Opvoeden zonder structuur: Waarom structuur toch belangrijk is
juli 9, 2025
De seksuele opvoeding in Nederland heeft in de afgelopen vijftig jaar veel veranderd. Vanaf de jaren zestig, toen seksuele voorlichting nog beperkt was tot het lesje biologie, tot de huidige tijd waarin ook digitale seks en sexting onderwerpen zijn van discussie, is de opvoeding steeds uitgebreider geworden. In dit artikel worden de belangrijkste ontwikkelingen, trends en uitdagingen in de seksuele opvoeding van kinderen en jongeren in kaart gebracht, gebaseerd op de informatie uit de bronnen.
De geschiedenis van de seksuele opvoeding in Nederland begon in de jaren zestig, toen de basis werd gelegd met het biologische lesje. In die jaren was seks vooral gericht op voortplanting. De jaren zeventig brachten echter een verandering. De introductie van de pil en de toegang tot condooms maakte seks toegankelijker en bracht de nadruk op het plezier van seks. De jaren tachtig zetten dit voort, maar werden ook gekenmerkt door de opkomst van aids, wat leidde tot een grotere aandacht voor de gezondheidsrisico’s van seks. De jaren negentig markeerden het moment waarop seks in de maatschappij genormaliseerd raakte. In die jaren werd seks als een normaal onderdeel van het leven gezien, en kwam er meer aandacht voor de positieve kanten van seksualiteit. In de jaren 2000 begon de digitale wereld invloed te hebben op seksualiteit, met het verschijnen van sociale media en sexting. De jaren 2010 brachten een opflakkering van het bewustzijn over seksuele diversiteit en de noodzaak om ervoor te zorgen dat seksuele voorlichting inclusief is.
Volgens de bronnen is de seksuele opvoeding vanaf de basisschool van groot belang. Het is belangrijk dat kinderen al vroeg leren over seksualiteit, relaties en seksuele diversiteit. In het onderzoek dat uitgevoerd werd door Rutgers en GGD’en blijkt dat kinderen van 9 tot 12 jaar interesse hebben in onderwerpen als verliefdheid, voortplanting, verschillen tussen jongens en meisjes en veranderingen in de puberteit. De meeste kinderen (50 procent) praten met hun ouders over deze onderwerpen, terwijl slechts 24 procent er op school over les krijgt. Dit benadruidt de belangrijkheid van de rol van ouders in de seksuele opvoeding. De school speelt een belangrijke rol in het geven van seksuele voorlichting, maar moet ook ouders ondersteunen bij deze opvoeding. De kern van seksuele opvoeding is het leren omgaan met seksualiteit, het begrijpen van relaties en het leren omgaan met verschillen.
In veel scholen wordt de seksuele opvoeding gegeven als onderdeel van het lesprogramma. In sommige gevallen wordt de opvoeding gegeven door gespecialiseerde docenten, terwijl andere scholen dit laten gebeuren via andere manieren. Bijvoorbeeld, op de Kolom in Amsterdam krijgen leerlingen structureel les over seksualiteit, inclusief het leren omgaan met grenzen en het respecteren van anderen. De opvoeding begint al vanaf het eerste leerjaar, met lessen over het menselijk lichaam en persoonlijke verzorging. Dit is belangrijk, omdat kinderen al vroeg leren over hun lichaam en seksualiteit. De opvoeding wordt opgebouwd, zodat kinderen zich veilig voelen om over deze onderwerpen te praten. Dit helpt bij het opbouwen van een vertrouwensband tussen leerlingen en docenten, waardoor ze zich vrijer voelen om dingen met elkaar te delen.
De rol van ouders in de seksuele opvoeding is cruciaal. De meeste kinderen (50 procent) praten met hun ouders over seksualiteit, terwijl slechts 24 procent er op school over les krijgt. Dit benadruidt de belangrijkheid van de rol van ouders in de seksuele opvoeding. Ouders kunnen hun kinderen helpen bij het begrijpen van seksualiteit, relaties en seksuele diversiteit. Het is belangrijk dat ouders open en eerlijk zijn over deze onderwerpen, zodat kinderen zich veilig voelen om over deze onderwerpen te praten. Bovendien is het belangrijk dat ouders weten hoe ze met hun kinderen kunnen praten over seksualiteit, zonder dat ze hun eigen mening te veel opdringen. Het is belangrijk dat ouders weten dat het niet alleen gaat om het geven van informatie, maar ook om het leren omgaan met verschillen en het opbouwen van vertrouwen.
De seksuele opvoeding staat voor verschillende uitdagingen. Eén van de belangrijkste uitdagingen is de diversiteit in seksualiteit. Het is belangrijk dat seksuele voorlichting inclusief is, zodat alle kinderen en jongeren zich erin kunnen herkennen. Dit omvat ook de behandeling van lesbische, homoseksuele, bisexuele en transgender (LGBT) personen. Daarnaast is het belangrijk om te leren omgaan met de digitale wereld, waarin seksualiteit ook via sociale media en sexting kan voorkomen. De opvoeding moet ook aandacht besteden aan de gevolgen van sexting en de risico’s die hieraan verbonden zijn. Daarnaast is het belangrijk om te leren omgaan met de mythes rond seksualiteit, zoals de gedachte dat vrouwen die condooms op zak hebben, uit op seks zijn. Deze mythes moeten uit de wereld geholpen worden, zodat jongeren een realistisch beeld kunnen krijgen van seksualiteit.
De seksuele opvoeding in Nederland heeft in de afgelopen vijftig jaar veel veranderd. Vanaf de jaren zestig, toen seksuele voorlichting nog beperkt was tot het lesje biologie, tot de huidige tijd waarin ook digitale seks en sexting onderwerpen zijn van discussie, is de opvoeding steeds uitgebreider geworden. De seksuele opvoeding vanaf de basisschool is van groot belang, en de rol van ouders en scholen is cruciaal in het geven van deze opvoeding. De uitdagingen in de seksuele opvoeding zijn groot, maar met de juiste benadering en ondersteuning kan de opvoeding helpen bij het opbouwen van een beter begrip van seksualiteit, relaties en seksuele diversiteit.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet