Opvoeding en de rol van Sigmund Freud in de ontwikkeling van kinderen
juli 10, 2025
Depressie bij kinderen is een aandachtspunt dat steeds meer in het oog wordt gehouden. De afgelopen jaren zijn er veel studies en richtlijnen verschenen over het omgaan met kinderen die last hebben van een depressie. In dit artikel worden de belangrijkste feiten, aanpakken en tips gegeven die ouders en verzorgers kunnen helpen bij de opvoeding van kinderen met een depressie. De informatie is gebaseerd op gegevens uit verschillende bronnen, waaronder onderzoek, richtlijnen en praktijkadviezen.
Depressie bij kinderen verschijnt vaak anders dan bij volwassenen. Kinderen drukken hun gevoelens vaak niet uit door te zeggen “ik voel me depressief.” In plaats daarvan zien ouders en verzorgers veranderingen in gedrag, stemming of gedragspatronen. Bijvoorbeeld: het kind trekt zich terug, heeft geen zin in speelactiviteiten, wordt snel boos of verdrietig, of blijft thuiskomen met klachten zoals buikpijn, hoofdpijn of slaapproblemen.
In de bronnen is aangegeven dat ongeveer 1 à 2% van de kinderen in de basisschoolleeftijd (6-12 jaar) last heeft van een depressie. Dit is een aanzienlijk deel van de jeugd, waardoor het belangrijk is dat ouders en verzorgers hierop letten en actief omgaan met eventuele signalen.
Er is meestal geen enkele duidelijke oorzaak voor depressieve klachten bij kinderen. Vaak ontstaan ze door een combinatie van factoren, waaronder erfelijke aanleg, persoonlijkheidseigenschappen, gezinsomstandigheden en externe invloeden.
Kinderen van depressieve ouders hebben een vier keer zo grote kans om zelf een depressie te ontwikkelen. Dit wijst op een erfelijke component, maar niet iedereen die een familiegeschiedenis heeft, ontwikkelt automatisch een depressie.
Een negatieve emotionele instelling – waarin het kind emotionele reacties zoals boosheid, angst en verdriet heeft – vergroot de kans op depressie. Kinderen met een hoge mate van empathie, socialiteit of positieve gedachten zijn daarentegen beschermd tegen depressie.
Een slechte relatie met ouders, een onveilig gezin of een moeilijke situatie zoals een scheiding kan bijdrragen aan het ontstaan van een depressie. Daarnaast kunnen factoren zoals het ontbreken van vriendschappen, pesten, of een ongunstige schoolomgeving ook een rol spelen.
Ouders en verzorgers spelen een cruciale rol in het omgaan met kinderen met een depressie. Het is belangrijk om actief te luisteren, te luisteren naar wat het kind zegt, en te helpen bij het structureren van de dag.
Een van de belangrijkste dingen die ouders kunnen doen, is luisteren. Het is belangrijk dat het kind zich gecreëerd voelt en dat ouders open en bereid zijn om te luisteren. Dit helpt het kind om zich veilig te voelen en te kunnen praten over wat er met hem of haar aan de hand is.
Een dagstructuur helpt kinderen met depressie om hun dag overzichtelijk te houden. Het is belangrijk om actief te blijven en kleine, haalbare doelen te stellen. Bijvoorbeeld: elke dag op een vast tijdstip een wandeling maken, of een activiteit plannen die het kind graag doet.
Kinderen met een depressie hebben vaak te maken met een gebrek aan zelfvertrouwen. Het is daarom belangrijk om positieve aandacht te geven, bijvoorbeeld door kleine dingen te belonen of te vieren. Dit helpt het kind om zich beter te voelen en actiever te worden.
Als ouders zelf ook met stress of depressie te maken hebben, is het belangrijk om goed voor zichzelf te zorgen. Dit helpt niet alleen de ouder, maar ook het kind. Het is belangrijk om tijd te nemen voor zichzelf, en eventueel hulp te zoeken bij een psycholoag of een training.
Als een kind last heeft van een depressie, is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen. Dit kan bijvoorbeeld een kinderpsycholoog, een orthopedagoog of een psychiater zijn. In veel gevallen is er sprake van een combinatie van psychologische behandeling en eventueel medicatie.
Bij een diagnose van depressie start de hulpverlening altijd met drie basisinterventies:
Als een kind met een depressie niet meer naar school kan, is het belangrijk om hierover te praten met de school, de ouders en eventueel de hulplijnen. Het is belangrijk dat het kind weer in balans komt en weer kan functioneren in het dagelijks leven.
Als een ouder zelf last heeft van een depressie, is het belangrijk om het kind te beschermen tegen de negatieve gevolgen. Dit kan door:
Er zijn verschillende manieren om kinderen te beschermen tegen de negatieve gevolgen van een depressie bij een ouder. Een van de belangrijkste manieren is het aanleren van vaardigheden zoals ontspannen, accepteren, positief denken en het verminderen van onwillekeurige reacties. Dit kan bijvoorbeeld via mindfulness-technieken of trainingen.
Mindfulness en meditatie kunnen helpen bij het versterken van de concentratie, het verminderen van stress en het versterken van de zelfvertrouwen. Kinderen die mindfulness oefenen, leren beter te observeren, zich te concentreren en rust in hun hoofd en lijf te krijgen.
Ouders die zelf mindfulness oefenen, kunnen dit ook aan hun kinderen doorgeven. Dit helpt de ouder om zich rustiger en beter te voelen, en daardoor ook beter met het kind om te gaan.
Depressie bij kinderen is een aandachtspunt dat steeds meer in het oog wordt gehouden. Ouders en verzorgers spelen een cruciale rol in het omgaan met kinderen met een depressie. Het is belangrijk om actief te luisteren, te luisteren naar wat het kind zegt, en te helpen bij het structureren van de dag. Daarnaast is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen als het nodig is. Door het aanleren van vaardigheden zoals ontspannen, positief denken en meditatie, kunnen kinderen beter omgaan met de situatie en hun zelfvertrouwen versterken.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet