Het Opvoedings- en Ondersteuningsprogramma voor Kinderen met (Z)EVMB

Het Opvoedings- en Ondersteuningsprogramma, ook wel bekend als Perspectief, is een methode die gericht is op het ondersteunen van kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB). Dit programma is ontwikkeld door prof. dr. Carla Vlaskamp en is bedoeld om zorgprofessionals te helpen bij het begrijpen en ondersteunen van deze groep mensen. Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen. Het doel van het programma is om de persoon met ZEVMB te helpen zich optimaal te ontwikkelen door de juiste ondersteuning te bieden die aansluit bij de wensen en behoeften van de persoon.

Wat is het Opvoedings- en Ondersteuningsprogramma?

Het Opvoedings- en Ondersteuningsprogramma is een methode die gericht is op het begrijpen van de persoon met ZEVMB. Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen. Het programma is bedoeld om zorgprofessionals te helpen bij het begrijpen en ondersteunen van deze groep mensen. Het programma is ontwikkeld door prof. dr. Carla Vlaskamp en is gericht op het helpen van kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB). Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen.

Het programma is bedoeld om zorgprofessionals te helpen bij het begrijpen en ondersteunen van deze groep mensen. Het programma is ontwikkeld door prof. dr. Carla Vlaskamp en is gericht op het helpen van kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB). Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen.

Doel en Doelgroep

Het programma is gericht op het helpen van kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB). De doelgroep bestaat uit kinderen en volwassenen met een geschat IQ van minder dan 25 punten en zeer ernstige motorische beperkingen. Het programma is ontwikkeld door prof. dr. Carla Vlaskamp en is bedoeld om zorgprofessionals te helpen bij het begrijpen en ondersteunen van deze groep mensen. Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen.

Het programma is bedoeld om zorgprofessionals te helpen bij het begrijpen en ondersteunen van deze groep mensen. Het programma is ontwikkeld door prof. dr. Carla Vlaskamp en is gericht op het helpen van kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB). Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen.

De kern van het programma

Het programma is gebaseerd op de visie dat mensen met ZEVMB een relatie kunnen aangaan met hun omgeving en zo hun wensen en behoeften helder kunnen maken. De basis van deze methode is de relatie tussen de persoon met ZEVMB en de mensen om hem of haar heen. Daarin is ieder gedrag, hoe klein ook, een signaal waarmee hij of zij iets wil vertellen. Het is aan ouders/familie en zorgprofessionals om dit signaal te begrijpen. En samen op zoek te gaan naar een passend antwoord. Een goede samenwerking tussen ouders/familie en de zorgprofessionals is daarbij onmisbaar.

Het programma is gericht op het bieden van perspectief op de lange termijn, door middel van hoofddoelen en werkdoelen op korte termijn. De werkdoelen zijn gericht op onderzoeken en stimuleren van concrete stapjes in de ontwikkeling en worden geëvalueerd met de GAS (Goal Attainment Scale). De visie van de methode is dat ook mensen met ZEVMB een relatie aan kunnen gaan met hun omgeving en zo hun wensen en behoeften duidelijk kunnen maken. In het Handboek Verstandelijke beperkingen: 24 succesvolle methoden is een hoofdstuk opgenomen over deze methode.

Werken met het programma

Het programma is gebaseerd op een relationele visie (normatief uitgangspunt) als het gaat om de ondersteuning van mensen met ZEVMB. Deze visie houdt in dat mensen met ZEVMB, net als ieder ander recht hebben op een situatie waarin zij tot optimale ontplooiing kunnen komen van hun mogelijkheden en sturing kunnen hebben op hun eigen bestaan. Vanwege hun afhankelijkheid van de omgeving is dit alleen mogelijk indien er een wederkerige relatie ontstaat tussen de persoon en zijn omgeving. Deze relatie staat onder druk door visie- en kennisgebrek, door het onvoldoende helder stellen van een opvoedingsperspectief (wat wil de persoon met beperkingen? waar moet aan gewerkt worden?), door intuïtief werken (evaluatie ontbreekt) en door fragmentatie en discontinuïteit (niet methodisch, systematisch en interdisciplinair werken) binnen de ondersteuning. Ook staat deze relatie onder druk door de non-verbale en idiosyncratische manier van communiceren van de persoon. Hierdoor is het voor de omgeving lastig signalen te herkennen en hier adequaat op te reageren waardoor de kwaliteit van ondersteuning mogelijk tekortschiet wat kan leiden tot onnodige achteruitgang in vaardigheden, en/of het onvoldoende benutten van mogelijkheden. Tevens kan het leiden tot verergering van gezondheidsproblemen (onder meer toename van chronische pijn, motorische inactiviteit, dysfagie, obstipatie, slaapproblemen) en toename van gedrandsproblemen (onder meer stereotiep gedrag, automutilatie).

Implementatie en toepassing

Het programma is in de praktijk goed uitvoerbaar en werkzaam gebleken. Gedegen van opzet en stapsgewijs uit te voeren. Een sterk punt is dat ‘directe medewerkers’ na toepassing van het programma minder handelingsverlegen zijn. De methode is beoordeeld door de Erkenningscommissie gehandicaptenzorg als ‘effectief volgens goede aanwijzingen'. Volgens de commissie (02-07-2015) is de methode in de praktijk goed uitvoerbaar en werkzaam gebleken. De structuur is helder en daardoor via stappen uitvoerbaar. Een sterk punt is dat ‘directe medewerkers’ na toepassing van het programma minder handelingsverlegen zijn.

De methode is gericht op het bieden van perspectief op de lange termijn, door middel van hoofddoelen en werkdoelen op korte termijn. De werkdoelen zijn gericht op onderzoeken en stimuleren van concrete stapjes in de ontwikkeling en worden geëvalueerd met de GAS (Goal Attainment Scale). De visie van de methode is dat ook mensen met ZEVMB een relatie aan kunnen gaan met hun omgeving en zo hun wensen en behoeften duidelijk kunnen maken. In het Handboek Verstandelijke beperkingen: 24 succesvolle methoden is een hoofdstuk opgenomen over deze methode.

Samenwerking en ondersteuning

De methode is gericht op het helpen van kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB). De methode is ontwikkeld door prof. dr. Carla Vlaskamp en is bedoeld om zorgprofessionals te helpen bij het begrijpen en ondersteunen van deze groep mensen. Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen.

Het programma is gericht op het helpen van kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB). De methode is ontwikkeld door prof. dr. Carla Vlaskamp en is bedoeld om zorgprofessionals te helpen bij het begrijpen en ondersteunen van deze groep mensen. Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen.

Conclusie

Het Opvoedings- en Ondersteuningsprogramma, ook wel bekend als Perspectief, is een methode die gericht is op het ondersteunen van kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB). Dit programma is ontwikkeld door prof. dr. Carla Vlaskamp en is bedoeld om zorgprofessionals te helpen bij het begrijpen en ondersteunen van deze groep mensen. Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen. Het programma is gericht op het helpen van kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB). Het programma is ontwikkeld door prof. dr. Carla Vlaskamp en is bedoeld om zorgprofessionals te helpen bij het begrijpen en ondersteunen van deze groep mensen. Het programma is ontstaan uit het opvoedings- en ondersteuningsprogramma van de Methode Vlaskamp en heeft sindsdien een nieuwe naam gekregen.

Bronnen

1. Mensen met (Z)EVMB ondersteunen, hoe doe je dat
2. Boek: Programma Perspectief
3. Perspectief
4. Onderzoek wijst uit dat werken met het programma leidt tot een betere interpretatie van het gedrag van de persoon met beperkingen door de zorgprofessional én een betere aansluiting van de ondersteuning aan de behoeften van de beschreven persoon
5. Kinderen en volwassenen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB; geschat IQ < 25 punten en zeer ernstige motorische beperkingen)
6. Perspectief