Gesprekken over seksualiteit: positief en open omgaan met kinderen

De seksuele ontwikkeling van kinderen begint al vanaf hun geboorte. Als ouder of opvoeder is het belangrijk om hierover open en eerlijk te communiceren. Het is een onderdeel van de seksuele opvoeding, waarbij kinderen leren hoe ze op een veilige en gezonde manier relaties en intimiteit kunnen ervaren. In dit artikel bespreken we de belangrijkste aspecten van het praten over seksualiteit met kinderen, met als uitgangspunt dat het belangrijk is om positief en open te omgaan met dit onderwerp.

Gesprekken over seksualiteit: waarom is het belangrijk?

Het praten over seksualiteit met kinderen helpt hen om hun eigen lichaam en seksualiteit beter te begrijpen. Bovendien helpt het om taboes te doorbreken en een beter beeld te krijgen van gezond en grensoverschrijdend gedrag. Als ouders open en eerlijk met hun kinderen praten over seksualiteit, kunnen ze sneller signalen opmerken als er sprake is van zwaar grensoverschrijdend gedrag. Dit helpt om sneller de juiste hulp in te zetten.

In het kader van de seksuele opvoeding leren kinderen ook hoe ze hun eigen grenzen kunnen aangeven en hoe ze die van anderen kunnen respecteren. Dit is van belang, omdat het helpt bij het voorkomen van seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het is belangrijk om al op jonge leeftijd aandacht te besteden aan dit onderwerp, zodat kinderen zich bewust worden van hun eigen lichaam en seksualiteit.

Hoe begint het gesprek over seksualiteit met kinderen?

De seksuele opvoeding begint al vanaf de geboorte van het kind. Baby’s verkennen hun lichaam, peuters onderzoeken de verschillen tussen hun eigen lichaam en dat van anderen. Vanaf een jaar of vier krijgen kinderen steeds meer vragen over liefde en seksualiteit. Het is belangrijk om deze vragen aan te gaan en te beantwoorden met eerlijke, begrijpelijke antwoorden. Je hoeft niet alle details te vertellen, vaak heeft je kind al genoeg aan een kort antwoord.

Bij kleuters kun je bijvoorbeeld over vriendschap praten. Ook kun je uitleggen dat zij de baas zijn over hun eigen lichaam. Ze leren dat ze zelf mogen aangeven wat ze wel en niet prettig vinden. Op de basisschool leren kinderen over verliefdheid. Ook leren ze grenzen herkennen, bij zichzelf en bij een ander. Kinderen zijn vaak nieuwsgierig en stellen vaak vragen over seksualiteit. Grijp die vragen aan om je kind iets te leren.

Wat zijn de belangrijkste thema’s bij het gesprek over seksualiteit?

De thema’s die ouders het meest met hun kinderen bespreken zijn grensoverschrijdend gedrag, het ontdekken van het eigen lichaam en masturbatie, en seksuele onschuld en de bloemetjes en bijtjes. Deze thema’s vragen om open en eerlijke gesprekken, waarbij ouders hun kinderen kunnen ondersteunen bij hun seksuele ontwikkeling.

Bij jonge kinderen is het belangrijk om over vriendschappen, gevoelens en lichaamstaal te praten. Bijvoorbeeld over hoe je met anderen omgaat, wat vriendschap betekent, en hoe je je eigen grenzen kunt aangeven. Ook is het belangrijk om de juiste namen te gebruiken voor lichaamsdelen en om te leren dat je altijd “nee” mag zeggen als iets niet goed voelt. Dit helpt hen om eigen grenzen te herkennen en respecteren.

Hoe ga je met je kind om met seksueel gedrag?

Het Vlaggensysteem helpt bij het beoordelen van seksueel gedrag bij kinderen. Het is een hulpmiddel dat helpt om inzicht te krijgen in wat passend seksueel gedrag is bij een bepaalde leeftijd. Het Vlaggensysteem bevat zes criteria waarmee je kan toetsen of het om gezond seksueel gedrag gaat: wederzijdse toestemming, vrijwilligheid, passend bij de ontwikkelingsfase, passend in de context, zelfrespect en gelijkwaardigheid.

Bijvoorbeeld, een jongen en meisje van vier jaar die hun onderlijf ontbloten en naar elkaar kijken, is gedrag waar (pleeg)ouders van kunnen schrikken. Terwijl dit wel passend is bij de leeftijd. Of een groepje van 15 jarigen die zich in het bijzijn van elkaar masturberen. Ook dat is geen grensoverschrijdend gedrag. Als een groepje jongeren dit wil doen, is daar niets mis mee. Masturberen hoort immers bij de leeftijd, mits aan bovenstaande criteria wordt voldaan.

Hoe kun je je kind helpen bij het leren omgaan met seksueel gedrag?

Het is belangrijk om je kind te leren dat het altijd een keuze heeft als het op seks aankomt. En dat het zijn/haar verantwoordelijkheid is om de eigen grenzen te bewaken! Geef je kind mee dat het heel normaal is om, als je experimenteert met seks, op een gegeven moment te benoemen dat je iets niet prettig vindt. En dat je dan van je (seks)partner mag verwachten dat hij deze grenzen respecteert. Met name voor meisjes die erg opkijken tegen hun vriend, kan het lastig zijn om aan te geven een bepaalde handeling (nog) niet te willen doen. En dan ook weerstand te blijven bieden als hun partner blijft aandringen of het gewoon toch probeert.

