Opvoeden van kind met ADHD en autisme: Aanpak, uitdagingen en ondersteuning
juli 9, 2025
Teleurstellingen vallen bij veel kinderen in de kern van hun ontwikkeling. Kinderen ervaren emoties intens en hebben nog niet geleerd hoe ze met tegenslagen om moeten gaan. Omgaan met teleurstellingen is een belangrijke vaardigheid die kinderen moeten leren om zich later beter te kunnen redden in het leven. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten behandeld over hoe kinderen leren om te leren met teleurstellingen om te gaan, en hoe ouders en opvoeders hierbij kunnen helpen.
Teleurstellingen zijn een natuurlijk onderdeel van het leven. Kinderen die leren omgaan met teleurstellingen, worden veerkrachtiger en zelfverzekerder. Ze leren dat tegenslagen bij het leven horen en dat ze ermee om kunnen gaan. Kinderen die geen ervaring opdoen met teleurstellingen, kunnen later moeite krijgen met het verwerken van negatieve emoties. Dit kan zich uiten in moeilijkheden met frustratie, problemen in sociale interacties, een laag doorzettingsvermogen, en een laag zelfbeeld.
Kinderen zijn gericht op directe behoeftebevrediging. Ze hebben nog weinig begrip van langetermijngevolgen en kunnen moeilijk relativeren. Als een kind zich ergens op verheugt en het gaat niet door, voelt dat voor hen alsof de wereld even instort. Teleurstellingen kunnen ontstaan wanneer een kind zijn zin niet krijgt, verliest, niet uitgenodigd wordt voor een feestje, of een cadeau niet krijgt. Deze situaties kunnen bij kinderen teleurstelling en frustratie opleveren.
Als kinderen niet leren hoe ze met teleurstellingen om moeten gaan, kunnen ze later moeite krijgen met het verwerken van negatieve emoties. Dit kan zich uiten in:
- Moeite met frustratie: Je kind kan snel boos of verdrietig worden als iets niet gaat zoals verwacht.
- Problemen in sociale interacties: Een kind dat gewend is altijd zijn zin te krijgen, kan moeite hebben met samen spelen, delen of verliezen.
- Weinig doorzettingsvermogen: Zonder oefening in omgaan met tegenslag, kan een kind sneller opgeven als iets niet lukt.
- Een laag zelfbeeld: Als een kind niet leert dat fouten en tegenslagen normaal zijn, kan het denken dat hij of zij zelf niet goed genoeg is. Je kind gaat uitdagingen vermijden of wil geen nieuwe dingen proberen uit angst voor mislukking.
Ouders en opvoeders spelen een cruciale rol bij het helpen van kinderen om met teleurstellingen om te gaan. Hier zijn enkele tips om te helpen bij het leren omgaan met teleurstellingen:
De belangrijkste tip is om de teleurstelling er zijn te laten en je kind de ruimte te geven om even te balen. Vaak zijn we als ouders geneigd om negatieve gevoelens bij onze kinderen zo snel mogelijk te willen oplossen. We willen niet dat ons kind zich vervelend voelt. En dus proberen we negatieve gebeurtenissen te relativeren of je kind te wijzen op positieve zaken. Het is belangrijk om te laten zien dat je het gevoel van je kind begrijpt.
Laat je kind zien dat je zijn negatieve gevoel begrijpt. Dit is iets anders dan je kind belonen voor het eventuele negatieve gedrag dat het vanuit deze teleurstelling laat zien! Het gaat erom de onderliggende emotie te benoemen en erkennen. Door gevoelens te benoemen, leert je kind beter te begrijpen wat hij/zij voelt en kan je kind deze gevoelens beter verdragen.
Wanneer je kind teleurgesteld is over een gebeurtenis, is het goed om je kind vragen te stellen als “Waar baal je nu het meeste van?” en “Hoe had jij gehoopt of gedacht dat het zou gaan?”. Door echt het gesprek aan te gaan over de gebeurtenis en de beleving van je kind, laat je zien dat je je kind serieus neemt.
Kinderen moeten ontdekken dat het normaal is om fouten te maken en dat tegenslagen erbij horen. Je kunt dit stimuleren door een groeimindset aan te moedigen. Dit betekent dat je je kind leert om te kijken naar wat hij/zij van een situatie kan leren, in plaats van te focussen op wat er fout ging.
Leg uit dat dit moment niet bepalend voor de toekomst is. Zoals een herkansing voor een toets of een nieuwe kans bij een volgende wedstrijd.
Laat merken dat je vertrouwen hebt in je kind. Herinner je kind aan eerdere momenten waarop iets moeilijk was, maar uiteindelijk goed kwam.
Kinderen die moeilijk met teleurstelling om kunnen gaan, vinden het vaak lastig om dit negatieve gevoel (en bijbehorend gedrag) los te laten. Ze blijven er een beetje in hangen en moeten dus leren hoe ze uit die negatieve spiraal kunnen stappen. Je kunt je kind helpen door – op een rustig moment – samen te bedenken van welke activiteiten het blij wordt. Het is nu eenmaal zo dat afleiding zoeken vaak goed werkt!
Kinderen leren omgaan met teleurstellingen door ervaring op te doen. Het is belangrijk dat je kind zelf dingen kan proberen en fouten kan maken. Als er bijvoorbeeld iets van speelgoed kapot gaat, geef dan niet meteen een nieuwe. Laat je kind zelf dingen proberen en fouten maken. Hierdoor bouwt je kind veerkracht op.
Als kinderen niet leren hoe ze met teleurstellingen om moeten gaan, kunnen ze later moeite krijgen met het verwerken van negatieve emoties. Dit kan zich uiten in:
- Moeite met frustratie: Je kind kan snel boos of verdrietig worden als iets niet gaat zoals verwacht.
- Problemen in sociale interacties: Een kind dat gewend is altijd zijn zin te krijgen, kan moeite hebben met samen spelen, delen of verliezen.
- Weinig doorzettingsvermogen: Zonder oefening in omgaan met tegenslag, kan een kind sneller opgeven als iets niet lukt.
- Een laag zelfbeeld: Als een kind niet leert dat fouten en tegenslagen normaal zijn, kan het denken dat hij of zij zelf niet goed genoeg is. Je kind gaat uitdagingen vermijden of wil geen nieuwe dingen proberen uit angst voor mislukking.
Het is belangrijk om te leren dat niet altijd alles loopt zoals je kind wil. Op korte termijn zal je kind misschien boos en verdrietig worden, maar op lange termijn leert je kind waardevolle vaardigheden. Als je lastige situaties voor je kind wegneemt, mist je kind de kans om te leren hoe hij/zij met tegenslagen om kan gaan. Kinderen die geen ervaring opdoen met teleurstellingen, kunnen later moeite krijgen met het verwerken van negatieve emoties.
Teleurstellingen vallen bij veel kinderen in de kern van hun ontwikkeling. Het leren omgaan met teleurstellingen is een belangrijke vaardigheid die kinderen moeten leren om zich later beter te kunnen redden in het leven. Ouders en opvoeders spelen een cruciale rol bij het helpen van kinderen om met teleurstellingen om te gaan. Door te leren om te leren met teleurstellingen om te gaan, worden kinderen veerkrachtiger en zelfverzekerder. Ze leren dat tegenslagen bij het leven horen en dat ze ermee om kunnen gaan. Het is belangrijk dat ouders en opvoeders helpen bij het leren omgaan met teleurstellingen, zodat kinderen zich later beter kunnen redden in het leven.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet