Opvoeden: betekenis, stijlen en invloed op kinderen
juli 9, 2025
Een kind met een traumatische ervaring op te voeden vraagt om veel begrip, geduld en professionele hulp. Online opvoeden van een kind met trauma biedt een alternatief voor ouders en opvoeders die in een beperkte omgeving werken of hun kind in hun eigen omgeving willen ondersteunen. De bronnen geven inzicht in de essentie van trauma, hoe het zich manifesteert, en hoe ouders en opvoeders hiermee om kunnen gaan. Hieronder worden praktische tips en strategieën gegeven die gericht zijn op het veilig en zorgzaam omgaan met een kind met een trauma.
Een trauma is een wond in de psyche die ontstaat door een schokkende gebeurtenis die het kind overweldigd. Dit kan zijn een ernstig ongeluk, kindermishandeling, verwaarlozing, of het meemaken van huiselijk geweld. Trauma kan zich bij kinderen op verschillende manieren manifesteren. Kleine kinderen kunnen bijvoorbeeld angstig gedrag vertonen, veel huilen, snel boos worden, slecht slapen of ontwikkelingsachterstand vertonen. Bij schoolgaande kinderen zien we vermindering van concentratievermogen, angstig en teruggetrokken gedrag. Pubers kunnen somberheid, agressie en het gebruik van verdovende middelen vertonen. Ook kunnen lichamelijke klachten zoals buikpijn en hoofdpijn voorkomen.
Een belangrijk aspect van het werken met getraumatiseerde kinderen is het inzetten van het netwerk om het kind heen. Dit omvat de directe familie, de bredere school- en sociale omgeving, en professionele hulpverleners. Door samen te werken met jeugd-GGZ, (speciaal) onderwijs en leerkrachten, kan ervoor gezorgd worden dat kinderen de juiste hulp krijgen. Bij Youké wordt gewerkt aan een samenhangende aanpak waarin iedereen betrokken is. Dit is essentieel om het kind te versterken en te ondersteunen.
Bij het opvoeden van een kind met trauma is het belangrijk om kalm, duidelijk en vriendelijk te blijven. Hier zijn enkele praktische tips die kunnen helpen bij het online opvoeden:
Kinderen die getraumatiseerd zijn, vertonen allerlei gedrag waarvan ze zelf ook niet begrijpen waarom ze het vertonen. Ze worden bang of boos uit het niets, zo lijkt het. De relatie tussen hun gedachten, gevoel en gedrag moeten jij proberen uit te leggen. Bijvoorbeeld: “Ik zag dat je schrok en toen werd je boos op je broertje. Dat snap ik heel goed, maar we slaan elkaar niet. We praten over problemen.” Ook als kinderen ouder worden en jij misschien denkt “dat ze dit nu wel weten”, moet je het toch nog uitleggen.
Als je kind gedrag laat zien dat je als ouder niet oké vindt, bedenk dan eens: - Wat is er echt aan de hand? - Wat heeft mijn kind nu nodig? - Kan ik mijn perspectief aanpassen? - Welke trigger zie ik over het hoofd? - Is de opdracht (‘ruim je kamer op’) de oorzaak? - Heb ik iets gezegd dat dit gedrag veroorzaakt? - Heeft een gezinslid iets gezegd of gedaan? - Is er op school iets aan de hand? - Of dacht je kind aan een nare ervaring?
Het helpt getraumatiseerde kinderen heel erg als ze kunnen bewegen. Lekker naar buiten is goed om te ontladen. Ook sport en yoga kunnen goede diensten bewijzen. Sommige ouders hebben een mini trampoline in huis staan, waar kinderen even op kunnen springen. “Bouncing” helpt de lagere breindelen kalmeren.
Als je kind last heeft van trauma, is het belangrijk om kalm te blijven. Dit helpt het kind om zich veilig en gesteund te voelen. Zelfs als het moeilijk is, is het belangrijk om je eigen emoties te beheren en te blijven luisteren naar wat het kind nodig heeft.
Ouders die last hebben van een onverwerkt trauma kunnen lastig zijn om met hun kind om te gaan. Het is belangrijk dat ouders hun eigen trauma verwerken, zodat ze hun kinderen beter kunnen ondersteunen. Er zijn cursussen en groepen beschikbaar voor ouders die hierbij kunnen helpen. Bijvoorbeeld de traumagroep voor ouders, waarin informatie wordt gegeven over verschillende soorten trauma’s en het effect van trauma op de ontwikkeling van het kind en op de opvoeding. Deze groepen helpen ouders om beter in contact te blijven met hun kind en hun eigen reacties beter te begrijpen en te hanteren.
Er zijn verschillende online cursussen en trainingen beschikbaar die ouders en opvoeders helpen bij het opvoeden van kinderen met trauma. Bijvoorbeeld de “Turbo Trauma Training” die in 3 weken 15 lessen bevat. Deze cursus leert de grondleggende principes van traumasensitief opvoeden. Ook zijn er cursussen beschikbaar zoals de “Trauma-sensitieve cursus” die praktische handvatten biedt bij het herkennen van stressopbouw bij jezelf en een kind.
Trauma kan het gedrag van kinderen aanzienlijk beïnvloeden. Kinderen met een trauma kunnen moeilijk omgaan met bepaalde situaties en kunnen zich angstig of teruggetrokken voelen. Het is belangrijk om te weten dat dit geen onherstelbare toestand is, maar dat herstel mogelijk is. Het is echter belangrijk om vroeg hulp te zoeken en de juiste ondersteuning te geven.
Het opvoeden van een kind met trauma vereist veel begrip, geduld en professionele hulp. Online opvoeden biedt een alternatief voor ouders en opvoeders die in een beperkte omgeving werken of hun kind in hun eigen omgeving willen ondersteunen. De bronnen geven inzicht in de essentie van trauma, hoe het zich manifesteert, en hoe ouders en opvoeders hiermee om kunnen gaan. Door praktische tips en strategieën te volgen, kunnen ouders en opvoeders hun kinderen beter ondersteunen en helpen bij het herstellen van trauma.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet