De Nijmeegse Vragenlijst voor de Opvoedings-situatie: Een hulpmiddel voor gezinsondersteuning bij scheiding
juli 8, 2025
De kern van opvoeden ligt niet alleen in het geven van instructies of het stellen van regels, maar vooral in het ontwikkelen van vertrouwen, vaardigheden en inzicht bij ouders. In het boek In Contact met Ouders van Christa Nieuwboer wordt dit duidelijk gemaakt. Het boek richt zich op professionals die te maken krijgen met opvoedvragen van ouders en biedt een empirisch onderbouwde aanpak om hier professioneel en systematisch mee om te gaan. De kern van de aanpak is empowermentgericht werken, waarbij ouders worden gesteund om zelf hun oplossingen te vinden en hun rol als ouder te versterken.
Empowerment in de praktijk
Empowerment is een kernbegrip in de opvoedingspraktijk. Het gaat erom dat ouders zichzelf en hun kinderen beter kunnen begrijpen, beter kunnen omgaan met uitdagingen en zelfvertrouwen krijgen in hun opvoedingsstrategie. In het boek In Contact met Ouders wordt uitgelegd hoe professionals hierbij kunnen helpen door de opvoedvraag helder te stellen, doelen te formuleren, een aanpak te kiezen en deze te evalueren. Hierbij staat de persoonlijke ontwikkeling van de ouder centraal, maar ook de ontwikkeling van het kind.
Een van de kernprincipes is dat ouders niet alleen hulp nodig hebben, maar ook het vermogen hebben om zelf oplossingen te vinden. Het boek benadruit dat elke ouder een uniek profiel heeft, en dat het opvoedproces een leerproces is. Ouders leren niet alleen hoe ze met hun kind om moeten gaan, maar ook hoe ze hun eigen opvoedstijl kunnen ontwikkelen. Dit vereist een actieve betrokkenheid van de professionele ondersteuning, die gericht is op het versterken van het zelfvertrouwen van ouders.
Opvoedvragen en de rol van professionals
In veel gevallen zijn opvoedvragen gericht op het aanleren van gedrag, het omgaan met stress, het opbouwen van vertrouwen tussen ouder en kind, of het aanpakken van uitdagingen zoals kinderproblemen of problemen in de familie. De professionele hulpverlening speelt hierbij een cruciale rol. In het boek In Contact met Ouders wordt uitgelegd dat professionals hierbij moeten werken aan een gebaseerde aanpak, waarbij zowel wetenschappelijk onderzoek als praktijkervaring worden gecombineerd.
Deel 2 van het boek bevat een grote hoeveelheid tools en technieken die kunnen worden gebruikt om ouders te ondersteunen bij het versterken van hun netwerken, het versterken van hun opvoedvaardigheden en het versterken van hun vermogen om met hun kind om te gaan. Hierbij wordt onder andere ingegaan op de vraag hoe ouders hun kind kunnen helpen bij het leren, het omgaan met gevoelens, en het oplossen van problemen. Ook wordt er aandacht besteed aan de rol van de professionele ondersteuning bij het begeleiden van ouders in hun opvoedproces.
Werken met meerdere bronnen en ondersteuningsmogelijkheden
In de praktijk is het belangrijk om te werken met een breed scala aan ondersteuningsmogelijkheden. Zo kan er worden gewerkt met online opvoedingsondersteuning, zoals beschreven in het boek In Contact met Ouders. Dit boek benadrukt dat moderne ouders vaak te maken krijgen met een complexe combinatie van problemen, en dat het belangrijk is om te werken met een gestructureerde aanpak. De opvoedingsondersteuning kan zowel in de praktijk als online worden gegeven, en is gericht op het versterken van de betrokkenheid van ouders bij het opvoedingsproces.
Daarnaast wordt er in het boek aandacht besteed aan de rol van digitale hulpmiddelen in de opvoedingspraktijk. In tijden van lockdown en schoolsluiting bleek het belang van digitale hulpmiddelen om ouders te ondersteunen bij het opvoeden. In de brochure Opvoeden zo werkt het wordt uitgelegd hoe ouders in tijden van crisis hun gezinsleven kunnen handhaven en hun kinderen kunnen begeleiden. Hoewel de brochure uit 2006 is, blijven de principes van opvoeding en ondersteuning van ouders geldig.
Ondersteuning voor ouders met psychische problemen
In de richtlijn Kinderen van ouders met psychische problemen wordt aandacht besteed aan de specifieke uitdagingen die ouders met psychische problemen met hun kinderen moeten omgaan. Hierbij wordt benadruid dat ouders met psychische problemen vaak moeite hebben met het opvoeden van hun kinderen, en dat er daarom specifieke ondersteuningsmaatregelen nodig zijn. In dit kader wordt er gewerkt met een integraal samenwerken tussen de verschillende partijen, waaronder de school, de jeugdpsychiater, de maatschappelijk werker en de onderwijsconsulent.
In de richtlijn wordt ook aandacht besteed aan de rol van de jeugdconsulent in het wijkteam. Deze persoon is er voor het hele gezin en zorgt ervoor dat ouders en kinderen op de juiste manier worden ondersteund. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de traumagerelateerde problemen die bij kinderen kunnen optreden als gevolg van het feit dat een ouder psychische problemen heeft. In dit geval is het belangrijk om te werken met een traumagerichte aanpak en om ouders te ondersteunen bij het omgaan met hun eigen problemen.
Werken met een brede aanpak
In de praktijk is het belangrijk om te werken met een brede aanpak, waarbij zowel de persoonlijke situatie van de ouder als het gedrag van het kind centraal staan. In het boek In Contact met Ouders wordt uitgelegd dat het opvoedproces een leerproces is, en dat ouders hierin steeds verder moeten komen. Hierbij is het belangrijk om te werken met een gebaseerde aanpak, waarbij zowel wetenschappelijk onderzoek als praktijkervaring worden gecombineerd.
In de praktijk wordt er ook gewerkt met empowermentgerichte tools, die helpen bij het versterken van de betrokkenheid van ouders bij het opvoedingsproces. Hierbij wordt onder andere ingegaan op de vraag hoe ouders hun kind kunnen helpen bij het leren, het omgaan met gevoelens, en het oplossen van problemen. Ook wordt er aandacht besteed aan de rol van de professionele ondersteuning bij het begeleiden van ouders in hun opvoedproces.
Samenwerking met andere partijen
In de opvoedingspraktijk is samenwerking met andere partijen van groot belang. In het boek In Contact met Ouders wordt uitgelegd dat professionals hierbij moeten werken aan een gebaseerde aanpak, waarbij zowel wetenschappelijk onderzoek als praktijkervaring worden gecombineerd. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan de rol van de onderwijsconsulent, die in het kader van het opvoedingsproces kan worden ingezet.
Daarnaast wordt er in de richtlijn Kinderen van ouders met psychische problemen aandacht besteed aan de rol van de jeugdconsulent in het wijkteam. Deze persoon is er voor het hele gezin en zorgt ervoor dat ouders en kinderen op de juiste manier worden ondersteund. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de traumagerelateerde problemen die bij kinderen kunnen optreden als gevolg van het feit dat een ouder psychische problemen heeft. In dit geval is het belangrijk om te werken met een traumagerichte aanpak en om ouders te ondersteunen bij het omgaan met hun eigen problemen.
Conclusie
In Contact met Ouders is een belangrijk boek dat professionals helpt bij het werken met opvoedvragen. Het boek benadruidt dat ouders een uniek profiel hebben en dat het opvoedproces een leerproces is. Hierbij staat het versterken van het zelfvertrouwen van ouders centraal, zodat ze beter kunnen omgaan met hun kind en hun opvoedstrategie kunnen ontwikkelen. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de rol van professionele ondersteuning, digitale hulpmiddelen en samenwerking met andere partijen. In de praktijk is het belangrijk om te werken met een brede aanpak, waarbij zowel de persoonlijke situatie van de ouder als het gedrag van het kind centraal staan.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
