Over opvoeden via tv-programma’s: een overzicht van de meest populaire programma’s
juli 10, 2025
Sara Burgerhart, een beroemd meisje uit de achttiende-eeuwse briefroman van Betje Wolff en Aagje Deken, is een belangrijk voorbeeld van hoe opvoeding en persoonlijke ontwikkeling in de Verlichting werden behandeld. De roman, die in 1782 verscheen, wordt vaak beschouwd als het eerste Nederlandse brievenroman in de geschiedenis. Het verhaal gaat over Sara’s levensreis, waarbij het centraal staat hoe zij opgroeit, haar eigen pad zoekt en zich ontwikkelt. Deze ontwikkeling wordt beïnvloed door verschillende personen, waaronder haar voogd, haar vriendin, en haar ongezagheffende gedrag. In dit artikel wordt ingegaan op de opvoeding van Sara Burgerhart, de rol van de Verlichting, en hoe dit verhaal geschikt is om in het onderwijs te worden gebruikt.
De Verlichting, een intellectuele beweging in de achttiende eeuw, had een diepe invloed op de opvoeding. De filosoof John Locke stelde dat een kind geboren wordt met een lege, blanke geest, wat inhoudt dat de opvoeding cruciaal is om het kind te vormen. In de roman Sara Burgerhart wordt dit idee duidelijk gemaakt. Sara heeft veel problemen, waaronder een ongunstige opvoeding. Haar ouders zijn overleden, waardoor ze onder de voogdij komt van haar tante Suzanna Hofland. Deze tante is streng en zorgt slecht voor Sara. Ze krijgt amper genoeg te eten, mag niet op haar klavier spelen en moet in oude kleren rondlopen. Dit is een voorbeeld van een slechte opvoeding, die Sara in haar vroege jaren belemmert.
De Verlichting stond ook bekend om haar ideeën over het belang van opvoeding om kinderen te vormen tot goede burgers. In de roman wordt duidelijk gemaakt dat kinderen opgevoed moeten worden, zodat ze de juiste kant opgaan. Sara’s voogd, Abraham Blankaart, probeert haar te helpen, maar hij is vaak in het buitenland. Hierdoor is de opvoeding van Sara onvolledig. Ze moet dus zelf leren om te kiezen wat het juiste pad is. In de Verlichting werd geloofd dat kinderen gevolgd moesten worden, maar ook dat ze door hun ouders of voogden geholpen moesten worden. Dit is duidelijk in de roman te zien, waarin Sara niet op de juiste manier wordt opgevoed.
Sara Burgerhart is een voorbeeld van een meisje dat probeert haar eigen pad te vinden, in lijn met de Verlichtingsideeën. Ze wil haar eigen keuzes maken, in plaats van zich te laten bepalen door anderen. Dit is een kenmerk van de Verlichting, die stond voor vrijheid, gelijkheid en de menselijke rede. In de roman wordt duidelijk gemaakt dat Sara probeert haar eigen weg te kiezen. Ze loopt bij haar tante weg en zoekt een nieuw bestaan bij de weduwe Buigzaam. Hier krijgt ze meer vrijheid, maar ook meer problemen. Ze raakt in contact met mannen, waardoor ze mogelijk problemen tegenkomt. Dit is een voorbeeld van hoe de Verlichting ook over het leven van meisjes sprak, en hoe deze opvoeding hen beïnvloedde.
In de Verlichting was het belangrijk dat kinderen zowel lichamelijk als geestelijk werden opgevoed. Sara’s opvoeding is hierdoor niet volledig. Ze krijgt geen goed onderwijs, maar wel een bepaalde vorm van kennis. Ze leert lezen en schrijven, maar de opvoeding is niet volledig. In de Verlichting werd ook gezegd dat meisjes en jongens opvoeding kregen, maar dat het voor meisjes belangrijk was om zich te richten op huishouden en zorgzaamheid. In de roman wordt duidelijk gemaakt dat Sara niet alleen probeert haar eigen pad te vinden, maar ook probeert om zich te ontwikkelen tot een goede moeder en vrouw.
De roman Sara Burgerhart wordt vaak gebruikt in het onderwijs, met name in het voortgezet onderwijs. De lessenserie ‘Sara Burgerhart: coming of age in de 18e eeuw’ is ontwikkeld voor leerlingen van klas 4 of 5 havo/vwo in het Nederlandse voortgezet onderwijs en voor derde graad, klas 5/6 ASO/TSO/KSO in het Vlaamse secundair onderwijs. De lessenreeks staat centraal op de opvoeding, seksueel misbruik, opgroeien en huwelijksdwang. De leerlingen vergelijken Sara Burgerhart met andere literaire teksten uit verschillende periodes, waarin deze thema’s aan bod komen. Hierdoor leren de leerlingen hoe opvoeding in de Verlichting werkte, en hoe dit verschilde van opvoeding in hedendaagse tijden.
In de lessenreeks wordt ook gekeken naar de rol van de opvoeding in de Verlichting. De lesmaterialen laten zien dat de opvoeding van Sara Burgerhart niet volledig was. Ze krijgt geen goed onderwijs, maar wel een bepaalde vorm van kennis. De leerlingen leren ook hoe Sara probeert haar eigen weg te kiezen, en hoe dit in lijn is met de Verlichtingsideeën. De lessenreeks bevat ook opdrachten waarin de leerlingen een brief schrijven aan Sara Burgerhart, en de ontwikkeling van de hoofdpersoon analyseren.
In de roman Sara Burgerhart wordt duidelijk gemaakt dat de opvoeding van een kind belangrijk is voor de persoonlijke ontwikkeling. Sara’s opvoeding is niet volledig, maar ze leert toch veel. Ze leert hoe ze haar eigen keuzes moet maken, en hoe ze zich moet ontwikkelen tot een volwassen persoon. Ze leert ook hoe ze met anderen om moet gaan, en hoe ze haar eigen pad moet kiezen. Dit is een belangrijk onderdeel van de opvoeding, en het is duidelijk in de roman te zien.
In de Verlichting werd ook gezegd dat kinderen opgevoed moesten worden, zodat ze de juiste kant opgingen. In de roman wordt duidelijk gemaakt dat Sara niet op de juiste manier wordt opgevoed. Ze krijgt geen goed onderwijs, maar wel een bepaalde vorm van kennis. Ze leert hoe ze haar eigen keuzes moet maken, en hoe ze zich moet ontwikkelen tot een volwassen persoon. Dit is een belangrijk onderdeel van de opvoeding, en het is duidelijk in de roman te zien.
De roman Sara Burgerhart is een belangrijk voorbeeld van hoe opvoeding en persoonlijke ontwikkeling in de Verlichting werden behandeld. De opvoeding van Sara is niet volledig, maar ze leert toch veel. Ze leert hoe ze haar eigen keuzes moet maken, en hoe ze zich moet ontwikkelen tot een volwassen persoon. De Verlichting stond bekend om haar ideeën over het belang van opvoeding om kinderen te vormen. In de roman wordt duidelijk gemaakt dat Sara probeert haar eigen pad te vinden, en hoe dit in lijn is met de Verlichtingsideeën. De roman wordt vaak gebruikt in het onderwijs, met name in het voortgezet onderwijs, en is een belangrijk onderdeel van de lesstof.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet