Op verjaardag geen cadeuwen: een opvoedingskeuze met betekenis
juli 8, 2025
Inleiding
Omdenken in de opvoeding is een methode die gericht is op het omvormen van lastig gedrag bij kinderen naar een kans om te leren en te groeien. Het concept is afgeleid van de visie van Berthold Gunster, die stelt dat opvoeding vaak leidt tot vastdenken, waarbij ouders zich richten op wat er niet is en wat ze wel zouden moeten zijn. In plaats daarvan roept Gunster op om te omdenken, dat wil zeggen, te kijken naar wat er is en wat er wel gekund zou kunnen worden. Dit artikel bevat een overzicht van de kernideeën van omdenken in de opvoeding, inclusief praktische toepassingen, voordelen, en de rol van ouders en educatoren.
Kernideeën van omdenken in de opvoeding
Omdenken als een visie op opvoeding
Omdenken in de opvoeding is gebaseerd op het idee dat kinderen autonome wezens zijn. Dit betekent dat er geen standaardoplossing is voor elk probleem. In plaats daarvan roept Gunster op om creativiteit te laten zien in het omgaan met lastig gedrag. Het is belangrijk om te begrijpen dat lastig gedrag niet per se een probleem is, maar een vorm van energie die omgevormd kan worden naar iets positiefs.
De rol van de ouder
Een belangrijk uitgangspunt van omdenken in de opvoeding is dat de ouder gezien wordt als een mogelijke oorzaak van het lastige gedrag van het kind. Volgens Gunster komt dit door irreële verwachtingen die ouders van hun kind(eren) hebben. Het idee is dat de manier van denken van ouders het probleem (van een lastig kind) alleen maar groter maakt. Dit noemt Gunster ‘vastdenken’.
Het verschil tussen opvoeden en zorgen voor
Gunster maakt onderscheid tussen ‘opvoeden’ en ‘zorgen voor’. Dit laatste heeft betrekking op alles wat met directe zorg te maken heeft. Al het andere is opvoeden. Gunster noemt dit ook wel ‘leren voor later’. Maar je kind wil niet leren voor later. Kinderen willen leren voor nu. Laat het opvoeden dus los, zegt Gunster. Dat komt vanzelf wel goed.
Creativiteit in de opvoeding
Kinderen grootbrengen vraagt om creativiteit. De theorie van omdenken gaat er vanuit dat mensen (en dus ook kinderen) autonome wezens zijn. Dit maakt dat vastomlijnde aanpakken niet zonder meer zullen werken. Als een kind niet mee wil werken, zal het niet meewerken. De theorie van omdenken ziet kinderen grootbrengen dan ook als een kwestie van creativiteit. Het is aan de volwassene om per kind, per situatie en per moment een ‘strategie’ te bedenken.
Van focus op lastig gedrag naar oog voor basale verlangens
Het bedenken van een ‘op-maat-strategie’ gaat volgens de theorie van omdenken het effectiefst wanneer we erin slagen de vraag: ‘Wat wil jij als volwassene niet?’ (het lastige gedrag) kunnen omzetten naar ‘wat wil het kind wel?’ (basale verlangens). Door als volwassene aandacht en ruimte te geven aan de verlangens van je kind, kun je zijn lastige gedrag omdenken. Er zijn (volgens Gunster) drie dingen waar elk kind ten diepste naar verlangt: zich erkend voelen, als een autonoom wezen behandeld worden en zich competent voelen. Wanneer je hier als volwassene oprecht aandacht en ruimte aan geeft, gaat het niet meer om jouw bedoelingen, maar om de bedoelingen van je kind. Op dat moment verandert je rol van opvoeder in de rol van bondgenoot.
Praktische toepassingen van omdenken in de opvoeding
Het omvormen van lastig gedrag
Omdenken in de opvoeding benadrukt het omvormen van lastig gedrag naar een kans. Het is belangrijk om te begrijpen dat het lastige gedrag van je kind een vorm van energie is die omgevormd kan worden naar iets positiefs. Door te kijken naar wat er is en wat er zou-kunnen-zijn, kun je van een gebrek een talent maken. Dit vereist dat ouders en educatoren bereid zijn om te kijken naar wat er wel is en wat er wel gekund zou kunnen worden.
De rol van de ouder in het omdenken
De rol van de ouder in het omdenken is cruciaal. Het is belangrijk om te begrijpen dat de ouder een rol speelt in het omdenken van het gedrag van het kind. Door te kijken naar wat er is en wat er zou-kunnen-zijn, kun je van een gebrek een talent maken. Dit vereist dat ouders en educatoren bereid zijn om te kijken naar wat er wel is en wat er wel gekund zou kunnen worden.
De impact van omdenken op de opvoeding
De impact van omdenken op de opvoeding is groot. Door te omdenken, kunnen ouders en educatoren creatieve oplossingen vinden voor lastig gedrag. Dit vereist dat ouders en educatoren bereid zijn om te kijken naar wat er wel is en wat er wel gekund zou kunnen worden. Het omdenken kan leiden tot een beter begrip van het gedrag van het kind en kan helpen bij het oplossen van problemen.
Voordelen van omdenken in de opvoeding
Verbetering van de relatie tussen ouder en kind
Een van de voordelen van omdenken in de opvoeding is de verbetering van de relatie tussen ouder en kind. Door te omdenken, kunnen ouders en educatoren creatieve oplossingen vinden voor lastig gedrag. Dit vereist dat ouders en educatoren bereid zijn om te kijken naar wat er wel is en wat er wel gekund zou kunnen worden.
Versterking van de zelfvertrouwen van het kind
Een ander voordeel van omdenken in de opvoeding is de versterking van de zelfvertrouwen van het kind. Door te omdenken, kunnen ouders en educatoren creatieve oplossingen vinden voor lastig gedrag. Dit vereist dat ouders en educatoren bereid zijn om te kijken naar wat er wel is en wat er wel gekund zou kunnen worden.
Verbetering van de communicatie tussen ouder en kind
Een derde voordeel van omdenken in de opvoeding is de verbetering van de communicatie tussen ouder en kind. Door te omdenken, kunnen ouders en educatoren creatieve oplossingen vinden voor lastig gedrag. Dit vereist dat ouders en educatoren bereid zijn om te kijken naar wat er wel is en wat er wel gekund zou kunnen worden.
Onderwerpen in de opvoeding
De Week van de Opvoeding
Tijdens de Week van de Opvoeding delen wij tips, quotes, voorbeelden, leesfragmenten en openhartige podcastgesprekken over omdenken in de opvoeding. Dit is een gelegenheid om te leren over de visie van Berthold Gunster en om creatieve oplossingen te vinden voor lastig gedrag.
De Omdenken Podcast
De Omdenken Podcast is een bron van informatie over omdenken in de opvoeding. Daarin luister je mee met de openhartige gesprekken die Berthold Gunster voerde met mensen over hun problemen. Hoe kunnen ze hun probleem laten verdwijnen? Of zelfs omdenken?
De Omdenken Podcast
De Omdenken Podcast is een bron van informatie over omdenken in de opvoeding. Daarin luister je mee met de openhartige gesprekken die Berthold Gunster voerde met mensen over hun problemen. Hoe kunnen ze hun probleem laten verdwijnen? Of zelfs omdenken?
Conclusie
Omdenken in de opvoeding is een methode die gericht is op het omvormen van lastig gedrag bij kinderen naar een kans om te leren en te groeien. De visie van Berthold Gunster benadrukt het belang van creativiteit en het omvormen van lastig gedrag naar iets positiefs. Door te omdenken, kunnen ouders en educatoren creatieve oplossingen vinden voor lastig gedrag. Dit vereist dat ouders en educatoren bereid zijn om te kijken naar wat er wel is en wat er wel gekund zou kunnen worden. De impact van omdenken op de opvoeding is groot, en het kan leiden tot een beter begrip van het gedrag van het kind en kan helpen bij het oplossen van problemen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
