Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
De opvoeding van kinderen heeft zich de afgelopen eeuw sterk ontwikkeld. Wat vroeger nog als normaal werd beschouwd, wordt tegenwoordig vaak als ongezond of zelfs schadelijk beoordeeld. In dit artikel bespreiden we verschillende opvoedingspraktijken en -adviezen uit de jaren 1900 tot 1950, gebaseerd op bronnen uit de afgelopen eeuw. De informatie komt voort uit meerdere bronnen, waaronder artikelen over historische opvoedingsmethoden, voeding van baby’s, en het gedrag van kinderen in het verleden.
Een van de merkwaardigste aspecten van de opvoeding van 100 jaar geleden is het feit dat veel ouderen hun kinderen niet zoveel aanraken of knuffelden. In de jaren 1910 werd zelfs aangeraden om kinderen zo min mogelijk aan te raken, omdat men dacht dat dit ze zou verwenden. Dit idee leidde tot een tijdelijke trend waarin kinderen vaak alleen gelaten werden, ook op momenten dat ze naar een knuffel verlangden. In de jaren 1920 was dit nog steeds een veelvoorkomend advies, waarbij ouders werden gewaarschuwd voor te veel fysieke intimiteit.
Een andere merkwaardige praktijk was het direct beginnen met zindelijkheidstraining na de geboorte. In de jaren 1930 werd dit door de Amerikaanse regering aangeradviseerd. De gedachte was dat kinderen al jong aan te leiden waren om zichzelf te leren beheersen. Dit leidde tot een tijdpad waarin kinderen al op zeer jonge leeftijd werden getraind om hun behoeften te beheersen.
Wat betreft de voeding van baby’s was de situatie in de jaren 1940 ook nogal ongewoon. In die tijd kreeg een baby van een paar maanden oud vaak leversoep. Dit werd als een gezonde maaltijd beschouwd, hoewel het tegenwoordig als twijfelachtig wordt gezien. De reden waarom dit zo was, was waarschijnlijk het gebrek aan kennis over de voedingswaarde van verschillende voedingsmiddelen. Ook was het gebruik van de eerste flesvoeding van Nestlé in 1905 een belangrijk moment in de geschiedenis van de babyvoeding.
In de jaren 1900 was het gebruik van varkensvet als badproduct een veelvoorkomend fenomeen. Men dacht dat dit het beste was voor de huid van de baby. Dit idee was gebaseerd op de overtuiging dat dierlijk vet het beste was om te gebruiken voor de zachte huid van een baby. In de huidige tijd is dit uiteraard niet meer gangbaar, aangezien er nu veel betere producten beschikbaar zijn.
Een ander kenmerk van de opvoeding van vroeger was het uitbesteden van verantwoordelijkheid aan anderen. In de jaren 1930 mochten zwangere vrouwen alleen gebruikmaken van de benenwagen. Dit was een beperking die bedoeld was om veiligheid te garanderen. Ook werd er in de jaren 1950 een zogenoemde zorgpremie gegeven aan moeders, die bedoeld was om borstvoeding te stimuleren.
In de jaren 1950 was het gebruikelijk dat ouders hun kinderen lieten huilen. Het werd gezegd dat een flinke huilbui goed was voor de ontwikkeling van de longen. Dit idee was gebaseerd op de overtuiging dat huilen de longen van een kind zou versterken. Tegenwoordig is dit inzicht echter veranderd, en wordt er erkend dat het belangrijk is om op te vallen bij het huilen van een kind.
Een andere vreemde praktijk was het gebruik van de Sinterklaas als dreigmiddel. Het idee was dat kinderen alleen beloond zouden worden als ze goed gedragden. Dit werd vaak gebruikt om kinderen te beïnvloeden en hen te laten ophouden met stoute gedragingen. Dit idee is tegenwoordig niet meer gangbaar, aangezien er meer nadruk is op positieve discipline.
De opvoeding van vroeger was ook sterk beïnvloed door de samenleving. In de jaren 1920 en 1930 was het gebruikelijk dat kinderen staand aten, vooral in arme gezinnen. Dit werd gezien als een manier om voedsel sneller in de maag te krijgen. Tegenwoordig is dit niet meer gangbaar, aangezien er meer aandacht is voor gezondheid en voeding.
De kindersterfte in Nederland is in de vorige eeuw sterk gedaald. In de grote steden rond 1900 stierf 20% van de geboren kinderen binnen een jaar. Dit is een aanzienlijk verschil met de huidige situatie, waarin de kindersterfte veel lager is.
De opvoeding van 100 jaar geleden was sterk beïnvloed door de maatschappelijke omstandigheden en het gebrek aan kennis over gezondheid en voeding. Er zijn veel vreemde praktijken geweest, zoals het niet knuffelen van kinderen, het direct beginnen met zindelijkheidstraining, en het geven van leversoep aan baby’s. Deze praktijken zijn tegenwoordig niet meer gangbaar, en er is meer aandacht voor de gezondheid en het welzijn van kinderen. De historische opvoedingspraktijken kunnen ons leren om beter te kijken naar de huidige opvoedingsstijlen en om te weten wat er in het verleden is gebeurd.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet