De positie en opvoeding van kinderen in Italië: culturele verschillen en uitdagingen
juli 10, 2025
De opvoeding van kinderen is een complexe taak waarin ouders vaak hulp nodig hebben. In Nederland zijn er verschillende programma’s ontwikkeld die ouders ondersteunen bij het omgaan met uitdagingen in de opvoeding. Deze programma’s variëren van cursussen en trainingen tot online hulpmiddelen en intensieve begeleiding. In dit artikel worden de belangrijkste programma’s, hun werking en de effectiviteit ervan besproken, gebaseerd op de beschikbare informatie uit de bronnen.
Ondersteuning voor ouders: Overzicht van de beschikbare programma’s
Er zijn diverse programma’s gericht op het versterken van de opvoedingsvaardigheden van ouders. Deze programma’s kunnen worden ingedeeld in categorieën, zoals cursussen, online programma’s, intensieve begeleiding en preventieve interventies. De keuze voor een specifiek programma hangt af van de leeftijd van het kind, de aard van de problemen en de wensen van de ouder.
Cursussen en trainingen
Een van de bekendste programma’s is Triple P Online, een online opvoedondersteuningsprogramma dat gericht is op ouders van kinderen tot 18 jaar. Het programma bestaat uit verschillende modules, afhankelijk van de leeftijd van het kind. Voor jonge kinderen zijn er acht modules, terwijl voor tieners zes modules beschikbaar zijn. Triple P Online biedt eenvoudige strategieën om positief gedrag te stimuleren en omgaan met ongewenst gedrag. Het programma is goed bereikbaar en kan op elk moment worden gevolgd, waardoor het geschikt is voor ouders die weinig tijd hebben of liever zelfstandig werken.
Een ander voorbeeld is Stap voor Stap, een methode die gericht is op ouders met kinderen van 0 tot 4 jaar. Deze methode helpt bij het oplossen van opvoedingsproblemen via een probleemoplossend gesprek. De methode is goed uitgewerkt en kan worden toegepast in verschillende beroepsgroepen, zoals jeugdverpleegkundigen en pedagogen. Er is nog geen effectonderzoek gedaan naar de effectiviteit van de methode, maar de opbouw is duidelijk en herbruikbaar.
Online programma’s
KopOpOuders Online is een online cursus voor ouders en partners van ouders met psychische en/of verslavingsproblemen. Het programma is gericht op het bevorderen van het psychosociale welzijn van de kinderen door de opvoedcompetentie van de ouders te vergroten. De cursus bestaat uit acht wekelijkse bijeenkomsten in een gesloten chatbox, waardoor ouders zich veilig en beschermd kunnen uiten. De cursus is gericht op ouders met kinderen van 1 tot 18 jaar.
Rust in Ouderschap is een online programma dat gericht is op ouders met kinderen van diverse leeftijden. Het programma biedt cursussen, werkboeken en scripts, en stelt ouders in staat om in hun eigen tempo te werken. De cursussen richten zich op verschillende aspecten van opvoeden, zoals het stellen van grenzen, het omgaan met drukke kinderen en het beheersen van emoties. De cursussen zijn beschikbaar via een overzichtelijke online leeromgeving, waardoor ouders zich eenvoudig kunnen aanmelden en het programma kunnen volgen.
Intensieve begeleiding
Jeugdhulp Thuis is een intensief programma voor gezinnen met kinderen van 0 tot 18 jaar die ernstige en complexe problemen hebben. Het programma richt zich op het opbouwen van een aanvaardbare opvoedingsituatie in het gezin. De hulpverlener werkt intensief met het gezin samen en probeert vooral de sociale steun rond het gezin te versterken.
Beter met Thuis is een intensief gezinsgericht programma voor kinderen van 6 tot 15 jaar en hun gezinnen. Het programma is gericht op het behandelen van de problemen van de jeugdigen, het ontlasten van ouders en kind, het vergroten van de opvoedingscompetentie van de ouders, het bevorderen van de communicatie binnen het gezin en het optimaal benutten van het sociale netwerk van het gezin. Dit programma is bedoeld voor gezinnen met ernstige problemen, waardoor het een intensieve begeleiding biedt.
Preventieve programma’s
Stevig Ouderschap is een programma dat bestaat uit zes preventieve huisbezoeken, die worden afgelegd door een jeugdverpleegkundige in gezinnen met een pasgeboren kind gedurende de eerste 18 maanden. Het programma is bedoeld voor gezinnen met een verhoogd risico op opvoedingsproblematiek. De effectiviteit van de interventie is onderzocht in een RCT, waarbij ouders in de interventiegroep significant minder gebruik maakten van medische en psychische zorg in vergelijking met de controlegroep.
Home-Start is een preventieprogramma waarbij getrainde vrijwilligers ouders met ten minste één kind van zes jaar of jonger ondersteuning bieden in de thuissituatie. De interventie richt zich op het voorkomen van alledaagse problemen die uitgroeien tot ernstige en langdurige problemen. De effectiviteit van Home-Start wordt getest in een RCT, samen met Triple P niveau 4.
Ouders met kinderen met gedragsproblemen
Er zijn verschillende programma’s die gericht zijn op ouders van kinderen met gedragsproblemen. Triple P Online is geschikt voor ouders van kinderen tot 12 jaar, terwijl er ook een versie voor ouders van tieners beschikbaar is. De modules van het programma bevatten korte filmpjes en oefeningen, die ouders zelfstandig kunnen doorlopen of in combinatie met ondersteuning door een professional. Het programma helpt ouders bij het omgaan met ongewenst gedrag van hun kinderen.
