Opvoeden en de nieuwe jeugdwet: Wat ouders en verzorgers moeten weten
juli 9, 2025
In de huidige maatschappelijke context is het vinden van een geschikte oppasdienst voor moeilijk opvoedbare kinderen een uitdaging geworden. De bronnen tonen aan dat er verschillende oplossingen zijn voor ouders en zorgverleners, die zich bezighouden met het opvoeden van kinderen met een beperking, autisme, ADHD of andere gedragsproblemen. De focus ligt op het aanbieden van een veilige, betrouwbare en gerichte opvang, zowel op korte termijn als op lange termijn. In dit artikel worden de belangrijkste thema’s, aanbiedingen en mogelijke oplossingen behandeld, op basis van de gegevens uit de bronnen.
Voor kinderen met een beperking of niet-aangeboren hersenletsel is het vinden van een geschikte opvang vaak lastig. Volgens de bronnen van Middin is er voor deze kinderen een alternatief beschikbaar: het kinderdagcentrum (KDC). Op een KDC kan je kind zich verder ontwikkelen en vaardigheden leren. Er is een activiteitenprogramma gericht op ontwikkelingsstimulering, en er is een orthopedagoog of een kinder- en jeugdpsycholoog verbonden. Als dit nodig is, kan ook een fysio-, ergotherapeut of logopedist het kind helpen. Daarnaast is er ook begeleiding op school beschikbaar, waarbij een begeleider samen met het kind in de klas zit en helpt bij het houden van aandacht bij opdrachten.
Bij de opvang van kinderen met een beperking is het belangrijk dat de opvang op maat gemaakt wordt. Dit geldt zowel voor reguliere kinderopvang als voor buitenschoolse opvang (BSO), vakantie- en zaterdagopvang. Voor kinderen van 4 tot 12 jaar is er ook de mogelijkheid tot opvang op scholen in het speciaal onderwijs. Daarnaast kunnen kinderen ook op zaterdag en in de vakantie opvang krijgen, zoals op de zaterdagopvang van locatie Moskousingel in Den Haag.
Voor ouders die een rustperiode nodig hebben, is logeeropvang een mogelijke oplossing. Logeeropvang is bedoeld voor kinderen met een beperking of gedragsproblematiek, en kan bijvoorbeeld in het weekend of tijdens een vakantie plaatsvinden. De logeerhuizen zijn gericht op kinderen met lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke beperkingen, en kinderen met ADHD en/of autisme. Er is een duidelijke structuur, vaste regels en een vast dagprogramma. De opvang moet veilig zijn, en het zorgkantoor of de zorgverzekeraar kan dit controleren.
De bronnen tonen aan dat logeeropvang niet altijd haalbaar is, vooral vanwege het tekort aan zorgkrachten en middelen. Er zijn echter zorgaanbieders die proberen met innovatieve manieren om logeeropvang duurzaam aan te kunnen bieden. Bijvoorbeeld door te experimenteren met nieuwe manieren van organiseren.
Ouders van kinderen met een beperking of gedragsproblemen hebben vaak hulp nodig bij de opvoeding. De bronnen van SOC Nederland tonen aan dat het belangrijk is om het kind centraal te stellen en samen te werken aan rust, structuur en een fijne thuissituatie. Daarbij helpt ambulante begeleiding, waarbij begeleiders bij de ouders thuis komen en samen met hen een plan opstellen dat past bij hun situatie. Ook is er sprake van het programma HouVast, dat gericht is op ouders met een licht verstandelijke beperking. Hierbij wordt gekeken naar wat er goed gaat, wat zorgen zijn en wat nodig is in het gezin. HouVast helpt ouders en hun kinderen om veilig en gezond op te groeien.
Bij Middin wordt ook gekeken naar het aanbieden van een programma voor kinderen met ontwikkelingsachterstand, zoals FloorPlay, een methode die gericht is op het stimuleren van communicatie, motoriek en persoonlijke vaardigheden. Deze methode wordt vaak toegepast in combinatie met andere begeleidingsmethoden zoals Brainstars of praktische gezinshulp.
Voor jongeren vanaf 16 jaar met een beperking is er deskundige begeleiding beschikbaar. Dit omvat ondersteuning bij de overgang naar volwassenheid, inclusief het opstellen van een toekomstplan op basis van de ‘big five’: support, wonen, school en werk, inkomen en welzijn. Daarnaast is er ook ondersteuning bij het vinden van werk, inclusief trainingen en leerlijnen waarin de nodige vaardigheden worden geleerd. Middin biedt ook werklocaties waar je overdag je eigen werk doet of een leerlijn volgt.
Soms is er een crisissituatie waarin het kind met spoed het huis uit moet. In dat geval kan de crisisopvang van IrisZorg helpen. Hierbij wordt een zorgplan opgesteld met doelen waar het kind aan wil werken, zoals het regelen van eigen woonruimte, het verbeteren van contact met familie en vrienden, het leren omgaan met geld, gezond leven zonder alcohol, drugs of ongezond gedrag, het zoeken naar een baan of opleiding, en het aanleren van sociale vaardigheden. De opvang biedt ook ondersteuning bij verslavingen en helpt ouders om een betere relatie met hun kind te krijgen.
Er zijn ook gemeenten waarin het mogelijk is om kinderen tijdelijk bij een ander gezin te stellen. Dit is vooral geschikt voor kinderen met autisme of ADHD, waarbij thuis veel stress en weinig ontspanning is. De gemeenten bieden initiatieven zoals Buurtgezinnen en SteunouderNL, waarbij een steun- of buurtgezins eerst wordt getraind om kinderen een of twee dagen per week een gastvrij thuis te geven. Dit kan een steuntje in de rug zijn voor ouders die extra hulp nodig hebben.
Voor ouders van kinderen met ADHD is het belangrijk om te weten dat ze niet alleen staan. Er zijn veel ouders die dezelfde uitdagingen tegenkomen. Via platforms zoals Ouderpeilpunt kunnen ouders ervaringen delen met andere ouders. Het ouderportaal is een plek waar ouders elkaar vinden voor steun en advies. Daarnaast zijn er ook blogs en tips beschikbaar over het omgaan met ADHD en de uitdagingen die hierbij horen.
Een goede oppas of begeleider is voor ouders van kinderen met een beperking vaak een uitkomst. Iemand die opvangt en begeleidt in de vertrouwde omgeving van het kind. Er zijn gemeentes met initiatieven waarbij het ene gezin het andere helpt. Oppas, een begeleider, een steungezin, dit kan een uitkomst zijn voor het welzijn van het kind, van de ouder en van het hele gezin. Maar waar moet je op letten als je een oppas of begeleider of steungezin zoekt? En waar kun je terecht?
Bij BeActive wordt het aanbieden van een leuk activiteitenpakket gezien als een vorm van goede opvang. Ieder kind mag zijn eigen unieke zelf zijn, en wordt er op aangepast. Alle professionele begeleiders zijn er voor de kinderen, met hart en ziel werken zij aan een geslaagde opvang voor iedereen. Ouders die het lastig hebben, kunnen hier terecht voor advies en ondersteuning.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet