Pleegouders ondersteunen bij de opvoeding: een strategie voor betere samenwerking

Pleegouders spelen een cruciale rol in de opvoeding en ontwikkeling van pleegkinderen. De samenwerking met de biologische ouders, het opbouwen van een veilige relatie en het omgaan met trauma zijn belangrijke aspecten in het pleegzorgproces. In dit artikel wordt ingegaan op de manieren waarop pleegouders kunnen worden versterkt in hun opvoeding, met name via trainingen en begeleiding. De informatie is gebaseerd op de beschikbare bronnen, waaronder onderzoeken, trainingen en adviezen voor pleegouders.

Samenwerking tussen pleegouders en ouders

Een van de kernproblemen bij het pleegzorgproces is de samenwerking tussen pleegouders en de biologische ouders. Uit onderzoek blijkt dat veel pleegouders het belang van gedeeld opvoederschap zien, maar minder dan de helft (46%) van de pleegouders is positief over de huidige samenwerking met ouders. De samenwerking bestaat vooral uit het informeren van ouders, terwijl de opvoeding bij de pleegouders ligt. Van gedeeld opvoederschap is in de praktijk nauwelijks sprake. Dit suggereert dat er meer begeleiding en informatie nodig is om de samenwerking te versterken.

De term “gedeeld opvoederschap” wordt door sommige pleegouders als ongeschikt beschouwd. Ze stellen dat het belangrijker is om kleine dingen te doen, zoals een kaartje sturen of een cadeautje geven, om verbinding te creëren met de ouders. Het ligt aan de kleine dingen hoe een functionele relatie kan worden opgebouwd met de ouders van het pleegkind. De pleegzorgorganisaties moeten hierin meer ondersteuning bieden, zodat de samenwerking beter kan verlopen.

Ondersteuning voor pleegouders: trainingen en begeleiding

Om pleegouders te versterken in hun opvoeding, zijn er verschillende trainingen en cursussen beschikbaar. Deze zijn gericht op het omgaan met gedrag, trauma, hechting en samenwerking met ouders. De pleegzorgbegeleider kan de mogelijkheden met jullie bespreken. Daarnaast zijn er programma’s zoals PVO (Pleegouders Versterken in Opvoeden), die gericht zijn op pleegouders met kinderen die last hebben van moeilijk gedrag.

De PVO is een interventieprogramma dat is gebaseerd op de principes van Geweldloos Verzet. Het programma is ontwikkeld door Haim Omer, een psycholoog uit Israël. Het programma heeft als doel om pleegouders extra te ondersteunen in de opvoeding van pleegkinderen met moeilijk gedrag en te voorkomen dat de plaatsing vroegtijdig beëindigd wordt. De methode is wetenschappelijk onderzocht en de resultaten zijn veelbelovend.

Er is ook het PPI (Pleegouder – Pleegkind Interventie), dat gericht is op de beginnende relatie tussen pleegouder en pleegkind. Het doel is om tot een zo goed mogelijke hechting te komen. Het is een methode voor pleegouders en hun pleegkind met als doel om elkaar te begrijpen, te respecteren en een goede relatie met elkaar op te bouwen, om zo stress te reduceren.

Trauma en het omgaan met getraumatiseerde kinderen

Een groot deel van de pleegkinderen heeft te maken met trauma. De gevolgen van trauma zijn over het algemeen ernstig. Kinderen kunnen hierdoor moeilijk op zichzelf en een ander vertrouwen en hebben bijvoorbeeld moeite met hun emoties en gedrag. Hun relaties met u als pleegouder, met andere volwassenen en zelfs met hun leeftijdsgenoten kunnen instabiel of onvoorspelbaar zijn en de gebruikelijke opvoedingsmethoden werken vaak niet.

Het gedrag van getraumatiseerde kinderen kan leiden tot verwarring, wanhoop en onmacht bij opvoeders en vergroot het risico op afbreken van een plaatsing. Dit risico kan worden verkleind als pleegouders meer kennis hebben over trauma. XONAR biedt een training aan pleegouders die een pleegkind in huis hebben dat wellicht een trauma heeft meegemaakt.