Hoe ga je met je kind om met seksuele voorlichting?

Seksuele voorlichting is onderdeel van de seksuele opvoeding. Dit gaat bijvoorbeeld over het leren kennen van je eigen lichaam, het opbouwen van vriendschappen, en het aangeven van grenzen. Het is belangrijk om al op jonge leeftijd aandacht te besteden aan dit onderwerp, zodat kinderen zich bewust worden van hun eigen lichaam en seksualiteit.

Een belangrijk onderdeel is het leren omgaan met seksuele voorlichting, zoals veilige seks, het testen op soa’s en het gebruik van voorbehoedsmiddelen. Ook is het belangrijk om te praten over seksuele voorkeuren, zoals homoseksualiteit, biseksualiteit en transgender. De seksuele opvoeding moet open en eerlijk zijn, zodat kinderen zich veilig en gecreëerd voelen.

Hoe kun je je kind helpen bij het leren omgaan met seksuele voorlichting?

Het is belangrijk om je kind te leren dat het altijd een keuze heeft als het op seks aankomt. En dat het zijn/haar verantwoordelijkheid is om de eigen grenzen te bewaken! Geef je kind mee dat het heel normaal is om, als je experimenteert met seks, op een gegeven moment te benoemen dat je iets niet prettig vindt. En dat je dan van je (seks)partner mag verwachten dat hij deze grenzen respecteert. Met name voor meisjes die erg opkijken tegen hun vriend, kan het lastig zijn om aan te geven een bepaalde handeling (nog) niet te willen doen. En dan ook weerstand te blijven bieden als hun partner blijft aandringen of het gewoon toch probeert.

Hoe kun je je kind helpen bij het leren omgaan met seksuele voorlichting?

Het is belangrijk om je kind te leren dat het altijd een keuze heeft als het op seks aankomt. En dat het zijn/haar verantwoordelijkheid is om de eigen grenzen te bewaken! Geef je kind mee dat het heel normaal is om, als je experimenteert met seks, op een gegeven moment te benoemen dat je iets niet prettig vindt. En dat je dan van je (seks)partner mag verwachten dat hij deze grenzen respecteert. Met name voor meisjes die erg opkijken tegen hun vriend, kan het lastig zijn om aan te geven een bepaalde handeling (nog) niet te willen doen. En dan ook weerstand te blijven bieden als hun partner blijft aandringen of het gewoon toch probeert.

Hoe kun je je kind helpen bij het leren omgaan met seksuele voorlichting?

Het is belangrijk om je kind te leren dat het altijd een keuze heeft als het op seks aankomt. En dat het zijn/haar verantwoordelijkheid is om de eigen grenzen te bewaken! Geef je kind mee dat het heel normaal is om, als je experimenteert met seks, op een gegeven moment te benoemen dat je iets niet prettig vindt. En dat je dan van je (seks)partner mag verwachten dat hij deze grenzen respecteert. Met name voor meisjes die erg opkijken tegen hun vriend, kan het lastig zijn om aan te geven een bepaalde handeling (nog) niet te willen doen. En dan ook weerstand te blijven bieden als hun partner blijft aandringen of het gewoon toch probeert.

Hoe kun je je kind helpen bij het leren omgaan met seksuele voorlichting?

Het is belangrijk om je kind te leren dat het altijd een keuze heeft als het op seks aankomt. En dat het zijn/haar verantwoordelijkheid is om de eigen grenzen te bewaken! Geef je kind mee dat het heel normaal is om, als je experimenteert met seks, op een gegeven moment te benoemen dat je iets niet prettig vindt. En dat je dan van je (seks)partner mag verwachten dat hij deze grenzen respecteert. Met name voor meisjes die erg opkijken tegen hun vriend, kan het lastig zijn om aan te geven een bepaalde handeling (nog) niet te willen doen. En dan ook weerstand te blijven bieden als hun partner blijft aandringen of het gewoon toch probeert.

Conclusie

Het praten over seksualiteit met kinderen is belangrijk om hen te leren om te gaan met hun eigen lichaam en seksualiteit. Het helpt om taboes te doorbreken en een beter beeld te krijgen van gezond en grensoverschrijdend gedrag. Als ouders open en eerlijk met hun kinderen praten over seksualiteit, kunnen ze sneller signalen opmerken als er sprake is van zwaar grensoverschrijdend gedrag. Dit helpt om sneller de juiste hulp in te zetten. Het is belangrijk om al op jonge leeftijd aandacht te besteden aan dit onderwerp, zodat kinderen zich bewust worden van hun eigen lichaam en seksualiteit.

Bronnen

1. 8 TIPS OM MET JE PUBER TE PRATEN OVER VERKERING, LIEFDE EN SEKS
2. Seksuele opvoeding is meer dan praten over seks en soa's
3. Praten over seks: een goed idee
4. Ouders positief over seksuele opvoeding
5. Verbeterpunten met kind praten over seks
6. Ouders en seksuele opvoeding in Nederland
7. Hoe praat je met je kind over seksualiteit en grenzen?