Oplossingsgericht opvoeden is een programma dat gericht is op ouders van kinderen tussen de 2 en 16 jaar, die graag een positievere sfeer binnen het gezin willen en zich zorgen maken over bijvoorbeeld veel ruzies in het gezin. Het programma richt zich op positiviteit, emoties, communicatie en het doorbreken van patronen binnen het gezin.
Ouders met kinderen met ADHD
Triple P Online is ook geschikt voor ouders van kinderen met ADHD. Onderzoek heeft aangetoond dat het programma ADHD-symptomen bij kleuters kan verminderen. De cursus helpt ouders bij het omgaan met het gedrag van hun kinderen, waardoor het programma een nuttig hulpmiddel is voor ouders van kinderen met ADHD.
Ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd
Opvoeden & Zo is een oudercursus gericht op het vergroten van de opvoedingscompetentie van ouders met een kind in de basisschoolleeftijd. De cursus is ontwikkeld door het NIZW en is momenteel eigendom van het NJi. De cursus heeft meer effect bij ouders met een lage sociaal-economische status dan bij ouders met een hoge sociaal-economische status. Ouders hebben meer zelfvertrouwen, letten meer op positieve zaken bij hun kinderen en slaan minder.
Peuter in Zicht! is een oudercursus voor ouders van peuters, bestaande uit vier tot zeven bijeenkomsten. De cursus is bestemd voor gezinnen in gewone opvoedingssituaties of met (dreigende) opvoedproblemen. Er is geen effectonderzoek uitgevoerd naar Peuter in Zicht!, maar er is evaluatieonderzoek verricht waarin onderzocht is wat ouders leren van de cursus.
Ouders met kinderen met mentale en psychische problemen
KopOpOuders Online is een online cursus voor ouders en partners van ouders met psychische en/of verslavingsproblemen. Het programma is gericht op het bevorderen van het psychosociale welzijn van de kinderen door de opvoedcompetentie van de ouders te vergroten. De cursus bestaat uit acht wekelijkse bijeenkomsten in een gesloten chatbox, waardoor ouders zich veilig en beschermd kunnen uiten.
Beter Omgaan met Pubers is een opvoedingscursus voor laagopgeleide ouders van pubers in de leeftijd van 12 tot 18 jaar. Doel is te voorkomen dat problemen met de pubers escaleren en hulpverlening nodig is.
Ouders met kinderen in een echtscheidingssituatie
KIES – kinderen in echtscheidingssituaties is een spel-praatgroep voor kinderen van gescheiden ouders. Onder leiding van een KIES-coach wordt in acht bijeenkomsten gewerkt aan de verwerking van de echtscheiding van de ouders. Voor ouders is er een informatiebijeenkomst en voor leerkrachten de mogelijkheid van deskundigheidsbevordering. Een beperkt onderzoek naar de effecten van KIES heeft uitgewezen dat kinderen die het programma hebben gevolgd de scheiding beter begrijpen, zich iets beter voelen en minder last hebben van depressieve gevoelens dan kinderen die op de wachtlijst staan.
Ouders met kinderen in een moedertaalverschillende situatie
Triple P Online is beschikbaar in verschillende talen, waardoor ouders die geen Nederlandstalig zijn ook ondersteuning kunnen krijgen. Het programma biedt dus ook een oplossing voor ouders in een moedertaalverschillende situatie.
Effectiviteit van de programma’s
De effectiviteit van de programma’s varieert per programma en per doelgroep. Sommige programma’s hebben onderzoek ondersteund, terwijl andere programma’s nog geen effectonderzoek hebben ondergaan. De meeste programma’s die in de bronnen worden genoemd, hebben een beperkt onderzoek ondersteund, waardoor de effectiviteit van deze programma’s nog niet volledig duidelijk is. Er is wel sprake van positieve invloeden op de houding van de ouders, de opvoedingsvaardigheden en het gedrag van het kind.
Triple P Online heeft een positieve invloed op de houding van de ouders en heeft effect op het gedrag van het kind. Onderzoek laat zien dat sociale-, emotionele- en gedragsproblemen bij kinderen afnemen als gevolg van de cursus. Ouders geven aan meer vertrouwen te hebben in het omgaan met ongewenst gedrag van kinderen. Ook ervaren ze minder stress, woede en conflicten over de opvoeding. Al na 3 sessies zijn er significante gedragsveranderingen te zien.
Home-Start is een preventieprogramma waarbij getrainde vrijwilligers ouders met ten minste één kind van zes jaar of jonger ondersteuning bieden in de thuissituatie. De effectiviteit van Home-Start wordt getest in een RCT, samen met Triple P niveau 4. De interventie heeft een positieve invloed op de houding van de ouders en heeft effect op het gedrag van het kind.
Stevig Ouderschap heeft een positieve invloed op de houding van de ouders en heeft effect op het gedrag van het kind. Onderzoek heeft aangetoond dat de interventie bescheiden effecten sorteert die passend zijn bij het onderzoeksformat.
Conclusie
De beschikbare programma’s bieden ouders verschillende opties om hun opvoedingsproblemen te beheren. De keuze voor een specifiek programma hangt af van de leeftijd van het kind, de aard van de problemen en de wensen van de ouder. De meeste programma’s hebben een beperkt onderzoek ondersteund, waardoor de effectiviteit van deze programma’s nog niet volledig duidelijk is. Het is echter duidelijk dat deze programma’s een waardevolle ondersteuning kunnen bieden voor ouders die met uitdagingen in de opvoeding te maken hebben.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