Ondersteuning uit het netwerk

Verschillende onderzoeken wijzen uit dat netwerken zowel pleegouders als pleegkinderen kunnen ondersteunen. Hierbij kun je denken aan sociale netwerken en kennisnetwerken. Als je netwerken benut, kan dit bijdragen aan een succesvolle plaatsing van pleegzorgkinderen. Zo kun je het sociale netwerk gebruiken om broers en zussen in beeld te houden en om gedeelde werelden tussen pleegouders en biologische ouders binnen de pleegzorg te vermijden.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat ondersteuning uit het netwerk een positief effect heeft op opvoedingsstress en sommige opvoedgedragingen. Ondersteuning uit het netwerk kan daarom bijdragen aan de tevredenheid onder pleegouders en pleegkinderen.

Vertrouwen en uitdagingen

Vertrouwen is belangrijk als het gaat om een goede relatie tussen pleegkinderen en pleegouders te vormen. Negatieve ervaringen kunnen veel invloed hebben op dit vertrouwen. Pleegouders worden vaak geconfronteerd met uitdagingen: zij zorgen voor kinderen die als gevolg van negatieve vroege levenservaringen het risico lopen op onveilige gehechtheidsrelaties, gedragsproblemen en stress. Ondersteuning, door bijvoorbeeld opvoedinterventies, kan helpen bij regelmatig voorkomende uitdagingen in de opvoeding van kinderen met negatieve vroege ervaringen.

Samenwerking met ouders

Als pleegouder kun je veel betekenen voor een pleegkind. Dit begint met het opvoeden in een zo gewoon mogelijke thuis- en gezinssituatie. Jullie hebben vaak al een eigen manier van doen. Vooral als er ook eigen kinderen zijn. Voor hen is het belangrijk dat hun leven niet te veel verandert door de komst van een pleegkind.

Als pleegouder informatie uitwisselen met ouders Net als elke pleegouder kun je vragen hebben over opvoeden. Bespreek deze met de pleegzorgbegeleider en de ouders van het pleegkind. Zij weten wat wel en niet werkt bij hun kind. Bijvoorbeeld waar het kind rustig en blij van wordt. En welke culturele of religieuze routines belangrijk zijn voor het kind. Soms kan het pleegkind hier zelf ook meer over vertellen. Het is voor pleegkinderen en hun ouders belangrijk dat zij deze informatie kunnen delen. Jouw onbevooroordeelde en respectvolle houding helpt daarbij.

Conclusie

Pleegouders spelen een cruciale rol in de opvoeding en ontwikkeling van pleegkinderen. De samenwerking met de biologische ouders, het opbouwen van een veilige relatie en het omgaan met trauma zijn belangrijke aspecten in het pleegzorgproces. Om pleegouders te versterken in hun opvoeding, zijn er verschillende trainingen en cursussen beschikbaar. Deze zijn gericht op het omgaan met gedrag, trauma, hechting en samenwerking met ouders. De pleegzorgbegeleider kan de mogelijkheden met jullie bespreken. Daarnaast zijn er programma’s zoals PVO, die gericht zijn op pleegouders met kinderen die last hebben van moeilijk gedrag.

Ondersteuning uit het netwerk kan helpen bij regelmatig voorkomende uitdagingen in de opvoeding van kinderen met negatieve vroege ervaringen. Vertrouwen is belangrijk als het gaat om een goede relatie tussen pleegkinderen en pleegouders te vormen. Negatieve ervaringen kunnen veel invloed hebben op dit vertrouwen. Pleegouders worden vaak geconfronteerd met uitdagingen: zij zorgen voor kinderen die als gevolg van negatieve vroege levenservaringen het risico lopen op onveilige gehechtheidsrelaties, gedragsproblemen en stress. Ondersteuning, door bijvoorbeeld opvoedinterventies, kan helpen bij regelmatig voorkomende uitdagingen in de opvoeding van kinderen met negatieve vroege ervaringen.

Bronnen

1. Gedeeld opvoederschap: meer begeleiding nodig om kloof tussen beleid en praktijk te dichten
2. Pleegouders opvoeden met vallen en opstaan
3. Hoe ga ik om met de opvoeding van mijn pleegkind
4. Trainingen en cursussen
5. Informatie en hulp voor pleegouders
6. Ondersteuning pleegouders en pleegzorgbegeleiders
7. Pleegzorg-5-modules
8. Motocyclette onderdelen