Opvoeden doe je zo: een overzicht van essentiële principes en praktijkadviezen
juli 9, 2025
In de hedendaagse maatschappij is jeugdcriminaliteit een complex en urgent onderwerp. Het is niet alleen van belang voor de betrokken jongeren, maar ook voor ouders, onderwijs, jeugdwerk en andere betrokkenen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de oorzaak van jeugdcriminaliteit vaak een combinatie is van verschillende factoren. Hieronder wordt ingegaan op de belangrijkste risicofactoren en beschermende factoren die bijdragen aan het ontstaan van crimineel gedrag bij jongeren. De invloed van opvoeding, gezinsomstandigheden en maatschappelijke factoren wordt hierbij in kaart gebracht.
Er zijn meerdere factoren die het risico op jeugdcriminaliteit kunnen vergroten. Deze risicofactoren kunnen variëren per persoon, maar sommige zijn algemeen herkenbaar. Een van de belangrijkste risicofactoren is het hebben van criminele vrienden. Jongeren die in een omgeving terechtkomen waarin crimineel gedrag vaak voorkomt, lopen een groter risico om zelf ook in de criminaliteit terecht te komen. Daarnaast kunnen ook negatieve levensgebeurtenissen, zoals het verlies van een ouder of een scheiding, leiden tot een verhoogd risico op jeugdcriminaliteit. Deze gebeurtenissen kunnen bijdragen aan een gevoel van onveiligheid, onzekerheid en frustratie, wat opnieuw leidt tot problemen in het gedrag.
Een ander belangrijk risicofactor is het hebben van antisociale persoonlijkheidskenmerken. Dit omvat bijvoorbeeld een gebrek aan empathie, impulsiviteit en een laag niveau van zelfdiscipline. Deze kenmerken kunnen bijdragen aan het ontstaan van problemen in het gedrag van jongeren. Daarnaast kan ook het gebruik van drugs of alcohol het risico op jeugdcriminaliteit verhogen. Het gebruik van deze stoffen kan leiden tot een vermindering van de waakzaamheid en het vermogen om keuzes te maken die verantwoord zijn.
Naast risicofactoren zijn er ook factoren die het risico op jeugdcriminaliteit kunnen verkleinen. Deze beschermende factoren kunnen helpen om jongeren te beschermen tegen het oplopen van criminaliteit. Een belangrijke beschermende factor is het hebben van een stevige band met ouders of andere vertrouwenspersonen. Ouders die actief betrokken zijn bij het opvoeden van hun kinderen, kunnen bijdragen aan een veilige en ondersteunende omgeving. Dit kan leiden tot een sterke emotionele band, die helpt bij het omgaan met stress en tegenslagen.
Een andere belangrijke beschermende factor is het hebben van een baan of het opbouwen van een toekomstvisie. Jongeren die een doel hebben en actief zijn in hun levens, hebben vaker last van problemen met criminaliteit. Daarnaast kan ook het opbouwen van sociale vaardigheden, zoals samenwerken en communicatie, helpen bij het vermijden van problemen. Het heeft ook invloed op het opbouwen van een positief zelfbeeld, wat kan bijdragen aan het vermijden van crimineel gedrag.
De opvoeding speelt een cruciale rol in het ontstaan van jeugdcriminaliteit. Uit onderzoek blijkt dat een gebrek aan goede opvoeding en een slechte omgang met kinderen het risico op criminaliteit kan vergroten. Daarnaast kan ook het opgroeien in een eenoudergezin het risico op crimineel gedrag verhogen. Dit is vooral het geval als het kind jong is bij het ontstaan van het eenoudergezin. De invloed van het opgroeien in een eenoudergezin kan variëren, afhankelijk van de omstandigheden en de ondersteuning die het kind krijgt.
Het is belangrijk om te weten dat de invloed van opvoeding niet alleen afhankelijk is van de ouder, maar ook van de omgeving waarin het kind opgroeit. Een gezin dat actief is in de georganiseerde misdaad, kan leiden tot een verhoogd risico op intergeneratiale continuïteit, waarbij het criminele gedrag van ouders wordt doorgegeven aan hun kinderen. Dit is vooral het geval bij zonen, die een groter risico lopen om zelf ook criminaliteit te plegen.
Naast de invloed van opvoeding en gezinsomstandigheden zijn er ook maatschappelijke factoren die het risico op jeugdcriminaliteit kunnen beïnvloeden. Deze factoren omvatten onder andere armoede, werkloosheid en de mate van sociale controle. Jongeren uit lage milieus hebben relatief vaker last van agressie- en inbraakdelicten. Dit is te verklaren door sociale ongelijkheid en het gebrek aan sociale controle. Daarnaast kunnen ook de media en het internet een rol spelen bij het ontstaan van jeugdcriminaliteit. Jongeren die veel tijd doorbrengen op sociale media, kunnen blootstaan aan negatieve invloeden, zoals geweld en hebzucht.
Om jeugdcriminaliteit te voorkomen, is het belangrijk dat ouders, onderwijs en jeugdwerk goed samenwerken. Dit betekent dat ouders actief betrokken moeten zijn bij het opvoeden van hun kinderen en dat er een sterke band moet zijn tussen ouders en school. Daarnaast is het belangrijk dat jeugdwerk actief is in het opsporen van problemen en het bieden van ondersteuning aan jongeren. Dit kan leiden tot een betere bescherming van jongeren tegen het oplopen van criminaliteit.
Jeugdcriminaliteit is een complex onderwerp dat veel factoren kan omvatten. De invloed van opvoeding, gezinsomstandigheden en maatschappelijke factoren is belangrijk om in kaart te brengen. Door de risicofactoren en beschermende factoren te begrijpen, kunnen ouders en verzorgers beter omgaan met het probleem van jeugdcriminaliteit. Samenwerking tussen ouders, onderwijs en jeugdwerk is essentieel om dit probleem te voorkomen en aan te pakken.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet