Opvoeding van een Duitse Jachtterriër: Tips en Aanbevelingen voor Ouders en Verzorgers
juli 10, 2025
In de opvoedingsdiscussie is de term “pedagogische tik” regelmatig opduiken. Het betreft een vorm van fysieke straf die sommige ouders als onderdeel van de opvoeding inzetten. In Nederland is het geven van een tik op de vingers of billen van een kind sinds 2007 verboden, op grond van artikel 19 van het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties. Toch blijven er discussies over de vraag of een “pedagogische tik” bestaat en of deze een legitieme opvoedingsmethode is. In dit artikel worden de kernpunten van de discussie geanalyseerd, met aandacht voor de betekenis van de term, de wetgeving, de effecten op kinderen en alternatieven voor fysieke straf.
Wat is een pedagogische tik?
De term “pedagogische tik” wordt gebruikt om een vorm van fysieke straf te beschrijven die bedoeld is om kinderen te leren luisteren of te corrigeren. Volgens de bronnen wordt een pedagogische tik vaak omschreven als een “tik die gegeven wordt met de bedoeling het kind te dwingen iets te doen, als straf omdat het kind niet luistert of regels overtreden zijn, of om te voorkomen dat het kind iets ‘stouts’ doet.” De term “pedagogisch” suggereert dat het hier om een bewuste, beheerste actie gaat, en niet om een impulsieve reactie op frustratie of boosheid.
Echter, de bronnen tonen ook aan dat de term “pedagogische tik” in veel gevallen onduidelijk is. Zo stelt één bron dat het begrip “pedagogisch” en “tik” niet samen kunnen gaan. Volgens de mening van de schrijver is een tik altijd een vorm van geweld, ook al wordt het als “liefdevol” of “pedagogisch” aangeduid. De schrijver benadruit dat een kind leert door de volwassenen om het heen na te doen, en dus niet door te leren dat het op een bepaalde manier met geweld om moet gaan.
De wetgeving en de betekenis van een pedagogische tik
Sinds 2007 is het geven van een fysieke straf, waaronder een pedagogische tik, in Nederland verboden. Dit is gebaseerd op artikel 19 van het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties, dat zegt dat kinderen recht hebben op bescherming tegen alle vormen van lichamelijk of geestelijk geweld, letsel of misbruik. Dit betekent dat een pedagogische tik, ook al wordt deze als “niet slecht” beschouwd, feitelijk niet mag worden toegepast.
De bronnen tonen aan dat de term “pedagogische tik” soms wordt gebruikt om te proberen de fysieke straf te rechtvaardigen, maar dat het in feite niet mag. Zo stelt één bron dat het gebruik van een pedagogische tik in navolging van een bepaalde religieuze tekst wordt gedaan, maar dat dit in het licht van het nieuwe testament niet meer relevant is. De schrijver benadrukt dat het geven van een tik niet past bij de christelijke leer, en dat het beter is om kinderen met zegen te behandelen, in plaats van te slaan.
De effecten van een pedagogische tik
De bronnen laten zien dat het geven van een pedagogische tik zowel positieve als negatieve gevolgen kan hebben. Zo wordt in enkele bronnen aangegeven dat een pedagogische tik, die gegeven wordt met de bedoeling het kind te leren, positieve effecten kan hebben op het gedrag van het kind, vooral als het kind op jonge leeftijd is. Volgens een bron is het belangrijk dat de tik gevolgd wordt door uitleg waarom het gedrag niet mag, en dat de tik alleen wordt gegeven in de privérelatie tussen ouder en kind.
Echter, andere bronnen waarschuwen voor de gevolgen van het geven van een pedagogische tik. Zo wordt in een andere bron aangegeven dat het geven van een tik op de vingers of billen van een kind een vorm van geweld is, en dat dit het gevoel van veiligheid van het kind kan verstoren. De schrijver benadruit dat kinderen zich vernederd voelen als ze een tik krijgen, en dat ze op hun hoede raken voor de ouder.
Alternatieven voor de pedagogische tik
De bronnen tonen aan dat er alternatieven zijn voor het geven van een pedagogische tik. Zo wordt in een aantal bronnen aangegeven dat het goed is om kinderen te belonen als ze goed gedrag vertonen, in plaats van ze te straffen. Dit helpt kinderen om te leren dat het goed is om te luisteren en te gehoorzamen.
Bij het opvoeden is het belangrijk om duidelijk te zijn in de communicatie met het kind. Zo kan het helpen om het kind duidelijk te maken wat niet mag, en waarom. Daarnaast is het belangrijk om te proberen ongewenst gedrag voor te zijn, bijvoorbeeld door bepaalde spullen buiten bereik te houden. Als het kind zich vervelend gedraagt, is het ook mogelijk om het kind tijdelijk apart te zetten, in plaats van het te slaan.
De rol van de ouder
De bronnen benadrukken dat ouders hun zelfbeheersing moeten bewaren en niet moeten slaan of schelden. Het is belangrijk om te beseffen dat een kind leert door de volwassenen om het heen na te doen. Als ouders een tik geven, dan leren de kinderen dat geweld en agressie een manier zijn om met problemen om te gaan. Dit is dus niet de boodschap die we willen meegeven.
Daarnaast is het belangrijk dat ouders zelf ook goed omgaan met hun eigen stress en frustratie. Als ouders zich vermoeid, gestrest of overweldigd voelen, is het beter om even uit de situatie te stappen, in plaats van het kind te slaan. Als het toch gebeurt, is het belangrijk om met het kind te praten en te laten weten dat het spijt doet, dat het van het kind houdt en dat het niet mag worden geslagen.
Conclusie
De term “pedagogische tik” wordt vaak gebruikt om een vorm van fysieke straf te beschrijven die bedoeld is om kinderen te leren luisteren of te corrigeren. In Nederland is het geven van een fysieke straf, waaronder een pedagogische tik, sinds 2007 verboden. Dit is gebaseerd op het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties, dat zegt dat kinderen recht hebben op bescherming tegen alle vormen van lichamelijk of geestelijk geweld.
De bronnen tonen aan dat het geven van een pedagogische tik zowel positieve als negatieve gevolgen kan hebben, afhankelijk van de context en de manier waarop het wordt toegepast. Het is belangrijk om te beseffen dat een kind leert door de volwassenen om het heen na te doen, en dat het geven van een tik dus niet helpt bij het leren van het kind.
In plaats van een pedagogische tik te gebruiken, zijn er alternatieven, zoals het belonen van goed gedrag, het uitleggen van regels, het voorzien van veilige omstandigheden en het opvoeden zonder geweld. Ouders moeten hun zelfbeheersing bewaren, en het is belangrijk om met het kind te praten als er een tik is gegeven.
Bronnen
- https://kiind.nl/article138/
- https://www.tripadvisor.fr/AttractionReview-g667011-d10754711-Reviews-Labyrinthe29-CloharsFouesnantFinistereBrittany.html
- https://decorrespondent.nl/15842/een-opvoedkundige-tik-die-bestaat-niet/b40d77d6-f6fc-046c-0914-a008c5fe971e
- https://29.recreatiloups.com/on-a-teste-labyrinthe-29-a-clohars-fouesnant/
- https://ontspannenopvoeden.nl/opvoedtips/pedagogische-tik/
- https://www.medischcontact.nl/actueel/laatste-nieuws/artikel/pedagogische-tik-niet-per-se-slecht
- https://www.mamas.nl/kind-en-puber/weg-met-de-opvoedkundige-tik/
- https://academiepratenmetkinderen.nl/tips/tip-3/
- https://www.mamaliefde.nl/corrigerende-tik-strafbaar-verboden-gevolgen-pedagogisch/
- https://www.jmouders.nl/corrigerende-tik-in-andere-culturen/
- https://www.gezondheidsnet.nl/relatie/opvoedende-tik-moet-kunnen
- https://www.mamabaas.be/kids/opvoeding/van-straf-tot-pedagogische-tik-wat-de-onzin-ervan
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
