Opvoeden van een kind met ADHD: Tips, strategieën en ondersteuning voor ouders
juli 9, 2025
De puberteit is een unieke fase in het leven van een kind, waarin zowel lichamelijke als psychische veranderingen plaatsvinden. Voor ouders is het opvoeden van een puber vaak een uitdaging, vooral als het om moeilijke pubers gaat. In dit artikel bespreiden we de belangrijkste aspecten van het opvoeden van moeilijke pubers, gebaseerd op de informatie uit de bronnen. We geven inzicht in de ontwikkeling van het puberbrein, typisch pubergedrag, en praktische tips voor het omgaan met je puber.
De puberteit: een fase van veranderingen
De puberteit is de periode tussen kind en volwassenheid, waarin kinderen lichamelijke en psychische veranderingen doormaken. In Nederland is een puber meestal tussen de tien en achttien jaar oud, hoewel dit per persoon kan variëren. De puberteit begint met de rijping van de hersenen, groei en ontwikkeling van het lichaam, het ontwikkelen van de identiteit, en het opkomen van belangstelling voor vriendschappen, relaties en seksualiteit. In deze fase probeert een puber zich los te maken van de ouders en zich te ontwikkelen tot een zelfstandig individu.
Fase 1: Vroege adolescentie (ca. 10-15 jaar)
In deze fase worden kinderen beïnvloed door hormonen en het proces van de hersenrijping. Ze zijn emotioneler en reageren gevoeliger op allerlei dingen. Ze zijn ook erg gericht op het bevredigen van directe behoeften. Als ze iets willen, willen ze het nu. In deze fase is het belangrijk dat ouders duidelijke regels stellen en de puber voldoende ruimte geven om zichzelf te ontwikkelen.
Fase 2: Midden-adolescentie (ca. 14-16 jaar)
In deze fase krijgen pubers vaker last van stemmingswisselingen. Ze experimenteren met allerlei dingen en zijn geneigd risico’s te nemen. Ze zijn sterk gericht op het krijgen van “kicks”. Ook ontwikkelen ze steeds meer een eigen “ik” en durven ze steeds meer af te wijken van de norm van de groep. In deze fase is het belangrijk dat ouders actief betrokken raken bij het leven van hun kind en open communiceren over de dingen die hun puber bezighouden.
Fase 3: Late adolescentie (ca. 16-22 jaar)
In de late adolescentie zijn jongeren in het algemeen beter in staat om na te denken over het eigen gedrag en zich aan te passen aan sociale situaties. Ze kunnen gevolgen en eventuele risico’s beter overzien. En zijn (daardoor) ook beter in staat om weloverwogen keuzes te maken. In deze fase is het belangrijk dat ouders hun puber voldoende ruimte geven om zelfstandig te worden, maar ook duidelijke grenzen stellen.
Typisch pubergedrag
Een van de belangrijkste ontwikkelingsopgaven voor pubers is zich los te maken van hun ouders. Dit kan leiden tot typisch pubergedrag, zoals het weigeren om te knuffelen of te kussen in het openbaar, of het niet meer meegaan op familiebezoeken. Dit is een normaal deel van de puberteit, maar kan voor ouders moeilijk zijn om te accepteren. Het is belangrijk dat ouders begrip hebben voor het gedrag van hun puber en het niet te persoonlijk opvatten.
Experimenteren
Experimenteren hoort bij de puberteit. Dit kan op allerlei gebieden plaatsvinden, zoals met drank, drugs, of seksualiteit. Het is belangrijk dat ouders alert zijn op het gedrag van hun kind en open communiceren over deze onderwerpen. Het is ook belangrijk om te weten dat een gezonde puber dingen doet die niet mogen, maar dat het belangrijk is om te leren van fouten.
Grenzen verleggen
Pubers willen hun grenzen verleggen en nieuwe dingen proberen. Dit is normaal, maar het is belangrijk dat ouders duidelijke grenzen stellen en deze ook naleven. Ze moeten ook leren om te leren met gevolgen om te gaan en verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gedrag.
Opvoedtips voor het omgaan met moeilijke pubers
Er zijn verschillende tips om met moeilijke pubers om te gaan. Hieronder geven we een aantal praktische tips.
1. Belonen in plaats van straffen
Het is belangrijk om te leren om te gaan met fouten. Belonen in plaats van straffen helpt om een positieve houding te creëren. Dit betekent dat ouders hun kind moeten waarderen voor het feit dat het iets probeert, ook al is het niet perfect.
2. Blijf betrokken
Het is belangrijk dat ouders actief betrokken raken bij het leven van hun puber. Dit kan door met het kind te praten over wat er in hun leven gebeurt en door actief deel te nemen aan hun activiteiten.
3. Stel duidelijke regels
Het is belangrijk dat ouders duidelijke regels stellen en deze ook naleven. Dit helpt om een gevoel van veiligheid en structuur te creëren. Ook is het belangrijk om te weten dat regels soepeler kunnen worden als het kind er verantwoordelijk mee omgaat.
4. Geef het goede voorbeeld
Ouders zijn een belangrijk voorbeeld voor hun kind. Het is belangrijk dat ouders zelf goed omgaan met hun gedrag en een positief voorbeeld geven.
5. Fouten maken mag
Het is belangrijk dat ouders begrip hebben voor het feit dat hun puber fouten maakt. Fouten zijn een natuurlijk deel van de ontwikkeling en helpen om te leren.
6. Pick your battles
Het is belangrijk dat ouders kiezen welke dingen ze serieus nemen en welke ze kunnen laten gaan. Dit helpt om spanningen te verminderen en een betere relatie te creëren.
7. Stimuleer zelfstandigheid
Het is belangrijk dat ouders hun puber helpen om zelfstandig te worden. Dit kan door hen te laten leren om te plannen, te leren om met fouten om te gaan, en te leren om verantwoordelijkheid te nemen.
Problemen bij het opvoeden van pubers
Er zijn verschillende problemen die bij het opvoeden van pubers kunnen optreden. Sommige van deze problemen zijn normaal, terwijl andere ernstiger kunnen zijn. Voorbeelden van normale problemen zijn agressie, driftbuien en angst voor vreemden of het donker. Ernstige problemen kunnen zijn zoals een taal-, spraak- of motoriekstoornis, scheidingsangst en fobische of sociale angst.
Als ouders problemen merken met hun puber, is het belangrijk om contact op te nemen met een professional. Dit kan helpen om de oorzaak van het probleem te achterhalen en de juiste oplossing te vinden.
Samenwerking met de school
Het is belangrijk dat ouders samenwerken met de school om de ontwikkeling van hun puber te ondersteunen. De school speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van een kind, en het is belangrijk dat ouders actief betrokken raken bij het onderwijs van hun kind. Dit kan door te praten over de prestaties van hun puber, deel te nemen aan oudersavonden, en samen te werken met de docenten.
Conclusie
Het opvoeden van moeilijke pubers is een uitdaging, maar met de juiste benadering en hulp kan het een succes worden. Het is belangrijk dat ouders begrip hebben voor de ontwikkeling van hun puber en open communiceren over de dingen die hun kind bezighouden. Door duidelijke regels te stellen, te leren omgaan met fouten, en actief betrokken te raken bij het leven van hun puber, kunnen ouders hun kind helpen om zichzelf te ontwikkelen en een zelfstandig individu te worden.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
