Opvoeden en zorg voor jongeren: Richtlijnen en ondersteuning

In Nederland wordt opvoeden gezien als een cruciale fase in het leven van kinderen en jongeren. Het omvat het bevorderen van gezondheid, ontwikkeling en het opbouwen van een sterke relatie tussen ouder en kind. Deelname aan opvoedingsprocessen, het aanbieden van ondersteuning en het opzoeken van professionele hulp zijn belangrijke aspecten van de zorg voor jongeren. In dit artikel wordt ingegaan op de principes van opvoeden, de rol van de jeugdgezondheidszorg (JGZ), de beschikbare ondersteuning en de betekenis van een gezin als basis voor het opvoeden van kinderen.

De rol van de jeugdgezondheidszorg

De jeugdgezondheidszorg (JGZ) speelt een centrale rol bij het opvoeden en opgroeien van kinderen. De JGZ helpt ouders bij het gezond opvoeden en het laten opgroeien van hun kinderen. Ze voert preventieve onderzoeken uit, zoals oog-, oor- en groeikijken, en begeleidt ouder en kind in de lichamelijke, cognitieve en psychosociale ontwikkeling vanaf de zwangerschap tot de leeftijd van 18 jaar. De JGZ is gratis en is toegankelijk voor elke ouder of opvoeder met vragen over opvoeden en opgroeien.

De JGZ werkt samen met verschillende partners, waaronder scholen, kinderopvang, wijkteams, huisartsen, medische specialisten en gemeenten. Deze samenwerking zorgt ervoor dat kinderen zo vroeg mogelijk kunnen worden geïdentificeerd en ondersteuning kunnen krijgen bij eventuele problemen. Daarnaast geeft de JGZ ook vaccinaties volgens het Rijksvaccinatieprogramma.

Ondersteuning bij opvoeden en ontwikkeling

Er zijn meerdere vormen van ondersteuning beschikbaar voor ouders en kinderen. De JGZ biedt advies, voorlichting en ondersteuning aan bij gezond opgroeien en opvoeden. Daarnaast zijn er ook andere hulporganisaties die ouders kunnen begeleiden bij het opvoeden van hun kinderen.

Deze ondersteuning kan variëren van praktische tips tot intensieve hulp bij zware opvoedproblemen. De jeugdteam’s en sociaal wijkteams bieden bijvoorbeeld hulp bij problemen in het gezin, zoals echtscheiding, drank of drugs. Deze teams werken samen met deskundigen op het gebied van bijvoorbeeld verstandelijk beperkingen, psychische en opvoedproblemen.

Hulp bij opvoedproblemen

Er zijn verschillende manieren om hulp te krijgen bij opvoedproblemen. Ouders kunnen terecht bij hun gemeente, waarbij de jeugdteam’s en sociaal wijkteams helpen bij het oplossen van problemen. Daarnaast zijn er ook professionele hulpverleners, zoals pedagogen, die kunnen helpen bij het opvoeden van kinderen.

Bij ernstige opvoedproblemen kan sprake zijn van een indicatie voor Wlz-zorg. In dat geval krijgen de jeugdige en ouders/verzorgers een advies voor een geschikte aanbieder. De keuze voor een aanbieder hangt af van de locatie, de wachttijden en de expertise van de aanbieder. Ouders kunnen kiezen voor de aanbieder die het beste bij hun situatie past.

Ondersteuning bij kinderen met een beperking

Voor kinderen met een beperking is er ook ondersteuning beschikbaar. De school en het zorg- en adviesteam kunnen helpen bij de opvoeding van kinderen met een beperking. Daarnaast zijn er ook organisaties die ouders kunnen begeleiden bij het opvoeden van kinderen met leerproblemen, ADHD of autisme.

De Jeugdwet biedt ondersteuning voor kinderen met een indicatie voor Wlz-zorg. Ouders kunnen een beroep doen op de Jeugdwet voor noodzakelijke hulp die niet door de Wlz wordt vergoed. Dit geldt voor ondersteuning bij het opvoeden en opgroeien van kinderen.

Deelname aan cursussen voor ouders

Er zijn cursussen beschikbaar voor ouders die hulp willen bij het opvoeden van hun kinderen. De cursus “Opvoeden 3.7” is bijvoorbeeld gericht op het helpen van ouders met de pubertijd van hun kind. Deze cursus helpt ouders om inzicht te krijgen in wie zij zijn als opvoeder, wie hun kind is en hoe zij samen het gezin vormen.

De cursus bestaat uit zeven avonden, waarin elk avond drie kernvragen centraal staan. Naast veel informatie is er ook genoeg ruimte om met elkaar van gedachten te wisselen. De cursus is gericht op de veranderingen die plaatsvinden in de pubertijd, het leren begrijpen van het gedrag van een puber en het stellen van grenzen.

Online ondersteuning en hulp

Voor ouders die hulp nodig hebben bij het opvoeden van hun kinderen, zijn er ook online opties beschikbaar. De onlinecursus “Opvoeden 3.7” helpt ouders bij het opvoeden van hun kinderen. Deze cursus is gericht op inzicht in wie de ouder is, wie het kind is en hoe zij samen het gezin vormen. Daarnaast worden thema’s als weerbaarheid, gamen, mediawijsheid en communicatie behandeld.

Daarnaast zijn er ook websites en apps beschikbaar voor hulp bij depressie, piekeren en angst. Deze hulp is meestal gratis en anoniem. Online therapieën en informatie over klachten en stoornissen bij GGZ-instellingen zijn ook beschikbaar.

Ondersteuning van de omgeving

Het kan fijn zijn om iemand om hulp te vragen bij het opvoeden van je kind. Familie, vrienden, buren en andere ouders kunnen steun, advies en inspiratie geven. Daarnaast zijn er ook vrijwilligers die kunnen helpen bij het opvoeden van je kind. Home-Start biedt bijvoorbeeld ondersteuning voor gezinnen met opgroeiende kinderen, vanaf de zwangerschap tot en met 17 jaar.

Conclusie

Opvoeden is een belangrijke fase in het leven van kinderen en jongeren. Deelname aan opvoedingsprocessen, het aanbieden van ondersteuning en het opzoeken van professionele hulp zijn belangrijke aspecten van de zorg voor jongeren. De jeugdgezondheidszorg speelt hierbij een centrale rol, en biedt ouders advies, voorlichting en ondersteuning aan bij gezond opgroeien en opvoeden. Er zijn verschillende vormen van ondersteuning beschikbaar, waaronder professionele hulp, cursussen voor ouders en online opties. Deelname aan cursussen en het opzoeken van ondersteuning van de omgeving zijn belangrijk om het opvoeden van kinderen te begeleiden.

Bronnen

1. https://www.rotterdam.nl/ik-zoek-jeugdhulp
2. https://www.nji.nl/opvoeden-en-ouderschap/wat-is-belangrijk-bij-opvoeden
3. https://www.zorgvoorjongeren.nl/opvoeden-3-7-pubers/
4. https://www.ncj.nl/over-jeugdgezondheid/
5. https://www.nji.nl/publicaties/opgroeien-en-opvoeden
6. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jeugdhulp/vraag-en-antwoord/hulp-vinden-voor-kind-4-18-jaar
7. https://www.denhaag.nl/nl/opgroeien-en-opvoeden/
8. https://www.regelhulp.nl/onderwerpen/hulp-bij-gezinsproblemen/opvoeding
9. https://www.zorgvoorjongeren.nl/opvoeden-3-7-online/