Pubers opvoeden: een uitdaging met veel ruimte voor begrip en hulp
juli 10, 2025
In de puberteit ontwikkelen jongeren zich op veel gebieden, waaronder seksueel. Het is belangrijk dat ouders en verzorgers hierover goed geïnformeerd zijn en op de juiste manier met hun kinderen kunnen praten. De seksuele opvoeding van tieners speelt een centrale rol in het ontwikkelen van een gezonde houding ten opzichte van seksualiteit, relaties en hun eigen lichaam. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van de seksuele opvoeding van tieners besproken, met aandacht voor het begrijpen van seksuele ontwikkeling, het aanbieden van informatie, en het bevorderen van veiligheid en zelfvertrouwen.
Seksuele ontwikkeling van tieners
Vanaf de leeftijd van 12 jaar begint de puberteit, wat leidt tot veranderingen in lichaam en geest. Jongeren worden verliefd, gaan relaties aangaan en worden seksueel actiever. Ze hebben ruimte nodig om te experimenteren en te ontdekken wat ze belangrijk vinden. De seksuele ontwikkeling van tieners begint al vanaf hun geboorte, maar wordt pas in de puberteit duidelijk zichtbaar. Tijdens deze fase leren jongeren hun lichaam kennen en ontdekken ze hun eigen seksualiteit.
In de leeftijd van 9 tot 12 jaar begint de puberteit bij veel kinderen. Het is belangrijk dat ouders hierover beginnen te praten, zodat het kind weet wat er met hem of haar gebeurt. De seksuele gevoelens van jongeren zijn normaal en horen bij de seksuele ontwikkeling van jongens en meisjes. Sommige kinderen ervaren een eerste orgasme voordat ze hun dertiende vieren.
Het lichaam van jongeren verandert ook in andere opzichten. Bij meisjes begint de menstruatie, en bij jongens kunnen erecties optreden zonder dat ze dat willen. Dit is normaal, maar kan ongemakkelijk zijn. Het is belangrijk om dit met het kind te bespreken en te laten weten dat het niet altijd betekent dat ze seksueel opgewonden zijn.
Seksuele opvoeding en de rol van ouders
Ouders spelen een belangrijke rol in de seksuele opvoeding van hun kinderen. Ze zijn een partner in de seksuele opvoeding van hun kinderen. De ouderfolders op Lang Leve de Liefde helpen ouders bij het praten met hun kind over relaties en seks. Ook praten over social media met kinderen kan helpen.
Een goede seksuele opvoeding is van belang om ervoor te zorgen dat het kind beter voor zichzelf kan opkomen in relaties, weet wanneer het aan verkering en seks toe is, en wensen en grenzen van anderen kan respecteren. Het is belangrijk dat ouders open communicatie hebben met hun kind en bereid zijn om vragen te beantwoorden.
Ouders kunnen hun kind helpen bij het leren van veilig vrijen, het opstellen van grenzen en het begrijpen van seksuele voorkeuren. Ze moeten ook aandacht besteden aan de onzekerheid over het lichaam. Meisjes zijn vaak minder tevreden over hun lichaam dan jongens. De onzekerheid over het lichaam speelt ook tijdens seks. Meisjes voelen zich dan vaker onzeker over hoe ze er bloot uit zien.
Seksueel gedrag en risico's
Jongeren doen stap voor stap meer seksuele ervaring op: ze gaan verder dan alleen zoenen en strelen. Rond de 15 jaar heeft de helft van de jongeren al eens getongzoend. En rond de 17 jaar heeft de helft van de jongeren ervaring met vingeren of aftrekken. Tegen de 18 jaar heeft de helft van de jongeren orale seks gehad. De helft van de jongeren van 18 jaar heeft ervaring met geslachtsgemeenschap.
Zowel jongens als meisjes doen aan zelfbevrediging (masturbatie) op deze leeftijd. Op deze manier leren ze hun eigen lichaam kennen en leren ze wat ze wel en niet prettig vinden. Masturbatie kan ook een vorm van ontspanning zijn. Als je je kind seksuele voorlichting geeft, praat dan ook over masturbatie.
Het is belangrijk om te weten dat seksueel gedrag niet altijd veilig is. De kans op seksueel overvallen of ongeoorloofd gedrag is aanwezig. Het is daarom belangrijk dat jongeren weten wat ze wel en niet willen op seksueel gebied. Ze kunnen beter hun wensen en grenzen aangeven en laten zich minder snel onder druk zetten om verder te gaan dan ze eigenlijk willen.
Hulp bij seksuele ontwikkeling
Als professional help je pubers bij hun seksuele ontwikkeling door het bespreekbaar te maken met hen en met hun ouders. Bij het bespreekbaar maken van de seksuele ontwikkeling kun je ingaan op de lichamelijke veranderingen, de waarden en normen van gedrag, maar ook uitleggen dat er grenzen zijn en dat deze grenzen voor iedereen verschillend zijn.
Het is belangrijk dat je weet waar de jongere mee bezig is, offline én online. Open communicatie is essentieel. Als je open vragen stelt, nodig je de jongere uit om iets te vertellen. Sta ook open voor wat de jongere zelf aan jou vertelt.
Er zijn hulpmiddelen om met je kind over liefde en seks te praten. Er zijn boeken voor verschillende leeftijden. Vraag er eens naar bij de (kinder)boekhandel of bibliotheek. Of kijk samen naar afleveringen van Dokter Corrie op Schooltv.nl of de serie Oogappels op NPOstart.nl. Je kunt tijdens het kijken op een luchtige manier jouw toelichting geven.
Aseksualiteit en onzekerheid
Niet alle jongeren ervaren deze nieuwsgierigheid naar seks. Soms komt dit later, soms helemaal niet. Dit kan betekenen dat iemand aseksueel is. Meer informatie vind je op de website van de Nederlandse Organisatie Aseksualiteit.
Het is belangrijk om te weten dat het normaal is dat kinderen wel eens onzeker zijn in de puberteit, over hun lichaam bijvoorbeeld, of hun populariteit, of de eerste keer verliefd zijn. Ga daarover met hen in gesprek.
Aanbevelingen voor ouders
Ouders moeten weten dat ze hun kind altijd bij kunnen horen als er iets is. Ze moeten open zijn voor vragen en bereid zijn om met hun kind te praten. Het is belangrijk om te weten dat je kind altijd bij jou terecht kan als er iets is.
Een goed voorbeeld is belangrijk. Zorg dat je kind zich kan spiegelen aan ouders die liefdevol en met warmte met elkaar omgaan. De kans is groot dat hij of zij die houding overneemt.
Het is belangrijk om met je kind te praten over seksualiteit, maar ook over de gevolgen van seksueel gedrag. Je moet weten dat je kind kan kijken op betrouwbare websites, zoals die van Sense. Daar staan allerlei weetjes en tips en je kind kan er vragen stellen.
Conclusie
De seksuele opvoeding van tieners is een belangrijk onderdeel van hun ontwikkeling. Het is belangrijk dat ouders en verzorgers hierover goed geïnformeerd zijn en op de juiste manier met hun kinderen kunnen praten. De seksuele ontwikkeling van tieners begint al vanaf hun geboorte, maar wordt pas in de puberteit duidelijk zichtbaar. Tijdens deze fase leren jongeren hun lichaam kennen en ontdekken ze hun eigen seksualiteit.
Het is belangrijk dat ouders open communicatie hebben met hun kind en bereid zijn om vragen te beantwoorden. Ze moeten ook aandacht besteden aan de onzekerheid over het lichaam. Meisjes zijn vaak minder tevreden over hun lichaam dan jongens. De onzekerheid over het lichaam speelt ook tijdens seks. Meisjes voelen zich dan vaker onzeker over hoe ze er bloot uit zien.
Het is belangrijk om te weten dat seksueel gedrag niet altijd veilig is. De kans op seksueel overvallen of ongeoorloofd gedrag is aanwezig. Het is daarom belangrijk dat jongeren weten wat ze wel en niet willen op seksueel gebied. Ze kunnen beter hun wensen en grenzen aangeven en laten zich minder snel onder druk zetten om verder te gaan dan ze eigenlijk willen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
