van iemand om zich te ontwikkelen, te groeien en een betekenisvolle levensstijl te vormen. Dit concept is ontstaan vanuit het Institute for Positive Health (iPH), waar Machteld Huber als oprichter fungeert.

De kern van positieve gezondheid is dat gezondheid niet alleen betrekking heeft op lichamelijke gezondheid, maar ook op mentale, sociale en zingevinggezondheid. Er zijn zes dimensies die centraal staan in dit gedachtegoed: lichaamsfuncties, mentaal welzijn, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren. Deze dimensies helpen bij het bepalen van wat voor een persoon belangrijk is in zijn of haar gezondheid. De nadruk ligt hierop dat iemand zich bewust is van wat er voor hem of haar belangrijk is en dat hij of zij invloed kan uitoefenen op zijn of haar gezondheid.

De rol van het onderwijs

Het onderwijs heeft een belangrijke rol bij het bevorderen van positieve gezondheid. Onderwijsinstellingen kunnen leerlingen helpen om een brede blik op gezondheid te ontwikkelen. Door leerlingen te leren omgaan met hun eigen gezondheid, kunnen ze beter voor zichzelf opkomen en zich beter in het leven kunnen bewegen. Dit is vooral belangrijk in de jeugd, waar jongeren vaak te maken hebben met druk, stress en onzekerheid. Positieve gezondheid helpt bij het opbouwen van veerkracht en het leren omgaan met uitdagingen.

In het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs wordt positieve gezondheid steeds vaker onderdeel van het curriculum. Er zijn cursussen en trainingen ontwikkeld voor leraren en andere professionals, zodat ze positieve gezondheid op een effectieve manier kunnen toepassen in hun werk. Bijvoorbeeld de cursus Positieve Gezondheid: werken in het primair onderwijs, die gericht is op het stimuleren van veerkracht en eigen regie bij kinderen. Ook de basistraining Werken met Positieve Gezondheid in het onderwijs, die gedeeltelijk online en gedeeltelijk in groepen wordt gegeven, helpt leraren om in hun werk te leren werken met dit gedachtegoed.

Positieve gezondheid in het onderwijs: praktijkvoorbeelden

Er zijn verschillende voorbeelden van hoe positieve gezondheid in het onderwijs kan worden toegepast. Bijvoorbeeld, in het Leidsche Rijn College wordt positieve gezondheid integraal toegepast. Hierbij wordt de vraag gesteld: Wat is voor mij vandaag écht belangrijk? Door deze vraag regelmatig aan te vullen, leren leerlingen balans te houden in hun werk en te leren omgaan met uitdagingen. Deze aanpak helpt bij het opbouwen van veerkracht en het leren omgaan met de druk van het leven.

Bij het Greijdanus College in Zwolle wordt positieve gezondheid ook toegepast. Hierbij is er een deel van het ondersteuningsteam enthousiast geraakt en is er een plan gemaakt om het volgende jaar meer in de school te implementeren. Dit plan is gebaseerd op het lage drempelniveau en het bevorderen van een gemeenschappelijke doelstelling. Door samen te werken met andere professionals en leerlingen, wordt positieve gezondheid op een manier ingezet die past bij de school.

De invloed van positieve gezondheid op jongeren

Positieve gezondheid heeft een positieve invloed op jongeren. Door te leren omgaan met hun eigen gezondheid, kunnen jongeren beter voor zichzelf opkomen en zich beter in het leven kunnen bewegen. Dit helpt bij het opbouwen van veerkracht en het leren omgaan met de uitdagingen van het leven. Bovendien helpen jongeren bij het leren omgaan met hun eigen keuzes en invloed, wat hen helpt om gezonder en veerkrachtiger de uitdagingen van de arbeidsmarkt aan te kunnen.

In het onderwijs wordt ook veel aandacht besteed aan mentale gezondheid. Veel jongeren ervaren langdurige klachten zoals vermoeidheid en burn-out gerelateerde klachten, omdat ze veel druk ervaren en veerkracht missen. Door positieve gezondheid in het onderwijs in te zetten, leren jongeren hoe ze met deze uitdagingen om te gaan en hoe ze invloed kunnen uitoefenen op hun eigen gezondheid. Dit helpt bij het opbouwen van een gezonde levensstijl en het verminderen van mentale klachten.

De rol van ouders en verzorgenden

Ouders en verzorgenden spelen een belangrijke rol bij het bevorderen van positieve gezondheid. Ze kunnen helpen bij het opbouwen van een gezonde levensstijl en het leren omgaan met de uitdagingen van het leven. Door samen te werken met leraren en andere professionals, kunnen ouders helpen bij het bevorderen van positieve gezondheid in het onderwijs.

In het sociaal domein en binnen de gezondheidszorg wordt ook veel aandacht besteed aan positieve gezondheid. Door samen te werken met mantelzorgers en verzorgers, kunnen cliënten helpen bij het leren omgaan met hun eigen gezondheid en het opbouwen van veerkracht. Dit is vooral belangrijk voor mensen die last hebben van langdurige klachten of beperkingen.

Conclusie

Positieve gezondheid is een brede benadering van gezondheid, die uitgaat van veerkracht en eigen regie. In het onderwijs kan deze benadering helpen bij het opbouwen van een gezonde levensstijl en het leren omgaan met de uitdagingen van het leven. Door positieve gezondheid in het onderwijs in te zetten, leren jongeren hoe ze met hun eigen gezondheid om te gaan en hoe ze invloed kunnen uitoefenen op hun eigen welzijn. Dit helpt bij het opbouwen van een gezonde levensstijl en het verminderen van mentale klachten. Ouders, verzorgers en andere professionals spelen een belangrijke rol bij het bevorderen van positieve gezondheid in het onderwijs. Door samen te werken, kunnen ze helpen bij het opbouwen van een gezonde levensstijl en het leren omgaan met de uitdagingen van het leven.

Bronnen

1. Positieve Gezondheid in het onderwijs: ‘Geef jongeren de regie over hun gezondheid, dan worden ze écht gezien’
2. Positieve Gezondheid
3. Positieve Gezondheid
4. Positieve Gezondheid in het basisonderwijs
5. Positieve Gezondheid als basis voor welzijn en veerkracht in het voortgezet onderwijs
6. Positieve gezondheid in het mbo
7. Positieve Gezondheid past bij gezonde school