Peuter opvoeden: uitdagingen en tips voor ouders
juli 10, 2025
In het hart van Rosmalen, in de wijk De Groote Wielen, bevindt zich het Kindcentrum de Sprong. Dit kindcentrum biedt opvang, onderwijs en educatie aan voor kinderen van 0 tot 13 jaar. Het centrale concept dat het centrum beheerst, is ontwikkelingsgericht onderwijs (OGO). Deze aanpak stelt kinderen in staat hun persoonlijkheid volledig te ontwikkelen, waarbij zowel de kinderen als de volwassenen een rol spelen. De Sprong werkt met heterogene groepen, waarin kinderen van verschillende leeftijden en ontwikkelingsniveaus samenwerken. Deze benadering stimuleert de ontwikkeling van sociale vaardigheden, zelfstandigheid en betrokkenheid. Daarnaast is er aandacht voor zowel beweging als leesontwikkeling, en wordt er gewerkt met thema’s die de kinderen actief betrekken. In dit artikel wordt ingegaan op de kernprincipes van de Sprong, inclusief de werking van het ontwikkelingsgerichte onderwijs, de rol van ouders, en de uitwisseling met andere instellingen.
Bij de Sprong is ontwikkelingsgericht onderwijs (OGO) het centrale leerprincipe. Dit concept, ontwikkeld door Frea Janssen-Vos, stelt kinderen in staat hun persoonlijkheid volledig te ontwikkelen. Bij OGO draait het om zowel de kinderen als de volwassenen. Kinderen groeien voor een deel vanzelf, maar de rol van de volwassenen is om het spel van kinderen te verderen door gebruik te maken van kennis en ervaring. Dit leidt ertoe dat kinderen zich in hun zone van naaste ontwikkeling bewegen, wat inhoudt dat ze dingen kunnen doen die nieuw zijn, maar die ze al kunnen begrijpen. Hierdoor worden ze versterkt en versneld door de hulp van de volwassenen.
De kern van OGO is de zone van naaste ontwikkeling. Hierbij ontdekt het kind vanuit zijn eigen ontwikkeling wat op het randje van zijn kunnen en nog niet kunnen ligt. Daarnaast is er een sterke nadruk op zingeving. Het geleerde moet verinnerlijkt worden, en de kinderen moeten weten wat het nut is van het geleerde. Daarnaast moet het kind in staat zijn het geleerde in verschillende contexten toe te passen. Dit zorgt voor een diepe en betrokken leerproces.
Een ander belangrijk onderdeel van OGO is het werken met thema’s. In een schooljaar worden er vijf thema’s uitgewerkt, waarbij elk thema circa zes tot acht weken duurt. Deze thema’s worden gekoppeld aan de actualiteit, de interesse van de kinderen en de leerdoelen die behaald moeten worden. Het thema begint met een startactiviteit, die kan variëren van het maken van een winkeltje tot het opstarten van een restaurant. De leerkrachten ontwerpen deze activiteiten en koppelen kennis en vaardigheden aan sociaal-culturele activiteiten. Hierdoor stimuleren ze een brede ontwikkeling.
Bij het thematiseren verbindt de leerkracht zijn bedoelingen met de betekenissen van de kinderen. De leerkrachten in de onderbouw bedenken ook nieuwe activiteiten voor de hoeken in de klas, zodat het hoekenspel nieuwe impulsen krijgt. Thematiseren vraagt om voorbereiding, oefening, observatie, reflectie, in elke fase van het thema. De leerkrachten in de midden- en bovenbouw zetten de kinderen aan tot onderzoek.
Bij de Sprong wordt aandacht besteed aan sociale vaardigheden en betrokkenheid. De kinderen leren om met elkaar te werken, te communiceren en verantwoordelijkheid te nemen. Dit gebeurt onder meer via de methode "Vraag het de kinderen", die uitgaat van de drie basisbehoeften van ieder mens: relatie, competentie en autonomie. Door deze methode leren de kinderen zelfstandig te handelen en verantwoordelijkheid te nemen.
De Sprong werkt ook met de methode "Het Kan!", die gericht is op sociale redzaamheid. Voor groepen 5 en 6 worden weerbaarheidstrainingen georganiseerd. Daarnaast is er aandacht voor burgerschapsontwikkeling, waarin kinderen leren om actief deel te nemen aan de maatschappij. Dit gebeurt via de visie van ATO-Scholenkring, waarbij burgerschap niet als een apart vak wordt gezien, maar geïntegreerd wordt in andere vakgebieden.
Beweging en sport nemen bij de Sprong een centrale plek in. Kinderen krijgen alle kansen om hun talenten op dit gebied te ontdekken en te ontwikkelen. Er zijn twee vakleerkrachten sport, die de kinderen eenmaal per week begeleiden in het wijkgebouw van Windkracht 5 aan de Deltalaan. Daarnaast nemen de groepen regelmatig deel aan andere sportactiviteiten en clinics. Bij de buitenschoolse opvang is één van de vakdocenten aanwezig, zodat ook daar spel en bewegen vorm krijgt.
De jongsten van het kindcentrum, peuters tot en met groep 4, krijgen MOVE-lessen. Hierin komt mindfulness, dans en drama aan bod. Deze lessen worden soms (gedeeltelijk) in het Engels gegeven. Daarnaast wordt er gewerkt met de methode "Zin in lezen", waarbij luisteren, spreken, schrijven en lezen hand in hand gaan. De Sprong werkt met de methode Zin in lezen in de groepen 1 t/m 4.
Engels speelt een belangrijke rol in het onderwijs van de Sprong. Alle kinderen krijgen minstens een half uur Engels per week. Spelenderwijs komen kinderen in aanraking met de Engelse taal in de vorm van liedjes en spelletjes die aansluiten bij het lopende thema. Vanaf groep 5 komt naast het durven en meedoen ook het lezen en schrijven van de taal aan bod. De Sprong volgt het programma van Such Fun!.
Daarnaast wordt er aandacht besteed aan internationaal bewustzijn. Dit gebeurt onder meer via samenwerking met het Noord Brabants Museum. De Sprong werkt samen met het museum, zodat de museumlessen van het HNBM aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen én bij de lesstof in de groepen. Naast de verhalen van het museum, dagen de leerlingen uit ook eigen verhalen te vertellen.
De Sprong werkt nauw samen met ouders. Deze samenwerking is van groot belang voor de ontwikkeling van de kinderen. Ouders worden uitgenodigd als gastdocenten om binnen een thema hun specialisme te delen met de kinderen. Dit zijn bijzondere lessen, waarin ouders hun kennis en ervaring delen met de klas. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het betrokken zijn van ouders bij het onderwijs, met name bij de voor- en vroegschoolse educatie.
De Sprong stelt ouders ook in staat om betrokken te raken bij het onderwijs van hun kind. Dit gebeurt onder meer via deelname aan activiteiten, het geven van feedback, en het opstellen van een schoolplan. De ouderbetrokkenheid is een cruciaal onderdeel van het onderwijsmodel van de Sprong.
De Sprong zorgt voor een veilige en vertrouwelijke omgeving, waarin kinderen kunnen leren, spelen en zich ontwikkelen. Er is een sterke nadruk op betrokkenheid, waarbij kinderen worden aangemoedigd om nieuwsgierig te zijn en vertrouwen te hebben in zichzelf. De school werkt aan een sfeervolle omgeving, waarin kinderen worden gestimuleerd om hun grenzen te verderen.
De Sprong heeft ook een klachtenregeling, waarbij klachten over machtsmisbruik en overige zaken worden behandeld. Er is een vertrouwenspersoon voor medewerkers, ouders en leerlingen. Bij klachten over machtsmisbruik wordt de interne contactpersoon ingeschakeld, die advies geeft en de situatie beoordeelt. Bij ernstige klachten wordt de externe vertrouwenspersoon van de GGD ingeschakeld.
De Sprong werkt nauw samen met andere instellingen, zoals het kinderdagverblijf in hetzelfde gebouw. Hierdoor kan er een warme overdracht zijn van opvang naar onderwijs, zowel bij de overgang van de opvang naar groep 1, als dagelijks bij de wisseling tussen buitenschoolse opvangen en de groep. Daarnaast werkt de Sprong samen met het gemeentebestuur voor het aanbieden van voor- en vroegschoolse educatie.
De Sprong is ook een samenwerkingverband met het Noord Brabants Museum, waardoor de museumlessen van het HNBM aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen én bij de lesstof in de groepen. Deze samenwerking zorgt voor een uitgebreid en betrokken onderwijsmodel, waarin kinderen kunnen leren, spelen en zich ontwikkelen.
De Sprong in Rosmalen biedt een uitgebreid en uitdagend onderwijsmodel, gebaseerd op ontwikkelingsgericht onderwijs. Door te werken met thema’s, beweging, Engels, burgerschapsontwikkeling en samenwerking met ouders, wordt er aandacht besteed aan de persoonlijke ontwikkeling van elk kind. De nadruk op betrokkenheid, veiligheid en samenwerking maakt de Sprong tot een uniek kindcentrum, dat kinderen in hun ontwikkeling ondersteunt. De Sprong is een voorbeeld van hoe kinderen op een betrokken en uitdagende manier kunnen leren, spelen en zich ontwikkelen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet