Een goed boek over opvoeden van tieners: recensies en aanbevelingen
juli 9, 2025
Ontheffing en vrijstelling voor lichamelijke opvoeding zijn belangrijke concepten binnen het onderwijs, vooral in het voortgezet onderwijs. Deze regels zijn bedoeld om leerlingen te ondersteunen die vanwege hun lichamelijke of psychische toestand niet in staat zijn om aan het onderwijs in lichamelijke opvoeding (LO) deel te nemen. De wetgeving en regelgeving rondom ontheffingen zijn duidelijk geregeld, maar er zijn ook beperkingen en voorwaarden die in acht moeten worden genomen. In dit artikel worden de regels, voorwaarden en praktische toepassing van ontheffing en vrijstelling voor lichamelijke opvoeding uitgebreid besproken.
In het algemeen wordt ontheffing gebruikt om aan te geven dat een leerling niet hoeft deel te nemen aan een bepaald onderdeel van het onderwijs, zoals lichamelijke opvoeding. Hierbij wordt ook aangegeven dat de leerling geen examen hoeft af te leggen voor dat vak. De term vrijstelling wordt vaak gebruikt in het kader van examens, waarbij een leerling in bepaalde gevallen geen examen hoeft af te leggen. Deze vrijstelling kan ook betrekking hebben op het onderwijs, zoals het niet moeten volgen van LO.
Volgens de wetgeving, zoals de Wet voortgezet onderwijs (WVO) en het Inrichtingsbesluit WVO, kunnen leerlingen die vanwege hun lichamelijke gesteldheid niet in staat zijn om LO te volgen, een ontheffing krijgen. Het bevoegd gezag van de school kan deze ontheffing verlenen, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan. De ontheffing moet schriftelijk worden aangevraagd en moet worden gecommuniceerd aan de inspectie van het onderwijs.
De voorwaarden voor ontheffing en vrijstelling variëren per situatie. In veel gevallen moet de leerling of ouders een aanvraag indienen en de unieke situatie toelichten. Voor leerlingen met een lichamelijke of psychische aandoening is het belangrijk dat de school beoordeelt of de leerling in staat is om LO te volgen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als de leerling een lichamelijke beperking heeft of onderhevig is aan bepaalde psychische klachten.
Een ander voorbeeld is het geval van topsporters. Leerlingen die op een reguliere school zitten, hebben geen recht op vrijstelling voor LO als de reden is om geen blessures te krijgen. Echter, leerlingen die op een Topsporttalentschool zitten, kunnen een ontheffing krijgen voor LO, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan. De school moet hiervoor toestemming krijgen van de minister en moet voldoen aan de eisen van het Expertisecentrum voortgezet onderwijs en topsport (Evot).
De aanvraag voor ontheffing moet worden gedaan bij de school. De leerling of ouders kunnen dit doen, maar het bevoegd gezag van de school beslist of de ontheffing wordt verleend. De school moet de redenen voor de ontheffing aanduiden en deze schriftelijk melden aan de inspectie van het onderwijs. Daarnaast moet de school ervoor zorgen dat de leerling alternatieven heeft voor het vak waarin de ontheffing is verleend.
De regels rondom het aanvragen van ontheffing zijn duidelijk geregeld in de Wet voortgezet onderwijs 2020 en het Uitvoeringsbesluit WVO 2020. Deze wetten en regels bepalen onder meer de aard van de ontheffing, de voorwaarden voor het verlenen ervan en de procedures voor het aanvragen.
In het voortgezet onderwijs is het vak lichamelijke opvoeding van groot belang. Het is een verplicht onderdeel dat moet worden gegeven in een bepaalde hoeveelheid uren per week. De beschermde status van LO zorgt ervoor dat de scholen voldoende uren aan dit vak besteden. De hoeveelheid uren verschilt per leerweg: 2,5 uur per week voor vmbo, 2,2 uur voor havo en 2 uur voor vwo.
De school moet ervoor zorgen dat de leerlingen voldoende uren aan LO besteden en dat de inhoudelijke eisen worden nagekomen. Dit omvat praktische bewegingsactiviteiten, kwaliteit, intensiteit en variëteit. De school moet ook aandacht besteden aan signalen die regelmatig worden gemeld, zoals te weinig uren LO.
Ontheffing en vrijstelling zijn belangrijk om te zorgen dat leerlingen die dit nodig hebben, de juiste ondersteuning krijgen. Het is belangrijk dat de scholen en ouders goed met deze situaties omgaan en de regels nalezen. Zo kan worden voorkomen dat leerlingen in de steek worden gelaten of dat ze niet op de juiste manier worden ondersteund.
De termen vrijstelling, erkenning en ontheffing worden vaak gebruikt in juridische context, maar hebben elk een andere betekenis. Bijvoorbeeld, een vrijstelling is een algemene uitzondering op een wettelijke verplichting, terwijl een ontheffing een specifieke uitzondering is die aan een individu of organisatie wordt verleend. Een erkenning is een vergunning die nodig is voor bedrijven die met wapens en munitie omgaan.
Ontheffing en vrijstelling voor lichamelijke opvoeding zijn belangrijke begrippen binnen het onderwijs, vooral in het voortgezet onderwijs. De regels zijn duidelijk geregeld, maar er zijn ook beperkingen en voorwaarden die in acht moeten worden genomen. Het is belangrijk dat ouders en onderwijsinstellingen goed op de hoogte zijn van de voorwaarden en procedures rondom het aanvragen van ontheffing. Op deze manier kan worden gezorgd voor een juiste ondersteuning van leerlingen die hieronder vallen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet