De Nijmeegse Vragenlijst voor de Opvoedings-situatie: Een hulpmiddel voor gezinsondersteuning bij scheiding
juli 8, 2025
Inleiding
In de huidige maatschappelijke context is het opvoeden van kinderen een complex onderwerp dat veel aandacht verdient. De bronnen tonen aan dat ouderschap en opvoeding steeds belangrijker worden geacht in de ontwikkeling van kinderen. Er zijn veel hulpmiddelen beschikbaar, waaronder opvoedboeken, richtlijnen en praktische tips, die kunnen bijdragen aan een betere beleving van het ouder worden. In dit artikel worden de nieuwste inzichten over opvoeden besproken, met als uitgangspunt de beschikbare informatie uit de bronnen.
De rol van opvoedboeken in het moderne ouder worden
Er zijn verschillende opvoedboeken verschenen die ouders helpen bij het navigeren door de uitdagingen van het opvoeden. Een van de opvallende werken is Doorbreek de cirkel van Miloe van Beek. Dit boek onderzoekt hoe generatieslange patronen in de opvoeding kunnen worden doorbroken. Het boek combineert persoonlijke ervaringen met inzichten van experts, wat leidt tot een breed en verdiepend inzicht in de uitdagingen en mogelijkheden in de opvoeding. Het wordt als herkenbaar en open beschouwd, wat leidt tot confronterende maar ook inspirerende inzichten over opvoeding.
Een ander boek dat veel aandacht heeft gekregen is Temperamentvolle kinderen van Eva Bronsveld. Dit boek helpt ouders bij het begrijpen en begeleiden van hun temperamentvolle kinderen. Het richt zich op het unieke aspect van temperamentvolle kinderen die intens en gevoelig reageren op hun omgeving, terwijl het streeft naar het omvormen van hun uitdagingen in waardevolle talenten. Het wordt als praktisch en helder beschouwd, waardoor het makkelijk leesbaar is.
Jagen, verzamelen, opvoeden van Michaleen Doucleff biedt een alternatieve kijk op opvoeden door inspiratie te halen uit inheemse culturen. Dit boek biedt praktische strategieën en effectieve tips voor ouders, waardoor directe toepasbaarheid in het dagelijks leven wordt bewerkstelligd. Het wordt geprezen om de goede wetenschappelijke onderbouwing met verwijzing naar relevante literatuur. Ondanks de Amerikaanse stijl en het begin dat sommige lezers als stroef ervaren, wordt het als waardevol beschouwd.
De rol van opvoedrichtlijnen en ondersteunende maatregelen
De JGZ-richtlijn Ondergewicht biedt hulp bij het preventief adviseren van opvoeders over uitgebalanceerde voeding conform de Schijf van Vijf. Deze richtlijn helpt bij het signaleren en doorverwijzen bij ondervoeding, bijvoorbeeld naar een (kinder)diëetist, een pedagoog of gedragstherapeut. De richtlijn bevat ook tips voor motiverende gespreksvoering en ouderinformatie over ondergewicht.
De PreSPARK is een instrument dat helpt bij het bepalen van de juiste aanpak bij kinderen tot ongeveer 14 maanden. Deze methode vervangt de 1-op-1-contactmomenten bij de JGZ en helpt bij het versterken van de eigen kracht van ouders. De PreSPARK ondersteunt aanstaande ouders in hun nieuwe rol als opvoeders, en biedt hen de kans om zich voor te bereiden op de uitdagingen van het ouder worden.
Ouderschap en de rol van het gezin
Het ouderschap is een van de grootste uitdagingen van het leven. Investeren in een positieve beleving van het ouderschap is een belangrijke beschermende factor voor het gezond opgroeien van kinderen. Elk kind verdient de best mogelijke start en een optimale kans op een gezonde ontwikkeling. Dit vraagt om krachtig ouderschap, waarin interactie tussen ouder en kind en tussen ouders onderling centraal staat. Ouderschap heeft impact op de personen zelf, de partnerrelatie en ook het sociale leven en carrière.
De ouderschapstheorie en het bufferdenken van Alice van der Pas geven handvatten om ouders te kunnen ondersteunen. Ouderschap kent drie belangrijke componenten: de rol van de ouder, de relatie tussen ouder en kind, en de samenwerking tussen ouders. Door deze componenten goed in de gaten te houden, kan een positief ouder worden worden gestimuleerd.
Opvoedproblemen en cijfers
Volgens cijfers uit 2010 is het grootste deel van de ouders tevreden over het verloop van de opvoeding van hun kinderen en vindt men zichzelf goed in staat om voor kinderen te zorgen. Toch hebben alle ouders weleens vragen of zorgen over het gedrag, de ontwikkeling of de opvoeding van hun kinderen. Onderzoek dat plaatsvond in de periode 2017-2019 onder ouders met een kind tussen 0 en 8 jaar biedt inzicht in onderwerpen waar ouders vragen en zorgen over hebben.
De belangrijkste vragen of zorgen van ouders zijn: spanningen en stress buiten opvoeding, functioneren als ouder, luisteren en gehoorzamen, driftbuien, woede, agressie, voeding, straffen en belonen, slapen, regels en grenzen, zindelijkheid, en schoolprestaties.
De uitdaging van het opvoeden van pubers
De opvoeding van pubers is een uitdaging waar veel ouders mee worstelen. Het boek Help, ik heb een puber! biedt inzichten en kennis over het opvoeden van pubers op een humoristische en leuke manier, waardoor het makkelijk en plezierig leest. Het boek is een survivalgids voor ouders die worstelen met de uitdagingen van de puberteit. Het boek wordt bejubeld voor zowel zijn herkenbaarheid als zijn leerzaamheid.
De invloed van culturele verschillen op opvoeding
De opvoeding van kinderen varieert per cultuur. In sommige culturen wordt het opvoeden gericht op samenwerking en vertrouwen, in plaats van op controle en angst. Dit wordt duidelijk in het boek Jagen, verzamelen, opvoeden van Michaleen Doucleff. Hierin wordt beschreven hoe kinderen in andere culturen op een andere manier worden opgevoed, en wat daarvan kan worden geleerd.
De rol van emoties en communicatie in het ouder worden
Emoties spelen een belangrijke rol in het ouder worden. Het boek Ontspannen ouders, blije kinderen van Laura Markham benadrukt het belang van emotionele balans, empathie en duidelijke communicatie. Door grip te krijgen op je eigen emoties als ouder, kun je een sterke band met je kind opbouwen. En leer je je hoe je kind kunt stimuleren om mee te werken zonder dreigementen en veel negativiteit.
Conclusie
Het opvoeden van kinderen is een complex en uitdagend proces dat veel aandacht verdient. De beschikbare bronnen tonen aan dat er veel hulpmiddelen zijn beschikbaar, waaronder opvoedboeken, richtlijnen en praktische tips, die kunnen bijdragen aan een betere beleving van het ouder worden. Het is belangrijk om open te staan voor nieuwe inzichten en ervaringen, zodat ouders kunnen leren omgaan met de uitdagingen van het opvoeden. Door gebruik te maken van de juiste hulpmiddelen, kunnen ouders hun kinderen op een positieve manier begeleiden in hun ontwikkeling.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
