De Nijmeegse Vragenlijst voor de Opvoedings-situatie: Een hulpmiddel voor gezinsondersteuning bij scheiding
juli 8, 2025
De term "naakte opvoeding" is in veel gevallen een veelzijdig begrip dat zich richt op het open en eerlijk omgaan met seksuele ontwikkelingen en het lichaam van kinderen. In vele bronnen wordt dit als een onderdeel van de seksuele opvoeding gezien, waarbij het doel is om kinderen een gezond, realistisch en respectvol beeld te geven van hun lichaam en seksualiteit. In dit artikel wordt gekeken naar de principes van seksuele opvoeding, hoe ouders hiermee omgaan en wat de rol is van programma’s zoals "Gewoon. Bloot." in de opvoeding van kinderen.
Inleiding
Seksuele opvoeding is een belangrijk onderdeel van de opvoeding van kinderen. Het omvat zowel het leren omgaan met het lichaam, als het ontwikkelen van een positief lichaamsbeeld en het leren omgaan met seksualiteit. In vele bronnen wordt opgemerkt dat ouders hierin een cruciale rol spelen, omdat ze de eerste vertegenwoordigers zijn van informatie en begeleiding. In dit artikel wordt gekeken naar de principes van seksuele opvoeding, hoe ouders hiermee omgaan en wat de rol is van programma’s zoals "Gewoon. Bloot." in de opvoeding van kinderen.
Seksuele opvoeding: Wat is het en wat zijn de kernprincipes?
Seksuele opvoeding begint al bij kleuters. Kinderen zijn nieuwsgierig naar hun lichaam en leren dit te ontdekken. Dit is een natuurlijke ontwikkeling en hoort bij de lichamelijke en emotionele groei van het kind. Volgens meerdere bronnen is het belangrijk dat ouders dit gedrag niet afstraffen, maar het op een rustige en open manier beantwoorden.
De kern van seksuele opvoeding is dat kinderen leren omgaan met hun lichaam en hun seksualiteit op een veilige, respectvolle en realistische manier. Dit begint met het leren benoemen van lichaamsdelen, het leren begrijpen van lichaamswijzigingen en het leren omgaan met emoties. Ouders spelen hierbij een cruciale rol, omdat zij de eerste zijn die hun kinderen kunnen begeleiden in deze ontwikkeling.
De rol van ouders bij seksuele opvoeding
Ouders zijn de eerste en belangrijkste begeleiders bij de seksuele ontwikkeling van hun kind. Ze moeten ervoor zorgen dat hun kind op een ontspannen manier stappen kan zetten in de seksuele ontwikkeling. Dit gebeurt door ruimte te geven, regels te stellen, vragen te beantwoorden en waarden en normen bij te brengen.
Een belangrijk punt is dat ouders open en eerlijk moeten communiceren met hun kind. Dit omvat zowel het leren benoemen van lichaamsdelen, als het bespreken van vragen over seksualiteit, relaties en lichaamsbeeld. Het is belangrijk dat ouders hierin zorgen dat hun kind zich veilig en begrepen voelt.
Het programma "Gewoon. Bloot." en seksuele opvoeding
Een van de programma’s die in de afgelopen jaren veel aandacht heeft gekregen, is "Gewoon. Bloot." Dit is een programma dat bedoeld is voor kinderen vanaf groep 7 en 8, dus kinderen in de pre-puberteit. Het programma wordt ontwikkeld in samenwerking met Rutgers en heeft als doel om kinderen een normaal beeld te geven van hoe een lichaam eruit ziet.
In dit programma staan naakte mensen centraal, maar zonder dat er seksuele handelingen of een seksuele context zijn. Het doel is om kinderen te leren omgaan met hun lichaam en hun lichaamsbeeld. Het programma is bedoeld om kinderen te helpen om realistische verwachtingen te ontwikkelen over hun lichaam en het lichaam van anderen.
Er is veel ophef over dit programma, maar volgens meerdere bronnen is het programma niet nodig voor een gezonde seksuele opvoeding. De kern van seksuele opvoeding ligt namelijk bij de ouders, niet bij programma’s. Het is belangrijk dat ouders zelf open en eerlijk met hun kinderen kunnen praten over seksualiteit, lichaamswijzigingen en lichaamsbeeld.
Lichaamsbeeld en seksuele opvoeding
Een belangrijk onderdeel van seksuele opvoeding is het ontwikkelen van een positief lichaamsbeeld. Veel kinderen en jongeren vragen zich af of hun lichaam normaal is. Ze vergelijken zich vaak met anderen, en worden beïnvloed door de media. Hierdoor ontstaan onzekerheden over hun eigen lichaam.
In meerdere bronnen wordt opgemerkt dat kinderen en jongeren een positiever lichaamsbeeld krijgen als ze vaker blote lichamen van gewone mensen zien, in plaats van de "perfecte" lichamen die de media ons voorschotelen. Lichaamsdelen zijn er in alle soorten en maten, en niemand zou zich daarvoor hoeft te schamen. Het is belangrijk dat ouders hierover met hun kinderen praten, zodat ze weten dat hun lichaam normaal is, en dat ze zich niet hoeven te schamen voor hun lichaam.
Seksuele ontwikkeling bij kinderen in de basisschoolleeftijd
Tussen de leeftijd van 6 en 12 jaar verandert het lichaam van het kind. Dit is de tijd waarin kinderen zich meer bewust worden van hun lichaam en de lichaamswijzigingen die in de puberteit plaatsvinden. In deze periode leren kinderen ook om te gaan met hun eigen seksualiteit en de seksualiteit van anderen.
Volgens meerdere bronnen verloopt de seksuele ontwikkeling van kinderen in de basisschoolleeftijd vanzelf. Het is een soort voorbereiding op de beleving van seksualiteit later in hun leven. Tussen 6 en 12 jaar worden kinderen zich meer bewust van de mening van anderen. Ook gaan ze hun eigen lichaam vergelijken met dat van anderen. In grote lijnen verloopt hun seksuele ontwikkeling zo:
- Vanaf 6 jaar weten kinderen dat het aanraken van je eigen geslachtshoofd iets is wat je doet zonder dat anderen erbij zijn.
- Soms vertellen kinderen op deze leeftijd schuine moppen of tekenen ze geslachtshoofden in hun schrift om anderen uit te dagen.
- De meeste kinderen gaan vanaf hun 6e jaar steeds meer vragen stellen aan hun ouders over seksualiteit.
- Op 7-jarige leeftijd weten kinderen dat het aanraken van hun lichaam iets is wat ze alleen mogen doen in hun eigen ruimte.
- Op 8-jarige leeftijd leren kinderen dat sommige lichaamsdelen privé zijn en dat ze deze niet mogen aanraken of tonen aan anderen.
- Op 9-jarige leeftijd weten kinderen dat hun lichaam verandert en dat dit normaal is.
- Op 10-jarige leeftijd leren kinderen dat hun lichaam anders is dan dat van anderen, en dat dit normaal is.
- Op 11-jarige leeftijd weten kinderen dat hun lichaam verandert en dat dit normaal is.
- Op 12-jarige leeftijd weten kinderen dat hun lichaam verandert en dat dit normaal is.
Seksuele opvoeding bij kleuters
Kleuters gaan verder op onderzoek uit, bijvoorbeeld door met andere kinderen doktertje te spelen. Ook worden ze zich steeds meer bewust van seksuele normen. Ze leren op deze leeftijd ook regels. Wat mag wel en wat niet? Als ouder leer je hen daarmee om te gaan.
De seksuele opvoeding van je jonge kind betekent dat je ervoor zorgt dat je kind op een ontspannen manier stappen kan zetten in de seksuele ontwikkeling. Die stappen neemt je kind uit zichzelf. Als ouder geef je het daarvoor ruimte en veiligheid, stel je regels, beantwoord je vragen. Ook breng je je kind waarden en normen bij als de tijd daarvoor rijp is.
De rol van gender in de ontwikkeling van je kind
In meerdere bronnen wordt aangegeven dat gender een belangrijke rol speelt in de seksuele ontwikkeling van kinderen. Het is belangrijk dat ouders hierover met hun kinderen praten, zodat ze begrijpen wat gender is en hoe dit zich ontwikkelt.
Het is belangrijk dat ouders open zijn voor de vragen van hun kind, en dat ze de juiste informatie geven. Het is ook belangrijk dat ouders het gedrag van hun kind beoordelen op basis van hun eigen waarden en normen, en dat ze hun kind begeleiden bij het ontwikkelen van een positief zelfbeeld.
Praten met kinderen over diversiteit in gezinnen
Een ander onderdeel van seksuele opvoeding is het praten met kinderen over diversiteit in gezinnen. Dit helpt om vooroordelen en uitsluiting te voorkomen. Het is belangrijk dat ouders hierover met hun kinderen kunnen praten, zodat ze begrijpen dat er verschillende soorten gezinnen zijn.
Hulp en advies bij seksuele ontwikkeling
Als ouders vragen of zorgen hebben over de seksuele ontwikkeling van hun kind, is het belangrijk om hulp te zoeken bij professionals. Dit kan bijvoorbeeld een huisarts, een GGD-arts, een hulpverlener van een wijkteam of een jongerenwerker zijn. Professionals kunnen helpen om in te schatten of het gedrag van het kind past bij een gezonde seksuele ontwikkeling. En hoe je vervolgens met dat gedrag om kunt gaan.
Conclusie
Seksuele opvoeding is een belangrijk onderdeel van de opvoeding van kinderen. Het omvat zowel het leren omgaan met het lichaam, als het ontwikkelen van een positief lichaamsbeeld en het leren omgaan met seksualiteit. Ouders spelen hierbij een cruciale rol, omdat zij de eerste zijn die hun kinderen kunnen begeleiden in deze ontwikkeling.
De kern van seksuele opvoeding ligt namelijk bij de ouders, niet bij programma’s. Het is belangrijk dat ouders zelf open en eerlijk met hun kinderen kunnen praten over seksualiteit, lichaamswijzigingen en lichaamsbeeld. Het is ook belangrijk dat ouders het gedrag van hun kind beoordelen op basis van hun eigen waarden en normen, en dat ze hun kind begeleiden bij het ontwikkelen van een positief zelfbeeld.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
