Opvoedingsadviezen voor ouders van 18-jarigen
juli 10, 2025
De vraag of de deugd van het geduld uit de opvoeding en het onderwijs aan het verdwijnen is, is een centrale thema in het boek Opvoeding en onderwijs tussen geduld en ongeduld van Joop Berding. Het boek onderzoekt de betekenis van geduld en ongeduld in een snel opbouwende maatschappij, waarin het tempo van levens en werk steeds sneller wordt. Het onderwerp is van toepassing op zowel ouders als leraren, omdat het geduld van zowel de opvoeders als de leerlingen steeds vaker op de proef wordt gesteld. In dit artikel worden de kernideeën van het boek uitgebreid besproken, inclusief praktijkvoorbeelden, filosofische inzichten en de rol van geduld in het onderwijs.
De rol van geduld in de opvoeding
In het boek wordt geduld geassocieerd met verschillende aspecten, waaronder volharding, wachten, en vertrouwen. Het is een deugd die zowel door leraren als leerlingen moet worden opgebracht, maar die vaak wordt uitgedaagd door de snelle tijdsindeling. Geduld wordt niet alleen gezien als een positieve eigenschap, maar ook als een noodzakelijk element in de omgang met kinderen. In veel gevallen is het echter lastig om geduld te hebben, vooral in situaties waarin er snel resultaten verwacht worden of waarin kinderen zich anders gedragen dan verwacht.
De hectiek van het dagelijks leven stelt het geduld van ouders en leraren op de proef. Zo is er sprake van situaties waarin ouders snel willen ingrijpen bij conflicten of wanneer leerlingen hun werk niet snel genoeg afmaken. In zulke gevallen kan het ontbreken van geduld leiden tot stress en onrust, zowel bij de kinderen als bij de volwassenen. Het boek benadruit dat het belangrijk is om in te zien dat geduld niet alleen betekent dat je wacht, maar ook dat je de ruimte geeft aan kinderen om hun eigen ritme te ontwikkelen.
Filosofische en religieuze inzichten over geduld
Joop Berding onderzoekt de betekenis van geduld uit verschillende invalshoeken. De filosofie en religie bieden waardevolle inzichten in het begrip geduld. Bijvoorbeeld, in het boek wordt het werk van de filosoof Cornelis Verhoeven besproken, die het geduld ziet als een vorm van uitstel, waarin je je oordeel uitstelt en je bezig houdt met het begrijpen van de situatie. Verhoeven ziet het geduld als een vorm van “wonen in het uitstel”, wat inhoudt dat je je niet direct hoeft te mengen in een situatie, maar dat je er eerst rustig over nadenkt.
Daarnaast wordt het begrip geduld ook belicht vanuit religieuze hoek. In het boek wordt het werk van Shantideva besproken, een boeddhistische filosoof die zich bezighoudt met geduld als een kracht die helpt bij het omgaan met frustratie en onzekerheid. Zijn filosofie wordt geïnterpreteerd als een manier om met de wereld om te gaan zonder er direct op los te reageren. In de praktijk betekent dit dat leerkrachten en ouders moeten leren om te wachten op reacties van kinderen en om hen ruimte te geven om hun eigen oplossingen te vinden.
Geduld in het onderwijs
In het onderwijs is het geduld van leraren van cruciaal belang. De druk om leerdoelen te behalen en de lesstof op te pakken, maakt dat veel leraren snel willen ingrijpen wanneer leerlingen niet mee willen doen. In sommige gevallen is dit echter niet het juiste moment om te handelen. Het boek benadruit dat het belangrijk is om te leren wachten en te luisteren naar de behoeften van de leerlingen. Dit kan bijdragen aan een dieper en meer betrokken onderwijs.
Een voorbeeld uit het boek is het gebruik van “adempauzes” in lessen. Dit is een strategie waarbij leraren tijdschema’s inbouwen waarin leerlingen rustig kunnen overdenken wat ze hebben geleerd. Zo kan geduld worden aangeleerd op een manier die past bij het ritme van de leerlingen. Ook wordt er aandacht besteed aan de invloed van sociale media en de focus op prestaties, die het geduld van leerlingen kunnen beïnvloeden.
De uitdaging van het ongeduld
Het boek benadruit ook de rol van ongeduld in de opvoeding. Ongezond ongeduld kan leiden tot druk en stress, zowel bij kinderen als volwassenen. In sommige gevallen is ongeduld echter nodig, bijvoorbeeld wanneer een kind in de problemen zit en er snel hulp nodig is. Het boek benadruidt dat het belangrijk is om te leren balanceren tussen geduld en ongeduld, afhankelijk van de situatie. Dit betekent dat het niet altijd mogelijk is om te wachten, maar dat het wel belangrijk is om te leren wanneer en hoe je ingrijpt.
In het boek wordt ook uitgebreid gesproken over situaties waarin ouders en leraren hun eigen ongeduld moeten leren omgaan met. Bijvoorbeeld, wanneer een kind langzaam spreekt en de taal nog aan het leren is, is het belangrijk om geduldig te zijn en ruimte te geven aan het kind om zich te ontwikkelen. In zulke gevallen is het ongeduld van de ouders of leraren vaak het gevolg van de verwachtingen die ze hebben, en is het belangrijk om hierover te leren nadenken.
Praktijkervaringen en interviews
Een belangrijk onderdeel van het boek is het gebruik van praktijkervaringen en interviews met ouders en leraren. Deze interviews geven inzicht in hoe ouders en leraren omgaan met geduld en ongeduld in hun dagelijks werk. Bijvoorbeeld, er wordt gesproken over situaties waarin ouders en leraren hun eigen geduld moeten opbrengen, zoals wanneer kinderen hun werk niet afmaken of wanneer ze in de problemen zitten. Ook wordt er aandacht besteed aan hoe ouders en leraren hun eigen ongeduld leren omgaan met, en hoe ze dit kunnen omzetten in een positieve manier.
In het boek wordt ook gesproken over hoe ouders en leraren hun eigen geduld kunnen leren omgaan met, en hoe ze dit kunnen omzetten in een positieve manier. Bijvoorbeeld, wanneer een kind langzaam spreekt en de taal nog aan het leren is, is het belangrijk om geduldig te zijn en ruimte te geven aan het kind om zich te ontwikkelen. In zulke gevallen is het ongeduld van de ouders of leraren vaak het gevolg van de verwachtingen die ze hebben, en is het belangrijk om hierover te leren nadenken.
De invloed van de maatschappelijke snelheid
De snelle tijdsindeling van de maatschappij speelt een grote rol in het boek. De technologie, de sociale media, en de druk om snel resultaten te behalen, maken dat de snelheid van het leven steeds sneller wordt. Dit heeft ook invloed op het onderwijs en de opvoeding. In veel gevallen is het moeilijk om geduld te hebben, omdat alles snel moet gebeuren. De leraar moet sneller werken, de ouders moeten sneller reageren, en de kinderen moeten sneller leren.
Het boek benadruidt dat dit een uitdaging is, maar ook dat het mogelijk is om hierin balans te vinden. Bijvoorbeeld, door te leren omgaan met de snelle tijdsindeling en tegelijkertijd ruimte te geven aan kinderen om hun eigen ritme te ontwikkelen. Dit vereist dat ouders en leraren leren om te wachten, te luisteren, en te leren omgaan met de onzekerheid van het leven.
De betekenis van hoop en geloof
In het boek wordt ook gesproken over de betekenis van hoop en geloof in het begrip geduld. Geduld wordt gezien als een vorm van hoop, die helpt bij het omgaan met onzekerheid en frustratie. Het is een vorm van vertrouwen dat kinderen in staat stellen om hun eigen pad te volgen, zonder dat ze direct worden beoordeeld of bepaald worden door anderen.
De filosoof Cornelis Verhoeven ziet het geduld als een vorm van “wonen in het uitstel”, wat inhoudt dat je je oordeel uitstelt en je bezig houdt met het begrijpen van de situatie. Dit is belangrijk in de opvoeding, omdat het helpt bij het omgaan met de complexiteit van het leven en de onzekerheid van het leren.
Conclusie
In het boek Opvoeding en onderwijs tussen geduld en ongeduld van Joop Berding wordt duidelijk gemaakt dat geduld een cruciale rol speelt in de opvoeding en het onderwijs. Het is een deugd die zowel door ouders als leraren moet worden opgebracht, maar die vaak wordt uitgedaagd door de snelle tijdsindeling van de maatschappij. Het boek benadruidt dat het belangrijk is om te leren omgaan met geduld en ongeduld, en dat het mogelijk is om hierin balans te vinden. De praktijkervaringen en interviews geven inzicht in hoe ouders en leraren omgaan met deze uitdaging, en het boek biedt een waardevolle bijdrage aan het debat over het belang van geduld in de opvoeding.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
