Ondersteuning en programma’s voor moeilijk opvoedbare kinderen
juli 10, 2025
Ouderschap is een complexe en intensieve taak, met name bij het opvoeden van kleine kinderen. Het is van belang dat ouders zich realiseren dat ze niet alleen hoeven te werken aan de opvoeding van hun kinderen. Er is een duidelijke behoefte aan ondersteuning van het informele netwerk en professionele hulp. Dit artikel bespreekt de kernprincipes van het opvoeden van kleine kinderen, met aandacht voor veilige banden, structuur, grenzen, en de rol van ouders in de ontwikkeling van hun kind.
Ouderschap is meer dan het opvoeden van kinderen. Het is een onvoorwaardelijke en tijdloze verbintenis van een volwassene met zijn of haar kinderen. Het is een belangrijk deel van de identiteit, een manier van bestaan. Dat maakt ouderschap ook kwetsbaar: als het opvoeden van kinderen niet vanzelf gaat, kunnen ouders dat voelen als falen.
Het opvoeden van kinderen is een hele klus. Het vraagt nogal wat van ouders om kinderen een veilige en warme basis te geven om gezond op te groeien. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de zorg, opvoeding en begeleiding van hun kinderen. Ook al willen alle ouders het beste doen voor hun kinderen, dat is niet altijd makkelijk en lukt sommige ouders niet alleen.
Bij het opvoeden van kleine kinderen is het van belang om een veilige en stimulerende omgeving te bieden. Dit helpt het kind om de wereld te ontdekken. Daarnaast is het belangrijk om positieve ondersteuning te geven. Het belonen van gedrag vergroot de kans dat het kind dit gedrag vaker laat zien. Geef het kind bijvoorbeeld een compliment wanneer het speelgoed heeft opgeruimd. Of moedig het kind aan bij het leren van nieuwe dingen.
Bij het opvoeden van kinderen is het ook belangrijk om passende regels te stellen. Duidelijkheid en voorspelbaarheid zijn belangrijk voor de ontwikkeling van het kind. Probeer zoveel mogelijk duidelijke regels te stellen. En op een heldere manier te vertellen wat je van je kind verwacht. Daarnaast is het belangrijk om haalbare verwachtingen te stellen. Elk kind ontwikkelt zich in een eigen tempo. Voor je als ouder is het belangrijk dat je verwachtingen passen bij de ontwikkeling van je kind. Fouten maken hoort erbij en je kind kan niet alles in één keer.
In de ontwikkelingsfase van 0 tot 2 jaar is de belangrijkste taak het opbouwen van een veilige band met de opvoeders. Dit noemen we hechting. In deze fase leert het kind omgaan met andere mensen. Het leert verschil te zien tussen de ouder en een vreemde. Ook leert het kind bewust te spelen met voorwerpen en te spelen naast andere kinderen. Het leert dat het een eigen persoon is, een individu. In deze fase ontwikkelt het kind ook lichaamsbeheersing. Denk bijvoorbeeld aan het vastpakken van speelgoed, zitten, kruipen, enzovoort.
In de fase van 2 tot 4 jaar ontwikkelt het kind zich verder. Het wordt steeds zelfstandiger en kan ook emoties steeds beter herkennen en aanpassen. Het leert omgaan met bijvoorbeeld vervoer, geld en media. Schoolse vaardigheden ontwikkelen zich verder. Zo leert het kind lezen, schrijven en rekenen. Hoe ouder het kind wordt, hoe belangrijker de relatie met leeftijdsgenoten is. Het kind kan zich steeds beter in anderen verplaatsen.
Kinderen hebben grenzen nodig, die werken als kaders. Grenzen bieden veiligheid. Binnen die kaders kunnen ze ontspannen ontdekken en leren omdat ze zich geen zorgen hoeven te maken over wat er buiten die kaders gebeurt. Papa en mama zorgen daar immers voor.
Kinderen moeten tegen de grenzen van hun ouders aanlopen, omdat ze dan leren zichzelf te beheersen, rekening te houden met een ander en zichzelf gerust te stellen. Dat betekent niet dat je als ouder de grenzen van je kind bepaalt, jij kan alleen spreken voor jouw grenzen. Veel ouders proberen al pratend en overtuigend het gedrag van hun kind te veranderen, maar dat gaat vaak zonder consequenties. Daarnaast geven al die woorden input voor discussie. En kunnen pubers voelen dat je ze wil veranderen (wil je niet maar wel dat ze verstandige keuzes maken). In hun zoektocht naar hun identiteit zullen ze dat stevig beschermen met verzet.
Als je het kind op de eerste plaats zet, kies je niet tegen de ouder. Want het belang van het kind en het belang van de ouder lopen parallel. Als je zorg hebt voor de veiligheid van een kind is dat ook in het belang van ouders. Want juist zij willen dat het hun kind goed gaat. Zo werk je samen met ouders.
Heb je niet kunnen vinden wat je zoekt, of heb je nog een vraag? Laat het hier weten, dan nemen we contact met je op.
Als ouder is het belangrijk dat je de zelfstandigheid van je kind stimuleert. Je kunt sociaal gedrag aanmoedigen door je kind te helpen met leeftijdsgenoten om te gaan. Het is belangrijk dat je regels en grenzen aan je kind uitlegt. Ook mediaopvoeding – denk aan beeldschermtijd – komt aan de orde.
Ouderschap is meer dan het opvoeden van kinderen. Het is een onvoorwaardelijke en tijdloze verbintenis van een volwassene met zijn of haar kinderen. Het is een belangrijk deel van de identiteit, een manier van bestaan. Dat maakt ouderschap ook kwetsbaar: als het opvoeden van kinderen niet vanzelf gaat, kunnen ouders dat voelen als falen.
Het opvoeden van kinderen is een hele klus. Het vraagt nogal wat van ouders om kinderen een veilige en warme basis te geven om gezond op te groeien. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de zorg, opvoeding en begeleiding van hun kinderen. Ook al willen alle ouders het beste doen voor hun kinderen, dat is niet altijd makkelijk en lukt sommige ouders niet alleen.
Als je als professional ouders bijstaat in het opvoeden van hun kind, is een respectvolle, positieve en belangstellende benadering van hun ouderschap heel belangrijk. Ouderschap is meer dan het opvoeden van kinderen. Het is een onvoorwaardelijke en tijdloze verbintenis van een volwassene met zijn of haar kinderen. Het is een belangrijk deel van de identiteit, een manier van bestaan. Dat maakt ouderschap ook kwetsbaar: als het opvoeden van kinderen niet vanzelf gaat, kunnen ouders dat voelen als falen.
Het opvoeden van kinderen is een hele klus. Het vraagt nogal wat van ouders om kinderen een veilige en warme basis te geven om gezond op te groeien. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de zorg, opvoeding en begeleiding van hun kinderen. Ook al willen alle ouders het beste doen voor hun kinderen, dat is niet altijd makkelijk en lukt sommige ouders niet alleen.
Het VN-Kinderrechtencomité heeft General Comment nr. 7 opgesteld omdat het weinig informatie las over kinderrechten van jonge kinderen in de landenrapportages. Met de term ‘vroege kinder-jaren’ doelt het VN-Kinderrechtencomité op kinderen vanaf de geboorte tot aan de leeftijd waarop ze naar school gaan. Grofweg gaat het om alle kinderen van 0 tot 8 jaar. Met dit General Comment wil het VN-Kinderrechtencomité benadrukken dat de kinderrechten uit het VN-Kinderrechten-verdrag ook gelden voor jonge kinderen en dat lidstaten ook verplichtingen hebben jegens hen.
De vroege kindertijd is een belangrijke periode in het leven van een kind. De eerste levensjaren vormen de basis voor de fysieke en mentale gezondheid. En voor de persoonlijke en culturele identiteit van een kind. Dit is ook de periode waarin een kind belangrijke kinderrechten kan realiseren. Voor de uitoefening van hun kinderrechten is het voor jonge kinderen noodzakelijk dat zij begeleiding en fysieke en emotionele verzorging ontvangen. Daarbij moeten jonge kinderen voldoende ruimte krijgen om te spelen, te ontdekken en te leren. Het is van groot belang dat kinderrechten in de vroege kindertijd worden geïmplementeerd. Zo kan voorkomen worden dat kinderen later in hun ontwikkelingen problemen krijgen.
Ouders hebben de eerste verantwoordelijkheid voor het verzorgen en opvoeden van hun kind. In de leeftijd van 0 tot 8 jaar zijn kinderen het meest afhankelijk van hun ouders. Juist voor deze jonge kinderen is dus sprake van de meest uitgebreide en intensieve ouderlijke verantwoordelijkheid. Die verantwoordelijkheid is verbonden met alle aspecten van het leven en welzijn van kinderen.
De Staat is verplicht om ouders passend hulp en bijstand te bieden als zij dat nodig hebben. Dit betekent dat Staten in voldoende mate moeten investeren in de vaardigheden, mogelijkheden, middelen en persoonlijke verbondenheid die ouders ten opzichte van hun kind hebben. Van belang is dat Staten maatregelen nemen om het besef van ouders over hun rol in de jonge levensjaren van het kind te verhogen. Maar ook dat ouders daarbij in voldoende mate worden ondersteund en dat de nodige hulp beschikbaar wordt gesteld. Tot slot dienen staten te voorkomen dat het kind van zijn of haar ouders wordt gescheiden. Tenzij dit in het belang van het kind is. Jonge kinderen zijn namelijk extreem kwetsbaar voor de negatieve gevolgen die een dergelijke scheiding met zich meebrengt. Dit komt door hun grote fysieke en emotionele afhankelijkheid van hun ouders.
Het opvoeden van kleine kinderen is een complexe taak. Het vereist een combinatie van veilige banden, structuur, grenzen, en ondersteuning van het netwerk en professionele hulp. Ouderschap is een onvoorwaardelijke verbintenis die kwetsbaar maakt. Het opvoeden van kinderen is een klus die veel van ouders vraagt. De rol van de ouder in de ontwikkeling van het kind is van groot belang. De ontwikkelingsfasen en opvoedtaken moeten worden begrepen en aangepast aan het kind. Structuur, grenzen en het opvoeden van kinderen zijn essentieel. Ondersteuning en hulp bij het opvoeden zijn van belang. De rol van het netwerk en professionele hulp is cruciaal. Het VN-Kinderrechtencomité benadrukt de kinderrechten in de vroege kindertijd. Ondersteuning van de staat is van belang voor de veiligheid en het welzijn van jonge kinderen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet